Τι πρέπει να κάνουμε και τι να αποφύγουμε σε περίπτωση δαγκώματος από φίδι και μάλιστα από ένα από τα πλέον δηλητηριώδη στη χώρα μας, την οχιά – Ενημερωθείτε
Το τελευταίο περιστατικό δαγκώματος από οχιά είχε σαν αποτέλεσμα ένα κοριτσάκι μόλις τεσσάρων ετών να βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε ΜΕΘ στη Θεσσαλονίκη. Το μικρό κορίτσι δαγκώθηκε στο χέρι από φίδι, πιθανόν οχιά, σε χωριό του Δήμου Ρήγα Φεραίου στο Βόλο. Το κοριτσάκι έπαιζε έξω από την εκκλησία του χωριού, όπου είχε πάει με τη γιαγιά του κι ανάμεσα στις πευκοβελόνες που έπαιζε, βρισκόταν κουλουριασμένο το φίδι. Η κατάσταση της υγείας του παιδιού επιδεινώθηκε και έτσι κρίθηκε απαραίτητη η διακομιδή του σε ΜΕΘ νοσοκομείου της Θεσσαλονίκης.
Σημειώνεται ότι στην χώρα μας υπολογίζεται ότι υπάρχουν δεκάδες είδη φιδιών από τα οποία η οχιά, ο σαπίτης και το αγιόφιδο είναι δηλητηριώδη.
Υπενθυμίζεται επίσης το περιστατικό με την 43χρονη εθελόντρια ερπετολόγο που υπέστη αναφυλακτικό σοκ μετά από δάγκωμα οχιάς όταν πήγε να απομακρύνει το φίδι από σχολείο της Θεσσαλονίκης στα τέλη Μαϊου. Υπενθυμίζεται ότι η γυναίκα, ελάχιστα λεπτά μετά το δάγκωμα που δέχθηκε από το δηλητηριώδες φίδι, υπέστη αναφυλακτικό σοκ και διασωληνώθηκε άμεσα από τους διασώστες του ΕΚΑΒ που έφτασαν στο σημείο.
Είναι φυσικό αυτές οι ειδήσεις να γεννούν μεγάλη ανησυχία για τον ενδεχόμενο κίνδυνο που διατρέχουμε σε περίπτωση δαγκώματος από φίδι. Οι ειδικοί του Metropolitan Hospital μας ενημερώνουν για όσα μπορούμε να κάνουμε σε περίπτωση δαγκώματος από φίδι καθώς και όσα πρέπει να αποφύγουμε για το καλό μας.
Δάγκωμα φιδιού: τι να κάνετε και τι να μην κάνετε
Κρατήστε την ψυχραιμία σας. Σε αυτό μπορεί να σας βοηθήσει η γνώση ότι: οι οχιές στην Ελλάδα δεν διαθέτουν τόσο ισχυρό δηλητήριο που να μπορεί να σκοτώσει έναν άνθρωπο σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, και ότι το δηλητήριό τους έχει κυτταρολυτική και όχι νευροτοξική δράση όπως π.χ. το δηλητήριο της κόμπρας. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει χρόνος για μεταφορά σε νοσοκομείο (χρειάζονται κάποια 24ωρα χωρίς νοσηλεία για να χάσει κάποιος τη ζωή του μετά από δάγκωμα οχιάς στην Ελλάδα).
Επιπλέον, ο πανικός αυξάνει την πιθανότητα μιας λανθασμένης αντίδρασης που θα επιβαρύνει την κατάσταση αλλά και τον καρδιακό ρυθμό, κάτι που με τη σειρά του επιταχύνει την κυκλοφορία του δηλητηρίου, αυξάνει το ρυθμό του μεταβολισμού και την εξέλιξη των συμπτωμάτων.
Ελέγξτε το δάγκωμα: το δάγκωμα της οχιάς αφήνει διπλή πληγή με δύο «παράλληλα» χαρακτηριστικά σημάδια. Ωστόσο, αυτό αφορά περισσότερο τους ειδικούς στο θέμα επιστήμονες και τους καλώς γνωρίζοντες, οπότε ακόμα και αν δεν δείτε τα σημάδια μη ρισκάρετε, ακολουθήστε τη διαδικασία βήμα-βήμα.
-Αφαιρέστε οποιοδήποτε αντικείμενο ή ρούχο θα μπορούσε να είναι σε επαφή με την περιοχή του δαγκώματος όσο αυτή πρήζεται (θα πρηστεί σε κάθε περίπτωση).
-Κρατήστε το δαγκωμένο μέλος όσο το δυνατόν πιο ακίνητο και πιο χαμηλά από το ύψος της καρδιάς. Μην αρχίσετε να τρέχετε σε αναζήτηση βοήθειας. Καλέστε βοήθεια και περιμένετε να έρθει ή ακολουθήστε τις οδηγίες που θα σας δοθούν.
-Μην πειράζετε το σημείο του δαγκώματος, μην κόβετε ή σκίζετε το δέρμα γύρω από αυτό και μην επιχειρήσετε σε καμία περίπτωση να ρουφήξετε το δηλητήριο.
-Μην πιέζετε την περιοχή του δαγκώματος, μη βάζετε πάγο στο δάγκωμα, μη δένετε το δαγκωμένο μέλος, μην παίρνετε (και μη δίνετε) παυσίπονα −με εξαίρεση την παρακεταμόλη−, μη χρησιμοποιείτε αλκοόλ.
Απευθυνθείτε σε νοσοκομειακή δομή, έχοντας τηρήσει όλα τα παραπάνω. Έχετε δε υπόψη ότι οι οδηγίες αυτές είναι οι ίδιες και για την περίπτωση που θύμα του δαγκώματος είναι το κατοικίδιό σας: θα πρέπει να προσπαθήσετε να τις ακολουθήσετε και να το μεταφέρετε σε κτηνίατρο.
Καλό θα είναι να θυμάστε ότι:
Τα φίδια είναι δραστήρια καθ’ όλη τη διάρκεια της μέρας. Ωστόσο, οι οχιές δεν «συμπαθούν» τις υψηλές θερμοκρασίες (παρόλο που την άνοιξη μπορεί να τις δούμε να «λιάζονται»), οπότε τους καλοκαιρινούς μήνες δραστηριοποιούνται τη νύχτα. Σε περίπτωση συναπαντήματος με άνθρωπο οι οχιές, που είναι «αργοκίνητα» φίδια, μένουν ακίνητες προκειμένου να μη γίνουν αντιληπτές.
Αν νιώσουν πως έγιναν αντιληπτές, πρώτα θα προσπαθήσουν να απομακρυνθούν όσο το δυνατόν γρηγορότερα, σε περίπτωση που νιώσουν απειλητική παρουσία τόσο κοντά τους ώστε να μην μπορούν να φύγουν συρίζουν (παράγουν χαρακτηριστικό ήχο) δυνατά, κουλουριάζονται σε θέση άμυνας και ετοιμάζονται να δαγκώσουν.
Πριν το καλοκαίρι όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά: συγκεκριμένα την άνοιξη οι οχιές δεν υποχωρούν/φεύγουν εύκολα, επιτίθενται πιο εύκολα αν ενοχληθούν/φοβηθούν και το δηλητήριό τους είναι πιο τοξικό από ό,τι άλλες εποχές του χρόνου.
Επίσης, να θυμάστε ότι όλα τα φίδια και φυσικά οι οχιές, παρά την αρνητική ατμόσφαιρα που τα περιβάλλει και τις φοβίες που τα αφορούν, είναι πολύτιμα για την ισορροπία των οικοσυστημάτων στα οποία συμμετέχουν και στο δηλητήριό τους −ας σημειωθεί ότι και τα μη δηλητηριώδη φίδια παράγουν δηλητήριο αλλά σε μικρότερες ποσότητες και δεν μπορούν να το διοχετεύσουν με το δάγκωμά τους− διαθέτουν ουσίες οι οποίες μπορεί να χρησιμοποιηθούν από τη φαρμακευτική βιομηχανία και να γίνουν οροί ή φάρμακα για να σώσουν ζωές, πολύ περισσότερες μάλιστα από αυτές που φοβόμαστε ότι μπορεί να αφαιρέσουν ή αυτές που πραγματικά αφαιρούν (σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, από το 2000 έως και το 2014, 6 άνθρωποι πέθαναν από δάγκωμα οχιάς στην Ελλάδα, και αυτά λόγω βεβαρημένης υγείας).