Ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ τάσσεται υπέρ του σκανδιναβικού μοντέλου, που βγάζει «απαγορευτικό» στην ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων κερδοσκοπικού χαρακτήρα
Μη κρατικά μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια ψηφίζει ο Νίκος Ανδρουλάκης, όχι όμως το σχέδιο Πιερρακάκη που προβλέπει την ίδρυση μη κρατικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων στη χώρα μας.
Ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ τάσσεται υπέρ του σκανδιναβικού μοντέλου, που βγάζει «απαγορευτικό» στην ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων κερδοσκοπικού χαρακτήρα και προαναγγέλλει τις επιλογές του κόμματός του, παρότι βουλευτές του, όπως η Νάντια Γιαννακοπούλου λένε «ναι» στο σχέδιο νόμου της κυβέρνησης που αφορά στις αλλαγές του πλαισίου για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Από την αρχή μέχρι το φινάλε της χθεσινής εκδήλωσης του Ινστιτούτου InSocial του ΠΑΣΟΚ, τόσο ο κ. Ανδρουλάκης όσο και στελέχη του κόμματος επέλεξαν να κρατήσουν σαφείς αποστάσεις από το σχέδιο του υπουργείου Παιδείας, σπεύδοντας να διευκρινίσουν ότι είναι αυτοί που ανοίγουν το διάλογο με τη συμμετοχή και ειδικών επιστημόνων.
«Η χώρα θα πάει μπροστά με ένα ισχυρό δημόσιο πανεπιστήμιο και με μη κρατικά μη κερδοσκοπικά βάσει του σκανδιναβικού μοντέλου, όπως προτείνουμε σήμερα», επέμεινε ολοκληρώνοντας την ομιλία του ο κ. Ανδρουλάκης, έχοντας ήδη υποστηρίξει ότι: «Εμείς δεν θα σταθούμε εμπόδιο στην ίδρυση μη κρατικών – μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων, τα οποία θα πληρούν κάποιες πολύ αυστηρές προδιαγραφές για να μπορούν να ονομάζονται πανεπιστήμια. Θέλουμε να γίνουν σωστά. Με υψηλό επίπεδο σπουδών και έρευνας. Με γεωγραφικά κριτήρια διασφαλίζοντας την ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη. Δεν μπορούν να έρθουν όλα στην Αθήνα γιατί κάποιοι εκ των προτέρων γνώριζαν τις ρυθμίσεις που φέρνει σήμερα η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και έχουν προετοιμάσει τις επενδύσεις τους. Αυτό δεν είναι λογικό, δεν είναι σωστό και δεν επιτρέπουμε να συμβεί».
Σύμφωνα με τον κ. Ανδρουλάκη, το ΠΑΣΟΚ δεν προτίθεται να πετάξει την μπάλα στην εξέδρα, αντιθέτως έχει καθαρές θέσεις με τις οποίες θα προσέλθει στη βουλή κατά τη συζήτηση του σχεδίου νόμου. Ασκεί κριτική στην κυβέρνηση ότι δεν έχει δώσει χρόνο στο διάλογο και ως εκ τούτου ούτε στη διαμόρφωση συναινετικού κλίματος. «Θέλω να σας πω ότι πολλές φορές αυτή η συζήτηση διεξάγεται μανιχαϊστικά, με ευθύνη της σημερινής κυβέρνησης, αλλά και του ΣΥΡΙΖΑ και άλλων κομμάτων. Δεν θέλουν μια συζήτηση επί του πεδίου, δημιουργώντας προτεραιότητες σε σχέση με τα πραγματικά προβλήματα. Στέκονται σε δύο όχθες, δεν προσπαθούν να προσαρμοστούν στη νέα πραγματικότητα, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να δημιουργηθεί πεδίο συναίνεσης», επισημαίνει και συνεχίζει να εξαπολύει πυρά στην κυβέρνηση αλλά και στον ΣΥΡΙΖΑ χρεώνοντάς του στείρα άρνηση και πολιτική στρουθοκαμηλισμό.
Η «γραμμή» του ΠΑΣΟΚ θέλει ενίσχυση των δημόσιων πανεπιστημίων που προϋποθέτει:
· Ένα στρατηγικό σχέδιο για την ανάπτυξη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με γνώμονα και την περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας.
· Την επανασύσταση του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας.
· Μια ισχυρή θεσμικά και πραγματικά ανεξάρτητη Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης.
Έναν νέο ακαδημαϊκό χάρτη για τα ΑΕΙ της χώρας, που θα συνοδεύεται από ένα λιτό θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας τους.
· Και μία ισχυρή μετα-δευτεροβάθμια τεχνική και τεχνολογική επαγγελματική εκπαίδευση.
Ταυτόχρονα η Χαριλάου Τρικούπη ισχυρίζεται ότι ο πιο καθαρός τρόπος για την ίδρυση μη κρατικών μη κερδοσκοπικών είναι η αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος και επανέρχεται στο ότι το ΠΑΣΟΚ έκανε επί 14 μήνες διάλογο για τη μεταρρύθμιση στην Παιδεία πριν να ψηφιστεί ο νόμος Διαμαντοπούλου από τα 4/5 της Βουλής. Οι ενστάσεις που περιγράφει συμπεριλαμβάνονται και στο παράδειγμα που επικαλέστηκε χθες ο κ. Ανδρουλάκης: «Ένα Fund και ένα κερδοσκοπικό πανεπιστήμιο από γειτονική χώρα θα μπορούν να ιδρύσουν στην Ελλάδα ένα παράρτημα, το οποίο όμως θεωρητικά θα είναι …μη κερδοσκοπικό. Μου φαίνεται λίγο αντιφατικό αυτό».
Τι προβλέπει το σκανδιναβικό μοντέλο
Το δε σκανδιναβικό μοντέλο, το οποίο ανέλυσε προηγουμένως ο Στέφανος Παραστατίδης λειτουργεί- όπως είπε στη συνέχεια ο κ. Ανδρουλάκης- έχοντας διαχωρίσει και απομονώσει το κέρδος με ισχυρές ρυθμίσεις. «Είναι υποχρεωτικός ο μη κερδοσκοπικός χαρακτήρας των μη κρατικών ιδρυμάτων στις Σκανδιναβικές χώρες και μάλιστα υπάρχει κοινό σύστημα εισαγωγής, ενίσχυση της αποκέντρωσης και αποφυγή κορεσμού σε αντικείμενα σπουδών», σημείωσε με την ομιλία του, προσπαθώντας να απαντήσει σε όλα τα ερωτήματα που θέτουν γονείς και φοιτητές.
Στην εκδήλωση ανέλυσαν όλα τα θέματα, ένα- ένα, οι συμμετέχοντες στα πάνελ, ενώ οι δύο συνταγματολόγοι Ξενοφών Κοντιάδης και Κώστας Μποτόπουλος διαφώνησαν με το Νίκο Αλιβιζάτο για την ερμηνεία του άρθρου 16. Από την εκδήλωση απουσίαζε ο Ευάγγελος Βενιζέλος που έχει δώσει συνταγματική ερμηνεία που στηρίζει τη ψήφιση του νόμου- ήταν εκεί ο Γιώργος Παπανδρέου που είχε ταχθεί υπέρ της κατάργησης του άρθρου 16 από το 2008 ( η διάταξη απαγορεύει την παροχή δημόσιας και δωρεάν τριτοβάθμιας παιδείας από μη ΝΠΔΔ.
«Στην Ελλάδα θα πρέπει να δώσουμε έμφαση, χωρίς να οχυρωθούμε απλώς πίσω από ένα συνταγματικό φρούριο, στο πώς θα οργανώσουμε και θα κατοχυρώσουμε τη στρατηγική υπεροχή του δημόσιου πανεπιστημίου», είπε, ανοίγοντας την παρέμβασή του ο επικεφαλής του Ινστιτούτου και καθηγητής, Νίκος Χριστοδουλάκης, ο οποίος έκανε δύο διαπιστώσεις. Πρώτον, ότι σε καμία χώρα της Ευρώπης δεν υπάρχουν δεσπόζοντα ιδιωτικά πανεπιστήμια, πλην Κύπρου και Λετονίας, και δεύτερον ότι ενώ σε καμία άλλη χώρα δεν υπάρχει απαγόρευση σύστασης μη κρατικών πανεπιστημίων, συγχρόνως παραμένουν κυρίαρχα τα δημόσια πανεπιστήμια.
Ο κ. Χριστοδουλάκης άσκησε κριτική όσον αφορά στην πρόβλεψη του υποβληθέντος νομοσχεδίου για τον τρόπο ίδρυσης των ιδιωτικού χαρακτήρα πανεπιστημίων με την υποβολή αιτήσεων που θα αξιολογούνται από κάποια αρχή, διότι θα έχει ως αποτέλεσμα – είπε- τη συσσώρευση πολλών αιτήσεων και πίεσης στις ρυθμιστικές αρχές του Υπουργείου Παιδείας. «Στην Ελλάδα στο τέλος νικούν οι αιτήσεις και χάνουν οι κανόνες», προειδοποίησε, ενώ εστίασε και στο θολό πλαίσιο επί του οποίου θα διεκδικήσουν να αδειοδοτηθούν, σε απόλυτη αντιδιαστολή με τα δημόσια πανεπιστήμια, κάνοντας λόγο για «μείζονα καταπάτηση της ισονομίας και της ισότητας».
Στο ζήτημα των επενδύσεων, επισήμανε ακόμα «μία ανισότητα, καθώς στα μη κρατικά πανεπιστήμια απαιτούνται συνολικές επενδύσεις και συνολικές υποδομές, ενώ στα δημόσια απαιτούνται επιμέρους προδιαγραφές για κάθε τμήμα και κάθε σχολή, αποδυναμώνοντας την ευελιξία των δημοσίων πανεπιστημίων». Επιχείρησε δε να αναδείξει την ανάγκη μιας νέας ρυθμιστικής αρχής, που θα λογοδοτεί στη Βουλή και την κοινωνία, θα δημοσιεύει, θα συγκρίνει και θα κατατάσσει τα ακαδημαϊκά ιδρύματα με μια σειρά αποδεκτών κριτηρίων, βάσει της ποιότητας σπουδών και των επιδόσεων των φοιτητών.
Τέλος, χαρακτήρισε ως «ελέφαντα στο δωμάτιο», το ζήτημα των επαγγελματικών δικαιωμάτων των κολλεγίων, καθώς «πέρσι η αρμόδια υπουργός απένειμε άνευ αξιολόγησης και αναδρομικά επαγγελματικά δικαιώματα σε 30 κολλέγια». «Σήμερα συζητάμε το έλασσον, ενώ το μείζον ήδη μας περιβάλλει και πρέπει να το αντιμετωπίσουμε. Τι κάνουμε με τη λαθραία διανομή επαγγελματικών δικαιωμάτων που έγινε παραμονές εκλογών;», ρώτησε τέλος.
Στην ενότητα με τίτλο «Μη Κρατικά: Κανόνες, όροι και προϋποθέσεις», συμμετείχαν επίσης ο Ομότιμος Καθηγητής Επικοινωνιών και Πληροφορικής στο Ε.Μ.Π., κ. Βασίλης Μάγκλαρης και ο Ομότιμος Καθηγητής Εγκληματολογίας στο Ε.Κ.Π.Α., κ. Γιάννης Πανούσης. Ο κ. Μάγκλαρης ξεκινώντας την παρέμβασή του άσκησε κριτική στην κυβέρνηση, σημειώνοντας πως «μας σέρνει σε έναν τραγέλαφο, έχοντας ξεκινήσει αυτόν τον διάλογο μονομερώς, με αδιαφάνεια, πολυπλοκότητα και υπεραπλουστεύσεις, που δίνουν τη δυνατότητα ερμηνειών κατά το δοκούν για να καταλήξει σε ένα σχέδιο νόμου με 205 άρθρα που βγαίνει σε μία διαβούλευση των 10 ημερών».
Μιλώντας για τα ζητήματα της αξιολόγησης και πιστοποίησης των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων διεθνώς, διαπίστωσε πως στη χώρα μας υπάρχει μία σύγχυση μεταξύ των πτυχίων των Α.Ε.Ι. και των επαγγελματικών δικαιωμάτων και των αδειών εξασκήσεως επαγγέλματος. Αναφερόμενος στο παράδειγμα των ΗΠΑ, διευκρίνισε πως η άδεια εξασκήσεως επαγγέλματος για επαγγέλματα που απαιτούν τέτοιου είδους πιστοποίηση, όπως γιατροί, δικηγόροι, λογιστές, μηχανικοί, δίνεται από επιμελητήρια -και πολιτειακά- μετά από εξαντλητικές εξετάσεις, που κρατούν ακόμη και χρόνια, με σημαντικό κριτήριο την αποδεδειγμένη εργασιακή εμπειρία εκτός πανεπιστημίων.
«Τα επαγγελματικά δικαιώματα στη χώρα μας δίνονται μέσα από τελείως τυπικές και ανούσιες εξετάσεις», είπε ο κ. Μάγκλαρης, υπογραμμίζοντας πως στο σχέδιο νόμου προβλέπεται η πιστοποίηση μέσα από την εθνική επιτροπή ανώτατης εκπαίδευσης, κατ’ αναλογία με τα δημόσια Α.Ε.Ι., χωρίς όμως αυτό να εξηγείται. «Για να λειτουργήσει ένα τέτοιου τύπου σύστημα, θα απαιτηθούν κοστοβόρα και πολυπληθή κέντρα κρατικών ελεγκτικών μηχανισμών που θα ψάχνουν σε βαθιά νερά», ανέφερε, κάνοντας λόγο για ένα αδιαφανές και διαβλητό πλαίσιο ποιότητας και ασαφείς όρους αξιολόγησης των μη κρατικών πανεπιστημίων.
Στην ανάγκη μίας συνολικής αντιμετώπισης της Παιδείας, αναφέρθηκε ο κ. Πανούσης, διακρίνοντας σήμερα στα ελληνικά πανεπιστήμια «μία κρίση ρόλου και φυσιογνωμίας μία εσωτερική κρίση διαφάνειας και λογοδοσίας, ίσως και στόχων», έχοντας παραποιήσει την έννοια της αυτοδιοίκησης σε μία σχεδόν μη ελεγχόμενη εσωτερική ισορροπία δυνάμεων. Σε αυτό το πλαίσιο, προέκρινε αντί της χρήση του όρου κρατικά, να επικρατήσει ο όρος δημόσια πανεπιστήμια, τα οποία οφείλουν να λογοδοτούν στην κοινωνία, με τα μη δημόσια στον αντίποδα.
Μεταξύ των κρίσιμων ζητημάτων που χρήζουν απάντησης, έθεσε τον ακαδημαϊκό και χωροταξικό χάρτη, που «μια πολιτεία οφείλει να σχεδιάζει με πυρήνα το δημόσιο πανεπιστήμιο, τις ανάγκες σε νέα γνωστικά αντικείμενα και τις αδυναμίες της, ώστε εν συνεχεία να καλέσει αυτούς που θα πλαισιώσουν τα μη δημόσια πανεπιστήμια». «Δεν μπορεί ο καθένας να κάνει ό,τι θέλει, όπου θέλει. Απαιτείται εθνικός σχεδιασμός για την Παιδεία. Ήδη η γεωγραφική κατανομή είναι στρεβλή, με την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη να έχουν τα πάντα», σχολίασε.
Ο Χρήστος Μπούρας, Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών ξεκίνησε την ομιλία του με την αποστροφή «αυτοδιοίκητο: ξεχάστε το! Είναι ένας μύθος». Επισήμανε τη στρέβλωση του ακαδημαϊκού χάρτη, καθώς έχουμε 24 πανεπιστήμια, αλλά δεν εξασφαλίζεται η ποιοτική κρατική χρηματοδότησή τους. «Ρωτώ το πολιτικό σύστημα: χρειαζόμαστε όλα αυτά τα πανεπιστήμια; Δεν απαντά κανείς λόγω του πολιτικού κόστους, που είναι ο καρκίνος της κατάστασης». Ο κ. Μπούρας υπογράμμισε ότι η χώρα δεν έχει σοβαρή μεταλυκειακή και τεχνολογική εκπαίδευση.«Ντρέπομαι ως Πρύτανης ελληνικού δημόσιου πανεπιστημίου, κάποιοι να ρίχνουν τους servers στο εμβληματικότερο πανεπιστήμιο της χώρας, το Καποδιστριακό. Πρέπει να καταδικαστεί ομόφωνα» σημείωσε αναφερόμενος σε φαινόμενα βίας εντός των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων.
