Σχεδόν μιάμιση φορά περισσότερο πληρώνουν οι καταναλωτές φρούτα και λαχανικά, σε σχέση με τις τιμές που τα πωλούν οι παραγωγοί στους χονδρεμπόρους και στη συνέχεια στα σούπερ μάρκετ. Σύμφωνα με έρευνα της Realnews, το «καπέλο» στις τιμές των προϊόντων από το χωράφι στο ράφι των σούπερ μάρκετ φτάνει ακόμη και το 165%. Το ποσοστό μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερο, ανάλογα με τον παραγωγό και την ποιότητα των προϊόντων, τον χονδρέμπορο και το σούπερ μάρκετ.
Στην έρευνα της «R» έχουν ληφθεί υπ’ όψιν οι μέσες τιμές για τους παραγωγούς και τους χονδρεμπόρους και οι λιανικές τιμές σε μία από τις μεγαλύτερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ της Ελλάδας, η οποία διαθέτει ευρύ δίκτυο καταστημάτων σε όλη τη χώρα. Αναλυτικότερα, εξετάζοντας τις τιμές σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα, σε 20 λαχανικά και φρούτα, το συμπέρασμα είναι ότι οι καταναλωτές πληρώνουν από 43% έως 165% ακριβότερα σε σχέση με τις τιμές πώλησης από τους παραγωγούς. Ωστόσο, υπάρχουν σούπερ μάρκετ που πωλούν ακόμη πιο ακριβά τα συγκεκριμένα προϊόντα, με την «ψαλίδα» ανάμεσα στις τιμές παραγωγού και καταναλωτή να ανοίγει ακόμη περισσότερο. Την ίδια στιγμή, το υπουργείο Ανάπτυξης κατέθεσε τροπολογία προκειμένου να διασφαλιστεί η διαφάνεια σε όλα τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία που φέρνει στη δημοσιότητα η «R»:
- η τιμή του μπρόκολου ξεκινά από το χωράφι στο 1 ευρώ το κιλό και φτάνει στον καταναλωτή 2,65 ευρώ, με τη διαφορά να διαμορφώνεται στο 165%.
- Στα μαρούλια η τιμή παραγωγού είναι στα 25 λεπτά του ευρώ το τεμάχιο και η τιμή στο σούπερ μάρκετ είναι στα 65 λεπτά του ευρώ.
- στα πράσα η τιμή ξεκινά στο χωράφι από τα 70 λεπτά του ευρώ και καταλήγει στο 1,73 ευρώ,
- στα αγγούρια από τα 75 λεπτά το κιλό στο 1,67 ευρώ,
- στα καρότα από τα 40 λεπτά στα 90 λεπτά,
- στα κουνουπίδια από το 1 ευρώ στα 2,30 ευρώ,
- στα ξερά κρεμμύδια από 70 λεπτά στο 1 ευρώ,
- στα λάχανα από 25 λεπτά στα 52 λεπτά,
- στις μελιτζάνες φλάσκες από το 1,35 ευρώ στο χωράφι στα 2,25 ευρώ στο ράφι.
- Τις πατάτες, ένα από τα προϊόντα που αγοράζουν όλα σχεδόν τα νοικοκυριά, από τα περίπου 45 λεπτά που είναι η τιμή παραγωγού, οι καταναλωτές τις αγοράζουν στα 92 λεπτά,
- τα παντζάρια από τα 65 λεπτά στο 1,50 ευρώ,
- τις ντομάτες από το 1 ευρώ στο 1,98 ευρώ,
- ενώ στα σκόρδα το «καπέλο» φτάνει το 50%.
Οπως στα λαχανικά, έτσι και στα φρούτα, οι διαφορές στις τιμές παραγωγού και καταναλωτή προσεγγίζουν το 160%. Τα πορτοκάλια ξεκινούν από τους παραγωγούς στα 35 λεπτά και φτάνουν στον καταναλωτή στα 90 λεπτά το κιλό, ενώ παραπλήσιες είναι και οι τιμές στα λεμόνια, τα οποία φεύγουν από το χωράφι στα 40 λεπτά και φτάνουν στον καταναλωτή περίπου στο 1 ευρώ. Τα ακτινίδια ξεκινούν από τα 90 λεπτά στον παραγωγό και φτάνουν τα 2,25 ευρώ στον καταναλωτή, τα αχλάδια από τα 70 λεπτά στο 1,60 ευρώ, ενώ τα μήλα κατά μέσο όρο ξεκινούν από τα 70 λεπτά και φτάνουν το 1,45 ευρώ. Για τα μήλα, όμως, θα πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχουν πολλές ποικιλίες και ποιότητες, με αποτέλεσμα να υπάρχουν και πολλές διαφορετικές τιμές και για τον παραγωγό και για τους καταναλωτές.
Σε κάθε περίπτωση, όσον αφορά και τα φρούτα και τα λαχανικά, οι ποικιλίες και η ποιότητα των προϊόντων είναι τα δύο βασικά στοιχεία που καθορίζουν τις τιμές τους και, φυσικά, το αν είναι στην αρχή ή στο τέλος της συγκομιδής τους.
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Κεντρικών Αγορών και Αλιείας (ΟΚΑΑ), οι τιμές χονδρικής σε αρκετά φρούτα και λαχανικά έχουν αυξηθεί σημαντικά σε σχέση με πέρυσι.
- Τα αγγουράκια κοστίζουν στη χονδρική 90 λεπτά σήμερα, από 60 λεπτά την αντίστοιχη περσινή περίοδο,
- τα καρότα 0,75 λεπτά, από 50 λεπτά,
- τα κουνουπίδια 1,30 ευρώ, από 90 λεπτά,
- τα φρέσκα κρεμμύδια 1,70 ευρώ, από 1 ευρώ, με την αύξηση να φτάνει το 70%,
- τα ξερά κρεμμύδια 90 λεπτά, από 0,65 ευρώ πέρυσι,
- τα λάχανα 45 λεπτά, από 30 λεπτά,
- τα μαρούλια στα 40 λεπτά, από 35 λεπτά,
- τα παντζάρια στα 80 λεπτά, από 70 λεπτά,
- το σπανάκι στο 1,70 ευρώ, από 80 λεπτά πέρυσι, με την αύξηση να φτάνει στο 112%,
- τα ακτινίδια στο 1,5 ευρώ, από 1 ευρώ,
- τα λεμόνια στα 75 λεπτά, από τα 65 λεπτά,
- τα μήλα Φούτζι στο 1,40 ευρώ, από 1,20 ευρώ,
- και τα πορτοκάλια στα 60 λεπτά φέτος, από 50 λεπτά πέρυσι.
Στα παραπάνω στοιχεία αποτυπώνονται οι μεγάλες αυξήσεις που έχουν γίνει στις τιμές χονδρικής, που οφείλονται στο γεγονός ότι έχουν αυξηθεί σημαντικά και οι τιμές των παραγωγών.
Τιμές παραγωγού
Το υψηλό λειτουργικό κόστος και η κλιματική κρίση έχουν αυξήσει και τις τιμές παραγωγού σε ορισμένα είδη. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, οι τιμές παραγωγού (γενικός δείκτης τιμών εκροών στη γεωργία κτηνοτροφία) αυξήθηκαν τον Νοέμβριο κατά 3,8% σε ετήσια βάση. Αναλυτικότερα, οι τιμές παραγωγού για τα φρούτα αυξήθηκαν τον Νοέμβριο κατά 12,3% σε ετήσια βάση και κατά 2% σε σχέση με τον Οκτώβριο, ενώ στη λιανική οι τιμές τους ήταν αυξημένες κατά 15% τον Δεκέμβριο. Οι τιμές των λαχανικών – κηπευτικών ήταν αυξημένες κατά 14,9%, με τη λιανική τιμή τους τον Δεκέμβριο να καταγράφει άνοδο 14% σε ετήσια βάση. Το οξύμωρο είναι ότι, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, ενώ οι τιμές στο χωράφι αυξάνονταν, το κόστος παραγωγής των αγροτών (δείκτης τιμών εισροών στη γεωργία – κτηνοτροφία) μειώθηκε τον Νοέμβριο κατά 5,2% σε ετήσια βάση και κατά 1% σε μηνιαία βάση. Οι μεγαλύτερες μειώσεις καταγράφηκαν στις τιμές για ενέργεια-λιπαντικά (10,6%), τα λιπάσματα (15,2%) και τις ζωοτροφές (8,7%). Από την πλευρά τους, ωστόσο, οι αγρότες επισημαίνουν ότι τα τελευταία δύο-τρία χρόνια έχει αυξηθεί σημαντικά το κόστος παραγωγής, εξαιτίας κυρίως των υψηλών τιμών στην ενέργεια, ενώ υψηλότερα είναι πλέον και τα μεροκάματα που παίρνουν οι εργάτες γης.
Διαφάνεια
Από την πλευρά του, το υπουργείο Ανάπτυξης, με στόχο να μειωθούν οι τιμές στα φρούτα και στα λαχανικά και να διασφαλιστεί η απόλυτη διαφάνεια σε ολόκληρη την εφοδιαστική αλυσίδα, θα υποχρεώνει τους προμηθευτές να πωλούν τα προϊόντα στο λιανεμπόριο σε «καθαρές» τιμές και θα επιτρέπει μόνο πιστωτικό τιμολόγιο ύψους έως 3% για επιστροφές προϊόντων ή για φύρα. Σύμφωνα με γνώστες της αγοράς εμπορίας φρούτων και λαχανικών, σήμερα οι παροχές που δίνουν τα σούπερ μάρκετ στους προμηθευτές φτάνουν ακόμη και το 35%, που αφορά τις επιστροφές ή τη φύρα, δηλαδή τα προϊόντα που δεν πωλούνται. Το μέτρο αφορά τα λαχανικά, τα κρέατα, το κοτόπουλο και τα ψάρια. Την ίδια στιγμή, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του υπουργείου Ανάπτυξης έχουν εξαπολύσει ένα μπαράζ ελέγχων, έτσι ώστε να εντοπίσουν φαινόμενα αθέμιτης κερδοφορίας, αλλά και επιχειρήσεις που «φουσκώνουν» τα τιμολόγια αγοράς για να μπορούν να πωλούν ακριβότερα απ’ ό,τι θα έπρεπε. Επίσης, οι έλεγχοι επικεντρώνονται και στον εντοπισμό εταιρειών που φοροδιαφεύγουν.
«Πρωταθλητής»
Η τιμή του ελαιολάδου έχει εκτοξευθεί στα ύψη. Σύμφωνα πάντα με τα επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, η τιμή παραγωγού αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά 72,4% τον Νοέμβριο. Οι υψηλές τιμές παραγωγού είχαν αντίκτυπο στην τιμή του ελαιολάδου στα σούπερ μάρκετ, η οποία ήταν τον Δεκέμβριο υψηλότερη κατά 58,5% σε ετήσια βάση, όπως προκύπτει από τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες της «R», κανείς δεν ξέρει εάν θα υπάρξουν και μεγαλύτερες ανατιμήσεις στο ελαιόλαδο, καθώς πολλοί είναι οι παραγωγοί που κρατούν τα αποθέματα που έχουν στις αποθήκες τους περιμένοντας να δουν πώς θα κινηθεί η επόμενη συγκομιδή, κάτι το οποίο θα γνωρίζουν σε μεγάλο βαθμό περίπου τον Μάιο, για να αποφασίσουν στη συνέχεια σε ποιες τιμές θα διαθέσουν το ελαιόλαδο. Πάντως, σύμφωνα με τα στοιχεία, εξαιτίας των υψηλών τιμών, η κατανάλωση του ελαιολάδου έχει μειωθεί αισθητά.
Φόβοι για νέα έκρηξη τιμών από την κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα
Προ των πυλών ανατιμήσεις σε προϊόντα, εάν συνεχιστεί το τεταμένο κλίμα. Εμφανείς είναι ήδη οι πρώτες επιπτώσεις στο λιμάνι του Πειραιά. Τι λένε οικονομολόγοι και παράγοντες της αγοράς
Ορατός είναι ο κίνδυνος μιας νέας κλιμάκωσης του πληθωρισμού στη χώρα μας, εξαιτίας της εμπόλεμης κατάστασης στην Ερυθρά Θάλασσα. Τα πλοία από την Ασία με προορισμό τον Πειραιά δεν περνούν από τη Διώρυγα του Σουέζ, αλλά κάνουν τον γύρο της Αφρικής, με αποτέλεσμα να τριπλασιάζεται το κόστος για τη μεταφορά των προϊόντων και να απαιτείται διπλάσιος χρόνος για να φτάσουν στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας. Το κόστος, σύμφωνα με οικονομολόγους και παράγοντες της αγοράς, θα μετακυλιστεί στις τιμές των προϊόντων, εφόσον δεν λήξει άμεσα η κρίση στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, ενώ έντονη είναι η ανησυχία και για φαινόμενα κερδοσκοπίας. Ειδικότερα, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, εάν η κατάσταση συνεχιστεί, δεν αποκλείεται να υπάρξουν στα εισαγόμενα από την Ασία προϊόντα ανατιμήσεις, οι οποίες είναι πολύ πιθανό να ξεπεράσουν ακόμη και το 10%. Ωστόσο, όπως τονίζουν, όλα θα εξαρτηθούν από τη διάρκεια της αναταραχής στην Ερυθρά Θάλασσα. Και όλα αυτά εν μέσω πληθωριστικών πιέσεων, που έχουν ως αποτέλεσμα να παραμένουν υψηλές οι τιμές σε πολλά προϊόντα που πωλούνται στην ελληνική αγορά.
Μείωση εισαγωγών
Τα πρώτα σημάδια από την αναταραχή στην Ερυθρά Θάλασσα είναι ήδη εμφανή στο λιμάνι του Πειραιά. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς (ΕΒΕΠ) Βασίλη Κορκίδη, το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου οι εισαγωγές εμπορευματοκιβωτίων στο λιμάνι του Πειραιά έχουν μειωθεί κατά 45% και οι εξαγωγές κατά 14%, ενώ κατά 20% έχουν μειωθεί οι μεταφορτώσεις.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το λιμάνι του Πειραιά υποδεχόταν σε εβδομαδιαία βάση 50.000 εμπορευματοκιβώτια από την Ασία, ενώ εκτιμάται ότι τα εμπορεύματα που μεταφέρονται από πλοία τα οποία αναγκάζονται να κάνουν τον γύρο της Αφρικής για να φτάσουν στη Γηραιά Ηπειρο είναι αξίας άνω των 35 δισ. δολαρίων. Ηδη οι συνέπειες φάνηκαν με την ανακοίνωση αναστολής παραγωγής από κορυφαίες αυτοκινητοβιομηχανίες. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Tesla διευκρίνισε πως η παραγωγή της θα ανασταλεί για δύο εβδομάδες στο ευρωπαϊκό εργοστάσιό της, από τις 29 Ιανουαρίου έως τις 11 Φεβρουαρίου, ενώ το εργοστάσιο της Volvo στο Βέλγιο πρόκειται να παραμείνει κλειστό για τρεις ημέρες, καθώς έχει έλλειψη κιβωτίων ταχυτήτων, η παράδοση των οποίων έχει καθυστερήσει εξαιτίας του γεγονότος ότι τα πλοία αναγκάζονται να κάνουν τον γύρο της Αφρικής. Αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι η πετρελαϊκή εταιρεία Shell σταμάτησε όλες τις μεταφορές της μέσω της Ερυθράς Θάλασσας, ενώ και η BP έχει ανακοινώσει ότι θα διακόψει τις μεταφορές πετρελαίου με δεξαμενόπλοια μέσω της ίδιας διαδρομής. Επίσης, και η σουηδική εταιρεία επίπλων IΚΕΑ ανακοίνωσε ότι «η κατάσταση στη Διώρυγα του Σουέζ θα προκαλέσει καθυστερήσεις».
Ο Β. Κορκίδης τονίζει ότι «τα ναύλα για τη μεταφορά των εμπορευμάτων που έρχονται από την Ασία έχουν τριπλασιαστεί. Συγκεκριμένα, από τα 1.850 ευρώ ημερησίως στις 12 Δεκεμβρίου, οπότε και ξεκίνησαν οι επιθέσεις των Χούθι στα πλοία, έχουν φτάσει στα 6.000 ευρώ σήμερα». Χαρακτηριστικό της κατάστασης που επικρατεί είναι το γεγονός ότι το κόστος μεταφοράς ενός τυποποιημένου εμπορευματοκιβωτίου από την Κίνα στην Ευρώπη έχει εκτοξευθεί σε περισσότερα από 4.700 δολάρια, όταν πριν από τη σύρραξη κόστιζε περίπου 1.000 δολάρια, σύμφωνα με τον δείκτη Freightos, μια πλατφόρμα κρατήσεων και πληρωμών για διεθνείς μεταφορές. Παράλληλα, τα εμπορικά πλοία, αποφεύγοντας, λόγω των επιθέσεων των Χούθι να διέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα και τη Διώρυγα του Σουέζ, φτάνουν πλέον στην Ευρώπη με καθυστέρηση περίπου δύο εβδομάδων. Ετσι, προκύπτει πρόσθετο κόστος όσον αφορά τη μεταφορά των προϊόντων, το οποίο, σύμφωνα με οικονομολόγους και φορείς της αγοράς, θα μετακυλιστεί στις τιμές των εισαγόμενων προϊόντων από την Ασία.
9 δισ. ευρώ
Σύμφωνα με στοιχεία του ΣΕΒΕ – Συνδέσμου Εξαγωγέων, μόνο από την Κίνα και την Ινδία το 2022 η χώρα μας πραγματοποιούσε εισαγωγές προϊόντων συνολικής αξίας περίπου 9 δισ. ευρώ. Ειδικότερα, οι εισαγωγές από την Κίνα ανήλθαν στα 7,9 δισ. ευρώ και από την Ινδία σε περίπου 1,1 δισ. ευρώ. Τα κυριότερα προϊόντα που εισάγονται στην Ελλάδα από την Κίνα είναι μηχανήματα, οχήματα και διάφορα βιομηχανικά προϊόντα, χημικά, τρόφιμα και πρώτες ύλες, ενώ από την Ινδία η χώρα μας προμηθεύεται βιομηχανικά προϊόντα, χημικά, πετρελαιοειδή, μηχανήματα, οχήματα και τρόφιμα.
Οπως επισημαίνει στη Realnews ο Χαράλαμπος Σημαντώνης, πρόεδρος της Ενωσης Εφοπλιστών Ναυτιλίας Μικρών Αποστάσεων, «οι επιθέσεις εναντίων εμπορικών πλοίων από τους Χούθι έχουν ως συνέπεια την επιλογή της διαδρομής γύρω από το νοτιοαφρικανικό Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας από τις ναυτιλιακές εταιρείες. Η διαδρομή, όμως, αυτή είναι χρονοβόρα και σαφώς περισσότερο δαπανηρή. Εάν αυτό παγιωθεί, παρακάμπτεται το λιμάνι του Πειραιά, που παραδοσιακά ενώνει την Ασία με την Ευρώπη, και αυτό θα μπορούσε να έχει ολέθριες επιπτώσεις στην ελληνική ναυτιλία μικρών αποστάσεων (shortsea)». Επίσης, ο Χ. Σημαντώνης επισημαίνει ότι ο ρόλος της Ερυθράς Θάλασσας είναι κομβικός για το παγκόσμιο εμπόριο, αφού το 12% των διακινούμενων αγαθών όλου του κόσμου περνά από εκεί. «Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν πως από τα μέσα Νοεμβρίου ο αριθμός των εμπορευματοκιβωτίων μειώθηκε κατά 70%. Στην κατάσταση αυτή προστίθεται και το ήδη υπάρχον πρόβλημα επιβράδυνσης διέλευσης πλοίων από τη Διώρυγα του Παναμά, λόγω ξηρασίας». Καταλήγοντας, τονίζει ότι «επιπλέον, το κόστος ασφάλισης των πλοίων που διέρχονται από την περιοχή έχει εκτοξευθεί. Η ναυτιλία μικρών αποστάσεων διακινεί το ευρωπαϊκό εμπόριο, με αποτέλεσμα να μην πλήττεται άμεσα από τις επιθέσεις των Χούθι, όμως το εμπόριο είναι μια αλυσίδα και, εάν ένας κρίκος της διαταραχθεί, επηρεάζεται έμμεσα το σύνολο της εφοδιαστικής ομαλότητας. Τα προϊόντα θα φτάνουν στα ευρωπαϊκά λιμάνια με καθυστερήσεις και σε υψηλότερες τιμές, ενώ ταυτόχρονα θα υπάρξουν πιθανώς κραδασμοί στις αγορές πετρελαίου, αυξάνοντας το κόστος για όλα τα πλοία. Ηδη υπάρχουν προβλήματα στη διακίνηση και στην προσφορά του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), καύσιμο που χρησιμοποιούν πολλά πλοία και της shortsea ναυτιλίας. Η έκβαση, ο βαθμός αλλά και το βάθος του χρόνου των συνεπειών στο εμπόριο και στην παγκόσμια ναυτιλία θα εξαρτηθούν από τη διάρκεια της κρίσης».
Από την πλευρά του, μιλώντας στην «R», ο Παναγιώτης Πετράκης, ομότιμος καθηγητής Οικονομικών στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, επισημαίνει ότι «μέχρι στιγμής, η κρίση στη Διώρυγα του Σουέζ δεν έχει πάρει μια μορφή που θα μας φέρει σε επίπεδα συναγερμού. Οι επιχειρησιακές δυνατότητες των Χούθι είναι περιορισμένες και μόνο εάν το Ιράν εμπλακεί θα προκύψει μια εξαιρετικά ανησυχητική κατάσταση. Παρ’ όλα αυτά, η ένταση στην περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας θα φέρει κάποιες περιορισμένες ανατιμήσεις και περιορισμούς στη διάθεση των προϊόντων και θα έχει αρνητικές επιπτώσεις σε λιμάνια της Μεσογείου, όπως είναι ο Πειραιάς. Σε κάθε περίπτωση, μέχρι στιγμής, η κατάσταση είναι ελεγχόμενη».
Ο Π. Πετράκης τονίζει επίσης ότι «η διάρκεια δεν μπορεί να προβλεφθεί, αλλά εκτιμούμε ότι η ένταση θα συνεχιστεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, αλλά με περιορισμένες επιπτώσεις. Περισσότερο η ένταση δίνει αφορμές για κερδοσκοπία σε ορισμένες περιπτώσεις, σε σχέση με τα πραγματικά δεδομένα από τις οικονομικές επιπτώσεις. Για του λόγου το αληθές, οι τιμές του μπρεντ θα έπρεπε να απεικονίζουν την ένταση, ωστόσο βρίσκονται σε αντίθετη πορεία και μειώνονται κυρίως λόγω της παγκόσμιας “προσγείωσης” της οικονομίας».
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς που έχουν γνώση του θέματος, η κατάσταση στην Ερυθρά Θάλασσα προκαλεί δομική αποσταθεροποίηση στην εφοδιαστική αλυσίδα. Σύμφωνα με τον Β. Κορκίδη, «πρέπει η Ευρωπαϊκή Ενωση να υιοθετήσει άμεσα δραστικά μέτρα, προκειμένου να μην υπάρξουν μεγάλες ανατιμήσεις εξαιτίας των αυξημένων ναύλων». Σε διαφορετική περίπτωση, όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ, οι τιμές των εισαγόμενων καταναλωτικών προϊόντων θα αυξηθούν σημαντικά, σε μια ήδη πολύ επιβαρυμένη από τον πληθωρισμό ελληνική και ευρωπαϊκή αγορά, με ό,τι αγορά συνεπάγεται για την οικονομία της Ελλάδας και γενικότερα της Ευρώπης.
Από την πλευρά του, ο επίτιμος καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Ιωάννης Χαλικιάς τονίζει ότι «η κατάσταση στην Ερυθρά Θάλασσα θα πλήξει το εισαγωγικό και το εξαγωγικό εμπόριο, αλλά κανείς δεν ξέρει σε πιο βαθμό, καθώς όλα θα κριθούν από τη διάρκεια της αναταραχής. Το γεγονός αυτό θα επηρεάσει το ύψος των ναύλων και, συνεπώς, θα υπάρξουν επιπτώσεις και στις τιμές των προϊόντων». Επίσης, ο Ι. Χαλικιάς εκτιμά ότι δεν θα υπάρξουν ελλείψεις στην αγορά, αλλά σημαντικές καθυστερήσεις στην παράδοση των προϊόντων.
Ανησυχία για τις εξαγωγές
Την ίδια στιγμή, έκδηλη είναι η ανησυχία και στις εξαγωγικές επιχειρήσεις, καθώς αυξάνεται σημαντικά το κόστος για την αποστολή των προϊόντων. Ειδικά για τα ελληνικά νωπά φρούτα το πλήγμα είναι ισχυρό, καθώς πλέον η μεταφορά προϊόντων σε χώρες της Απω Ανατολής, όπως είναι η Κορέα, έχει καταστεί εξαιρετικά δυσχερής.
Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις που έκανε στην «R» ο πρόεδρος του ΣΕΒΕ – Συνδέσμου Εξαγωγέων Συμεών Διαμαντίδης, σύμφωνα με τον οποίο «εξαιτίας της εμπόλεμης κατάστασης στην Ερυθρά Θάλασσα, τριπλασιάζεται το μεταφορικό κόστος. Οι εξαγωγείς πλήττονται διπλά, γιατί αυξάνεται το κόστος των πρώτων υλών και ταυτόχρονα διπλασιάζεται ο χρόνος μεταφοράς των προϊόντων. Επίσης, έχουμε πρόβλημα στα νωπά προϊόντα που εξάγουμε, όπως το ακτινίδιο, το οποίο δεν μπορεί να φτάσει στις χώρες της Απω Ανατολής. Ηδη έχουν χαθεί κάποια συμβόλαια πώλησης ακτινιδίου στην Κορέα». Επίσης, ο Σ. Διαμαντίδης αναφέρει ότι «σε ένα πλοίο στις 18 Δεκεμβρίου που χτυπήθηκε από τους Χούθι υπήρχαν ελληνικά ακτινίδια, τα οποία έφτασαν στην Κορέα αλλοιωμένα και οι ασφαλιστικές εταιρείες δεν ασφαλίζουν τα προϊόντα λόγω του πολέμου και των τρομοκρατικών ενεργειών».
