Συχνά πυκνά οι πολίτες διαμαρτύρονται γιατί όταν πραγματικά χρειάζονται το κράτος, αυτό είτε λάμπει με την απουσία του είτε η συμβολή του απέναντι στις πραγματικές ανάγκες που προκύπτουν είναι τουλάχιστον πενιχρές.
Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης και φυσικών καταστροφών όπως οι πρόσφατες πυρκαγιές, που προκαλούν εκτεταμένες ζημιές στην αγροτική παραγωγή. Οι διαδικασίες που ξεκινούν από την υποβολή της αίτησης, μέχρι την καταγραφή, την εκτίμηση της ζημιάς και την καταβολή της αποζημίωσης διαμορφώνουν έναν μακροχρόνιο γραφειοκρατικό κυκεώνα που προκαλεί την απογοήτευση και τη δυσαρέσκεια των παραγωγών.
Η τελευταία μεγάλη πυρκαγιά στον Πρόδρομο (Χώστια) Βοιωτίας αποτελεί μια τέτοια περίπτωση. Κλιμάκιο του ΕΛΓΑ ήρθε στο χωριό για να ενημερώσει όσους επλήγησαν από την πυρκαγιά για τις διαδικασίες που θα ακολουθήσουν. Η αίθουσα κατάμεστη, το ενδιαφέρον μεγάλο, ελπίδα ότι κάτι καλό θα ακουστεί, σε μια χρονιά που «έσπαγαν» οι ελιές, που οι προσδοκίες παραγωγής ήταν πολύ μεγάλες.
Γρήγορα όμως το κλίμα χάλασε και άρχισαν οι διαμαρτυρίες. Οι περισσότεροι άρχισαν να αποχωρούν σιωπηλοί και απογοητευμένοι. Κατάλαβαν πόσο δύσκολο είναι…
Αυτό που κυρίως έμεινε ήταν η προτροπή «κάντε οπωσδήποτε την αίτηση μήπως αλλάξει κάτι στη συνέχεια».
Οι όροι και οι προϋποθέσεις που βάζει ο κανονισμός κρατικών ενισχύσεων όπως ισχύουν σήμερα δεν αφήνουν πολλά περιθώρια:
Δήλωση ΟΣΔΕ, δήλωση αγροτικού εισοδήματος στη φορολογία εισοδήματος, δικαιολογητικά, κύριο ή μη κύριο επάγγελμα αγρότης σε συνδυασμό με το ύψος του εισοδήματος. Αν δεν είσαι κατά κύριο επάγγελμα αγρότης και το εισόδημά σου από άλλη πηγή ξεπερνά τα 15.000 ευρώ δικαιούσαι αποζημίωση μόνο για την αποκατάσταση του δένδρου και όχι την παραγωγή. Αν τελικά πάρεις αποζημίωση τα ποσά μπορούν να χαρακτηριστούν μάλλον … συμβολικά.
Επιπλέον, από το 2016 ισχύει ότι όποιοι είναι άνω των 70 ετών δε δικαιούνται αποζημίωση, άσχετα με όλα τα υπόλοιπα και τις δηλώσεις που υποβάλλουν…
Δηλαδή στα χωριά μας ένας συνταξιούχος του ΟΓΑ με μια πενιχρή σύνταξη, που έχει και κάποια δέντρα να βγάλει το λάδι της χρονιάς και να δώσει και στα παιδιά του δε δικαιούται… Γιατί άραγε, πέφτει ο προϋπολογισμός έξω; Πώς περισσεύουν για «άλλα» και όχι για αυτήν την περίπτωση; Είναι προφανές ότι δεν είναι μόνον οικονομικό, αλλά και κοινωνικό το θέμα.
Δεν είναι μόνον οι όροι και οι προϋποθέσεις που κάποιοι από αυτούς μπορεί αν είναι λιγότερο ή περισσότερο δικαιολογημένοι. Πράγματι το κράτος δεν μπορεί να μοιράζει χρήματα αδιακρίτως.
Είναι και η τρομερή γραφειοκρατία. Στην καλύτερη περίπτωση μιλάμε για περίπου δύο χρόνια.
Τα ίδια έγιναν σε άλλες περιοχές όπως στην πυρκαγιά στο Δίστομο, την παραλία Διστόμου, το Διόνυσο (Τσαμάλι), την Άσκρη, το Νεοχώρι. Μαθαίνουμε ότι από πυρκαγιές του 2017 και πιο πίσω, οι αποζημιώσεις σε αρκετές περιπτώσεις δεν έχουν ακόμα καταβληθεί.
Εντωμεταξύ οι παραγωγοί πρέπει να βρουν χρήματα άμεσα για να αποκαταστήσουν τα χωράφια τους, αλλά και να καταφέρουν με δεδομένη την απώλεια εισοδήματος, να καλύψουν τις υπόλοιπες ανάγκες τους, τρέχοντα έξοδα, πιθανά δάνεια που τους επιβαρύνουν κλπ.
Η δοκιμασία δηλαδή για όσους επλήγησαν δε σταματά με την καταστροφή, συνεχίζεται για αρκετό διάστημα ακόμη.
Έτσι θα στηριχτεί όμως η αγροτική παραγωγή και ο αγροτικός τομέας; Ας είμαστε ειλικρινείς, ας κοιτάξουμε τον εαυτό μας στον καθρέφτη: Μας ενδιαφέρει να στηρίξουμε ή στην πραγματικότητα συμβάλουμε στην ερημοποίηση της περιφέρειας;
Πόσο δύσκολο θα είναι να αλλάξει η φιλοσοφία στη διαδικασία των αποζημιώσεων και να ολοκληρώνονται όλα σε μερικούς μήνες;
Εν τέλει, είναι αυτονόητο ότι από ένα κράτος που μας στοιχίζει πανάκριβα οι απαιτήσεις μας είναι και δικαίως είναι και πρέπει να είναι, πολύ υψηλότερες.
* Δημοτικός σύμβουλος δήμου Θηβαίων
