Κοινή συνισταμένη ανάμεσα «στην αναλογικότητα εκπροσώπησης που εδόθη με την λαϊκή εντολή, την εκλογική δύναμη και την κυβερνητική σταθερότητα» χαρακτηρίζει η κυβέρνηση την πρότασή της για την αλλαγή του εκλογικού νόμου με κατάργηση της απλής αναλογικής και την επαναφορά του μπόνους εδρών στο πρώτο κόμμα, αυτή τη φορά κλιμακωτά, ανάλογα με το ποσοστό που θα λαμβάνει.
Στην αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει το σχέδιο νόμου που τέθηκε χθες σε δημόσια διαβούλευση «κύριος γνώμονας είναι η θέσπιση ενός αξιόπιστου, διαφανούς, απλού και λειτουργικού πλαισίου που θα εισάγει ένα νέο πολιτικό σύστημα στην μετά κρίση Ελλάδα, το οποίο θα κληθεί να διαμορφώσει μία νέα σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσα στον πολίτη και την πολιτική, μία σχέση που ξεκίνησε να οικοδομείται επί βάσεων στερεών με την πολιτική αλλαγή της 7ης Ιουλίου 2019».
Βασική αρχή του υπό θέσπιση συστήματος είναι το κλιμακωτό μπόνους εδρών που θα λαμβάνει το πρώτο κόμμα εφόσον έχει υπερβεί το όριο του 25%. Η πριμοδότηση με έως 50 έδρες είναι ανάλογη με το υπερβάλλον του 25% ποσοστό.
Με βάση το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εσωτερικών που φέρει τον τίτλο «Εκλογή βουλευτών» εφόσον το πρώτο κόμμα, έχει λάβει ποσοστό μεγαλύτερο ή ίσο του 25% των έγκυρων ψηφοδελτίων, τότε λαμβάνει μπόνους 20 έδρες, ενώ οι υπόλοιπες 280 έδρες κατανέμονται αναλογικά μεταξύ των δικαιούμενων εδρών κομμάτων. Από το 25% και μετά, για κάθε 0,5% το πρώτο κόμμα θα παίρνει επιπλέον μπόνους έναν βουλευτή, ενώ το μάξιμουμ των 50 εδρών θα το λαμβάνει εάν το ποσοστό του είναι στο 40%.
Η διάταξη εφαρμόζεται και για συνασπισμό συνεργαζόμενων κομμάτων, ο οποίος συγκέντρωσε το μεγαλύτερο αριθμό εγκύρων ψηφοδελτίων, εφόσον ο μέσος όρος της δύναμης των κομμάτων, που τον απαρτίζουν, είναι μεγαλύτερος από τη δύναμη του αυτοτελούς κόμματος, που συγκέντρωσε το μεγαλύτερο αριθμό έγκυρων ψηφοδελτίων. Ο μέσος όρος προκύπτει από τη διαίρεση του ποσοστού που έλαβε ο ανωτέρω συνασπισμός δια του αριθμού των κομμάτων που τον αποτελούν.
Το νομοσχέδιο έχει αναρτηθεί στο www.opengov.gr και θα βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση έως την προσεχή Δευτέρα, 13 Ιανουαρίου, οπότε και αναμένεται να κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή. Για να ισχύσει ο νέος εκλογικός νόμος από τις επόμενες εκλογές θα πρέπει να ψηφιστεί από τουλάχιστον 200 βουλευτές, αλλά με δεδομένες τις αρνήσεις από ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ κάτι τέτοιο είναι αδύνατο, με αποτέλεσμα η εφαρμογή του να μετατίθεται για τις μεθεπόμενες εκλογές.
Στη δημόσια διαβούλευση προτάθηκε εκτός από το ποσοστό που θα λαμβάνει το πρώτο κόμμα να λαμβάνεται υπόψη για την πριμοδότηση εδρών και το ποσοστό διαφοράς από τον δεύτερο. Για παράδειγμα να δίνεται επιπλέον μία έδρα για κάθε μία ποσοστιαία μονάδα πάνω από 25% και μία ή δυο έδρες για κάθε μονάδα διαφοράς από το δεύτερο κόμμα.
