Χουμπέι, Ουχάν, κορονοϊός, lockdown, πόλεις και λέξεις που στους περισσότερους Έλληνες ήταν άγνωστες πριν από τον Ιανουάριο του 2020, όταν για πρώτη φορά διαβάσαμε στον διεθνή Τύπο πως μία μυστηριώδης ασθένεια έχει μολύνει δεκάδες ανθρώπους σε πόλη της Κίνας.
Λίγες μέρες μετά στα μέσα του Ιανουαρίου καταγράφονται και οι πρώτοι θάνατοι, με τα στοιχεία από την Κίνα να είναι ελάχιστα. Γνωρίζουμε μόνο ότι πρόκειται για μια ασθένεια, ένα νέο κορονοϊό, που μοιάζει με τον SARS και τον MERS. Ότι προέρχεται από κάποιο ζώο, εντοπίστηκε για πρώτη φορά σε μία αγορά στην Ουχάν και στη συνέχεια εξαπλώθηκε με ραγδαίους ρυθμούς σε όλη τη χώρα.
9 ημέρες μετά τον πρώτο συναγερμό καταγράφεται το πρώτο κρούσμα εκτός Κίνας και συγκεκριμένα στην Ταϊλάνδη. Σιγά σιγά οι χώρες της Ευρώπης απομακρύνουν τους υπηκόους τους από την Κίνα, ανοίγοντας έτσι την… πόρτα για την είσοδο του κορονοϊού σε ευρωπαϊκό έδαφος.
Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο και Σουηδία άρχισαν να αναφέρουν κρούσματα, με τον πρώτο θάνατο εκτός Κίνας να καταγράφεται στα μέσα του Φλεβάρη στη Γαλλία. Την ίδια ώρα ο κορονοϊός σαρώνει την γειτονική Ιταλία, όπου καθημερινά καταγράφονται χιλιάδες κρούσματα.
Όλα έδειχναν ότι ο κορονοϊός θα «χτυπούσε» πολύ σύντομα και τη χώρα μας. Οι πτήσεις άλλωστε από Ιταλία προς Ελλάδα πραγματοποιούνταν κανονικά, με εκατοντάδες Έλληνες να βρίσκονται στη χώρα στο πλαίσιο της εβδομάδας μόδας.
Το υπουργείο Υγείας προετοιμάζεται για την έλευση του κορονοϊού, με τον ΕΟΔΥ, τους λοιμωξιολόγους και τους γιατρούς να βρίσκονται σε συναγερμό για τον εντοπισμό του πρώτου κρούσματος. Παράλληλα, τα στελέχη του υπ. Υγείας παρότρυναν τους πολίτες αν έχουν πυρετό, πονόλαιμο ή δέκατα να υποβάλλονται σε τεστ κορονοϊού καθώς πρόκειται για τα πιο συχνά συμπτώματα.
Ωστόσο, τους πρώτες μήνες οι επιστήμονες είχαν να κάνουν με ένα νέο ιό με τα δεδομένα να αλλάζουν συνεχώς, με αποτέλεσμα να επικρατεί μία έντονη ανησυχία, αφού κανείς δεν ήξερε πως θα εξελιχθεί.
«Τον πρώτο καιρό ξέραμε πολύ λιγότερα πράγματα από όσα γνωρίζουμε σήμερα, υπήρχε μία αβεβαιότητα, βεβαίως και σήμερα υπάρχουν ερωτηματικά. Είχαμε να κάνουμε με κάτι άγνωστο, με πολύ λίγες πληροφορίες και γνώσεις», δήλωσε στο Newsbomb.gr ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου Αθανάσιος Εξαδάκτυλος για τις ημέρες του Φλεβάρη.
26 Φεβρουαρίου 2020 – Το πρώτο κρούσμα στην Θεσσαλονίκη
Στα νοσοκομεία όλης της χώρας από τα μέσα Φεβρουαρίου υπήρχαν δεκάδες περιστατικά που αντιμετωπίζονταν ως ύποπτα κρούσματα κορονοϊού, χωρίς να έχει εντοπιστεί κανένα, μέχρι τις 26 Φεβρουαρίου. Το μεσημέρι εκείνης της ημέρας τα κανάλια διέκοψαν τα προγράμματα τους καθώς στη Θεσσαλονίκη εντοπίστηκε το πρώτο κρούσμα κορονοϊού.
Ήταν μία Ελληνίδα 38χρονων, σχεδιάστρια μόδας από τη Θεσσαλονίκη, που είχε επισκεφθεί τη Βόρεια Ιταλία. Νοσηλευόταν στο νοσοκομείο με ήπια συμπτώματα σε μία ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα απομονωμένη από όλους και όλα. Ταυτόχρονα ο ΕΟΔΥ έκανε ιχνηλάτηση όλων των επαφών της προκειμένου να μπουν σε καραντίνα 14 ημερών, ώστε να μην υπάρξει εξάπλωση του ιού.
Η συνέντευξη που έδωσε η 38χρονη Δήμητρα Βουλγαρίδου για την περιπέτειά της ένα μήνα μετά:
Αμέσως μετά τον εντοπισμό του πρώτου κρούσματος ο υπ. Υγείας κ. Βασίλης Κικίλιας συγκαλεί έκτακτη σύσκεψη στο υπουργείο Υγείας.
Στη σύσκεψη συμμετέχουν ο Υφυπουργός Υγείας Βασίλης Κοντοζαμάνης, οι Γενικοί Γραμματείς του Υπουργείου Γιάννης Κωτσιόπουλος και Παναγιώτης Πρεζεράκος, ο καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας, ο οποίος θα γίνει ο άνθρωπος που θα εμπιστευτεί όλη η Ελλάδα.
Η ενημέρωση για το πρώτο κρούσμα από τον Σωτήρη Τσιόδρα:
Η αντίδραση της καθηγήτριας Μικροβιολογίας που βρήκε το πρώτο θετικό κρούσμα στην Ελλάδα
Όταν η καθηγήτρια Μικροβιολογίας του ΑΠΘ Άννα Παπά- Κονιδάρη αντίκρισε για πρώτη φορά τον νέο κορονοϊό SARS-CoV-2, σε μικρή απόσταση από το Εργαστήριό της εκείνη την ημέρα, 26 Φεβρουαρίου, διεξαγόταν η πιο ενδιαφέρουσα ημερίδα του χειμώνα από την Eλληνική Εταιρεία Ιολογίας.
Μοναδικό της θέμα, ο νέος κορονοϊός και το πώς έπρεπε να δράσουν οι υγειονομικοί φορείς και το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό μόλις αυτός εμφανιστεί στην Ελλάδα.
«Εκείνη τη μέρα βρισκόμουν στην ημερίδα της Εταιρείας (σ.σ. της οποία είναι πρόεδρος) και με ειδοποίησαν από το εργαστήριο ότι ένα από τα ύποπτα δείγματα ήταν μάλλον θετικό. Άφησα τις εργασίες και πήγα στο εργαστήριο να δω το αποτέλεσμα».
«You are not welcome» (Δεν είσαι ευπρόσδεκτος!), αναφώνησε η κ. Παπά κοιτώντας την ένδειξη της μεθόδου PCR στον υπολογιστή του Εργαστηρίου, επιβεβαιώνοντας και «ιδίοις όμμασιν» ότι το δείγμα της γυναίκας από τη Θεσσαλονίκη, που είχε επιστρέψει από το Μιλάνο της Ιταλίας, ήταν χωρίς αμφιβολία θετικό.
«Eνημερώσαμε αμέσως τον ΕΟΔΥ (και το υπουργείο) και επέστρεψα στην αίθουσα της ημερίδας, όπου πληροφόρησα τους συνέδρους ότι έχουμε το πρώτο περιστατικό του νέου κορονοϊού στην Ελλάδα. Όλοι έμειναν άναυδοι. Δεν έχει ξαναγίνει (κάτω απ αυτές τις συνθήκες) αυτή η σύμπτωση…».
Λίγη ώρα αργότερα, οι βασικοί ομιλητές της επιστημονικής εκδήλωσης (λοιμωξιολόγοι και μικροβιολόγοι, οι ίδιοι που κλήθηκαν αργότερα να τον αντιμετωπίσουν στο ΑΧΕΠΑ με κάθε μέσο) πήγαν στο Εργαστήριο του ΑΠΘ για να δουν και αυτοί το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα του SARS-CoV-2 στην Ελλάδα.
Η πορεία της πανδημίας στην Ελλάδα
Τις επόμενες ημέρες καταγράφονταν συνεχώς νέες περιπτώσεις Covid-19 και μέχρι τις 9 Μαρτίου στην Ελλάδα είχαν καταγραφεί 84 κρούσματα.
Στις 10 Μαρτίου ο υπ. Υγείας ανακοινώνει το κλείσιμο όλων των σχολικών μονάδων της χώρας για 14 ημέρες, ως μέτρο πρόληψης για την εξάπλωση του κορονοϊού. https://www.youtube.com/embed/6sMhAiUeiys?feature=oembed
Στις 12 Μαρτίου δυστυχώς ανακοινώνεται ο πρώτος θάνατος στη χώρα μας.
Ο ΕΟΔΥ εξέδωσε σχετική ενημέρωση:
«Πρόκειται για 66χρονο Έλληνα πολίτη, με υποκείμενα νοσήματα, ο οποίος εισήχθη στη Μονάδα Αρνητικής Πίεσης του ΠΓΝ Πατρών στις 2 Μαρτίου 2020 και διασωληνώθηκε στις 6 Μαρτίου 2020. Το πρωί της 10ης Μαρτίου, ο ασθενής παρουσίασε σημαντική επιδείνωση, που εξελίχθηκε σε πολυοργανική ανεπάρκεια και κατέληξε, πάρα τις γενόμενες θεραπευτικές παρεμβάσεις, στις 12 Μαρτίου 2020 στις 03:15».
Μία ημέρα νωρίτερα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτήρισε την επιδημία του SARS-CoV-2, που είχε προσβάλλει μέχρι εκείνη τη στιγμή πάνω από 125.000 ανθρώπους στον πλανήτη, «πανδημία». Την ίδια ώρα ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες προέτρεπε όλες τις χώρες του κόσμου να «εντείνουν τις προσπάθειές τους αμέσως» στον αγώνα εναντίον της πανδημίας του κορονοϊού.
Η κυβέρνηση είχε αρχίσει να λαμβάνει τα πρώτα μέτρα για την εξάπλωση της πανδημίας.
Στις 13 Μαρτίου ανακοινώθηκε το κλείσιμο όλων των εμπορικών κέντρων, καφετεριών, μπαρ, μουσείων, αθλητικών εγκαταστάσεων και εστιατορίων. Ανοιχτά θα έμεναν μόνο οι φούρνοι, οι ιδιωτικές υπηρεσίες υγείας, τα φαρμακεία και τα σουπερμάρκετ.
Στις 18 Μαρτίου έκλεισαν και όλα τα εμπορικά καταστήματα αλλά παρέμειναν ανοιχτές οι επιχειρήσεις τροφίμων και οικιακών αναγκών, οι επιχειρήσεις διανομής προϊόντων (delivery) και παροχής προϊόντων σε πακέτο (take away), τα πρατήρια υγρών καυσίμων, τα συνεργεία αυτοκινήτων και μοτοσικλετών, επιχειρήσεις παροχής ταχυδρομικών υπηρεσιών και κούριερ, καταστήματα κινητής τηλεφωνίας και οπτικών και τα γραφεία τελετών, μεταξύ άλλων.
Την ίδια περίοδο η κυβέρνηση – παρακολουθώντας τους ραγδαίους ρυθμούς εξάπλωσης του φονικού ιού σε άλλες χώρες της Ευρώπης – έσπευσε να εντείνει τα μέτρα, βάζοντας τέλος στις πτήσεις με Ισπανία και Ιταλία, όπως και στις προσδέσεις κρουαζιερόπλοιων.
Λίγο μετά, ανακοινώθηκε μάλιστα και η υποχρεωτική καραντίνα όσων έρχονται στην Ελλάδα από το εξωτερικό.
Από τις 16 Μαρτίου καθιερώθηκαν καθημερινές τηλεοπτικές ενημερώσεις από το Υπουργείο Υγείας σχετικά με την εξέλιξη της πανδημίας στην Ελλάδα και τις έκτακτες αποφάσεις της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της.
Στις ενημερώσεις βλέπαμε το δίδυμο που μέχρι και σήμερα είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την πανδημία του κορονοϊού, τον Υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων Νίκο Χαρδαλιά και τον εκπρόσωπο του Υπουργείου Υγείας για το νέο κορονοϊό, Καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα. https://www.youtube.com/embed/7eo6ib5-Njc?feature=oembed
Εκείνες τις ημέρες ήρθε και στη ζωή μας το σύνθημα που ισχύει μέχρι και σήμερα, ένα χρόνο μετά.
«Μένουμε σπίτι, μένουμε ασφαλείς»
Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας δημοσιοποίησε βίντεο με πρωταγωνιστή τον Σπύρο Παπαδόπουλο, ο οποίος απευθύνεται στους πολίτες, ενημερώνοντάς τους για τα μέτρα προφύλαξης κατά του κορονοϊού.
Όμως, οι εικόνες συνωστισμού σε πλατείες, θάλασσες και πάρκα ώθησε την κυβέρνηση σε ακόμα πιο δραστικά μέτρα, με το πρώτο Lockdown και την απαγόρευση κυκλοφορίας να επιβάλλεται στις 23 Μαρτίου.
Σε διάγγελμά του στις 22 Μαρτίου, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε τον ερχομό αυτής της νέας πραγματικότητας.
Η συνέχεια είναι γνωστή, ένα χρόνο μετά η Ελλάδα αλλά και όλος ο πλανήτης περιμένει την πολυπόθητη ανοσία που θα της χαρίσει το εμβόλιο κατά της νόσου.
