Μπορεί ο Ορχομενός να μην αποτελεί κάποιον παραδοσιακό οικισμό που θα επισκεπτόσουν για τη γραφικότητά του, έχει όμως άλλες χάρες να ανακαλύψεις. Σε μόλις μιάμιση ώρα από την Αθήνα, στο δρόμο προς Αράχωβα, η κωμόπολη της Βοιωτίας σε περιμένει με την πανέμορφη φύση και τα κρυστάλλινα νερά της, με τις φημισμένες πέστροφές της, εκλεκτό, ποταμίσιο ντελικατέσεν, που προμηθεύεσαι
φρεσκοκαπνισμένο απευθείας απ’ την πηγή, και με τον μικρό σε μέγεθος, μα σπουδαίο σε μνημεία αρχαιολογικό της χώρο, που τον γυρνάς σε μια ευχάριστη περπατησιά.
Ορχομενός σημαίνει βόλτες στο Μέλανα Ποταμό | ©Χριστίνα Τσαμουρά
Στάση για αγνάντι | ©Χριστίνα Τσαμουρά
Χάρμα οφθαλμών το ξύλινο γεφυράκι στις Πηγές Χαρίτων, αλλά θέλει το μερεμέτι του | © Χριστίνα Τσαμουρά
Αξέχαστες βόλτες στο ποτάμι και καπνιστές πέστροφες για το σπίτι
Η πολύ ευχάριστη έκπληξη για τον ταξιδιώτη και την ταξιδιώτισσα της πρώτης-φοράς-Ορχομενό είναι το ποτάμι του. Ακόμη και αν δεν συγκατέλεγεσαι στους παθιασμένους φυσιολάτρες, δύσκολα μένεις ασυγκίνητος με την ομορφιά της γύρω φύσης και τη γαλήνια ατμόσφαιρα, που διακόπτεται μόνο από τα αναβλύσματα του νερού, εδώ κι εκεί. Ο πεζόδρομος, που ξεκινάει από την Παναγία τη Σκριπού και τον Αρχαιολογικό Χώρο και συνεχίζεται ως πλακόστρωτο, παραποτάμιο μονοπάτι για κανά δυο χιλιόμετρα, περνώντας από την ευρύτερη περιοχή των Πηγών Χαρίτων, είναι φτιαγμένος για αξέχαστες βόλτες στο ειδυλλιακό τοπίο. Επίπεδος και ευκολοδιάβατος, χωρίς ίχνος δυσκολίας, αν και σε κάποια σημεία χρειάζεται περισσότερη φροντίδα το περιβάλλον. Η άνοιξη είναι η πιο ωραία εποχή του, λένε οι ντόπιοι, όμως δεν είμαστε λίγοι κι εμείς που εκτιμούμε την ποιητικότητα της χειμωνιάτικης μελαγχολίας.
Τραπεζάκια για χαλάρωμα στο πανέμορφο πεστροφοτροφείο του Πέτρου Δήμα | ©Χριστίνα Τσαμουρά
Ακολουθώντας (πεζή ή οδικώς) τον Μέλανα Ποταμό ή Μαυροπόταμο, για τους ανθρώπους του, με τα κρύα νερά που κατεβαίνουν απ’ τις χιονισμένες κορυφές του Παρνασσού, φτάνεις κάποια στιγμή στο δεύτερο κατά σειρά και πιο παλιό πεστροφοτροφείο του Ορχομενού, εκείνο του Πέτρου Δήμου, που λειτουργεί από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 με αρχές του 1970. Ο κύριος Πέτρος με την απίστευτη υπομονή και το μεράκι του δημιούργησε σιγά σιγά τούτον το μικρό, επίγειο παράδεισο, όπου ρέει κρυστάλλινο το ποτάμι και κολυμπούν οι ιριδίζουσες πέστροφες. Σήμερα το χώρο κρατούν είτε ο ίδιος είτε ο γιος του, ο Αριστοτέλης, και καλοδέχονται τους επισκέπτες επτά μέρες την εβδομάδα. Ακόμη και την Κυριακή, αν έρθεις εδώ μέχρι τις 5.00 μ.μ. κάποιον θα βρεις για να πάρεις πέστροφες, καπνιστές ή και φρέσκες.
Οι πέστροφες ψαρεύονται με απόχη και κρεμιούνται για να στεγνώσουν | © Πέτρος Δήμας
Ο Αριστοτέλης εξηγεί την όλη διαδικασία του καπνίσματος, που δίνει την εκλεκτή λιχουδιά: πώς τις ψαρεύον με απόχη και τις αφήνουν στην άλμη για το υπόλοιπο της ημέρας, πώς τις κρεμούν την επομένη κάθετα σε καροτσάκια με βέργες για να στεγώσουν, να φύγει η πολλή υγρασία και να μείνει κρουστή η σάρκα τους και πώς στη συνέχεια τις βάζουν στους χτιστούς φούρνους για να τις καπνίσουν με ξύλο οξυάς. Αυτό το κάπνισμα που θα τους χαρίσει το ακαταμάχητο άρωμα και τη φίνα γεύση τους. Αν θέλει κανείς, μπορεί βέβαια να πάρει και φρέσκο ψάρι. Όπως και να θαυμάσει την ιδιαίτερη ομορφιά του τοπίου, χαλαρώνοντας στα τραπεζάκια που έχουν φροντίσει οι καλοί ιδιοκτήτες να τοποθετήσουν σε καίριο σημείο του υαπίθριου χώρου: απ’ τη μια τα κρύα νερά που τρέχουν μπροστά σε μια ατέλειωτη συστάδα καταπράσινων δέντρων και από την άλλη το βουνό με το ιδιαίτερο χρώμα κάθε εποχής.
Info: Πέστροφες ΠΕ.ΚΑ.ΣΟ – Πέτρος Δήμου, Πηγές Τριών Χαρίτων, Ορχομενός, Τ. 22610 33111
Ο αρχαιολογικός χώρος του Ορχομενού, στην άκρη της πόλης | ©Χριστίνα Τσαμουρά
Αρχαιολογικός χώρος Ορχομενού: τόσο μικρός, τόσο μεγάλος!
Στο όριο της οικιστικής ζώνης της μικρής αγροτικής πολιτείας, ούτε 700μ. από την κεντρική πλατεία, σε περιμένει ένας σημαντικότατος μυκηναϊκός, θολωτός τάφος, ένα αρχαίο θέατρο και μια σπουδαία βυζαντινή εκκλησία. Σε απόσταση αναπνοής το ένα από το άλλο, αυτά τα μοναδικά μνημεία δημιουργούν ένα μεγάλο σε αξία αρχαιολογικό σύνολο πολλών, διαφορετικών εποχών. Ίσως βρεις την είσοδο για τον τάφο και το θέατρο κλειστή, λόγω εργασιών για τη δημιουργία του Αρχαιολογικού Πάρκου Ορχομενού, ωστόσο και τα δύο τους δεσπόζουν στο χώρο και είναι ορατά απ’ έξω.
Ο μυκηναϊκός θολωτός τάφος. Γνωστός ως «τάφος του Μινύου», του μυθικού βασιλιά του Ορχομενού, είναι από τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα μνημεία του είδους του. Κατασκευάσθηκε το 1250 π.Χ., έχει κοινά στοιχεία με τον «θησαυρό του Ατρέα» στις Μυκήνες και θεωρείται τάφος μελών της βασιλικής οικογένειας του μυκηναϊκού οικισμού της περιοχής. Ως μνημείο ήταν φημισμένο ήδη από την αρχαιότητα. Αποτελούσε αξιοθέατο για πολλούς αιώνες μετά την κατασκευή του, τουλάχιστον μέχρι και το 2ο αι. μ.Χ., οπότε το επισκέφθηκε ο περιηγητής Παυσανίας και το περιέγραψε με θαυμασμό. Από τις περιγραφές του άλλωστε μαθαίνουμε πώς ήταν χτισμένη η θόλος του, που δεν σώζεται.
Το αρχαίο θέατρο του Ορχομενού. Πολύ κοντά στονθολωτό τάφο, βρίσκεται το -μεταγενέστερο- αρχαίο θέατρο (4ος αιώ π.Χ.). Το γεγονός ότι έχει φτιαχτεί πάνω σε προϋπάρχον μυκηναϊκό νεκροταφείο αποτελεί μια σπάνια περίπτωση σε διεθνές επίπεδο, καθώς δεν είναι συνηθισμένες τέτοιες αλλαγές χρήσης. Είναι εν μέρει λαξευμένο στο βράχο και αποτελείται από ενιαίο κοίλο χωρίς διαζώματα. Έχουν γίνει κάποια αναστηλωτικά έργα και το περασμένο καλοκαίρι φιλοξένησε μάλιστα μία παράσταση. Ντόπιοι το θυμούνται ως ζωντανό χώρο εκδηλώσεων μέχρι τη δεκαετία του ’80.
Μία από τις επιγραφές στις οποίες η Μονή Σκριπού χρωστάει το όνομά της | ©Χριστίνα Τσαμουρά
Αρχαίοι κίονες ως δομικό στοιχείο της τοιχοποιίας | ©Χριστίνα Τσαμουρά
Μονή της Παναγίας Σκριπούς. Εντυπωσιακό μωσαϊκό εποχών, οι τοίχοι της Μονής που βρίσκεται απέναντι από τα δύο προηγούμενα μνημεία. Με εμφανή τα αρχαία υλικά που ξαναχρησιμοποιήθηκαν στο χτίσιμό της, σε προκαλεί να την παρατηρείς περιμετρικά με τις ώρες. Μπορείς να δεις ξεκάθαρα, λόγου χάρη, τους οριζόντιους αρχαίους κίονες ως δομικό στοιχείο της τοιχοποιίας της, να περιεργαστείς το κατακόρυφο ηλιακό ρολόι της, να θαυμάσεις τις ανάγλυφες διακοσμήσεις, να προσπαθήσεις να αναγνωρίσεις γρύπες και άλλα μυθικά ή πραγματικά ζώα ή να αποπειραθείς να διαβάσεις τις σκαλιστές επιγραφές σταμαρμάρινα μέρη, στις οποίες η Μονή χρωστάει το όνομά της (από το λατινικό scriptus, που σημαίνει επιγραφή). Μια από αυτές, μάλιστα, αναφέρει τον κτήτορά της, τον «Λέοντα, πρωτοσπαθάριο» και τη χρονολογία κατασκευής, το 873/4. Ως ναός είναι σταυροειδής με τρούλο και οι παλιότερες τοιχογραφίες του ανήκουν στον 17ο αιώνα. Εσωτερικά έχει βρεθεί κομμάτι ψηφιδωτού χαμηλότερα του δαπέδου, τμήμα ίσως παλαιοχριστιανικού ναού, αλλά και ένας τάφος –ίσως του κτήτορα.
Value for money φαγητό στο Soul Kitchen Bar | © Χριστίνα Τσαμουρά
Κανείς δεν φεύγει νηστικός από το Soul Kitchen Bar | © Χριστίνα Τσαμουρά
Για καλομαγειρεμένο φαγητό, μουσικές και τραπεζάκια στην πλατεία
Μήπως ύστερα από όλη αυτή τη βόλτα ορέχτηκες μεζέ με κρασάκι, μήπως πείνασες για τα καλά ή μήπως αποφάσισες τελικά να διανυκτερεύσεις στον Ορχομενό (έχει το Boutique Hotel Ο, αν ενδιαφέρεσαι) και ψάχνεσαι τώρα για βραδινό ποτό; Όποια και είναι η ερώτηση, το Soul Kitchen Bar είναι η απάντηση. Στο εστιατόριο-μπαρ της Ζωής και του Κώστα Τσεκούρα, «απ’ όπου κανείς δεν φεύγει νηστικός» σύμφωνα με το σλόγκαν τους, θα γευτείς την ντόπια καπνιστή πέστροφα με λαδολέμονο και κρεμμυδάκι (€8), όπως ακριβώς της πρέπει, θα τσιμπολογήσεις άπαιχτο, χειροποίητο τηγανόψωμο (€4), ζεστό ζεστό και τραγανό, σε συνταγή της πεθεράς της Ζωής, και ταλαγάνι με ντομάτα σε πιτούλα-όνειρο (€4), θα φας απίθανα παραδοσιακά μαγειρευτά, που αποπνέουν σπιτίσια φροντίδα (όπως χοιρινό με σέλινο ή λαχανοντολμάδες -ρώτησε για τα πιάτα ημέρας), και θα απολαύσεις φρέσκες τηγανητές πατάτες-μούρλια (€3,50), αλλά και τα πιο ζουμερά και καλοψημένα κρεατικά που ξεκινούν από €7 και φθάνουν το μάξιμουμ μέχρι €20. Είναι τόσο μεγάλες οι μερίδες και τόσο value for money η όλη κατάσταση, που οι μιλημένοι φεύγουν από τις πολύ τουριστικές περιοχές, όταν δουν υπερβολικό κόσμο στις ταβέρνες, και σταματούν εδώ για τις γενναίες ποσότητες, τη νοστιμιά και τις πολύ καλές τιμές. Τα βράδια που ο Κώστας, συλλέκτης αμέτρητων βινυλιών, βάζει τις μουσικές του, το πράγμα μπορεί να πάρει απρόβλεπτη τροπή, ενώ στα περιστασιακά live ο χώρος μεταμορφώνεται σε meeting place όλων των γύρω περιοχών. Στα υπόψιν, πως όταν ανοίγει ο καιρός βγάζει τραπέζια έξω, στην πλατεία, με τα πλατάνια.
Info: Soul Kitchen Bar: Ησιόδου 5, Ορχομενός, Τ: 2261 035085
Πηγή:ethnos.gr
