Η τεχνολογία αναδόμησης προσώπου αποτύπωσε από εκμαγείο του 16ου π.Χ. αιώνα το πρόσωπο μιας γυναίκας που είχε ταφεί σε Μυκηναϊκό νεκροταφείο
«Έζησε πριν από περίπου 3.500 χρόνια, αλλά η τεχνολογία αναδόμησης προσώπου έχει επαναφέρει στη ζωή μια γυναίκα από την ύστερη εποχή του χαλκού, τις Μυκήνες», αναφέρει ο Guardian σε ρεπορτάζ του για την ψηφιακή αναδόμηση ενός εκμαγείου (μάσκας προσώπου) μιας γυναίκας που είχε βρεθεί σε Μυκηναϊκό τάφο.
Η γυναίκα ήταν περίπου 30 ετών όταν έγινε η ταφή της σε βασιλικό νεκροταφείο μεταξύ 16ου και 17ου αιώνα π.Χ. Η τοποθεσία αποκαλύφθηκε τη δεκαετία του 1950 στις Μυκήνες, τη θρυλική έδρα του βασιλιά Αγαμέμνονα.
Η ιστορικός δρ Έμιλι Χάουζερ, που ανέθεσε την ψηφιακή ανακατασκευή του προσώπου, περιέγραψε το αποτέλεσμα ως «απρόσμενα σύγχρονο»: «Μου έκοψε την ανάσα. Για πρώτη φορά, βλέπουμε το πρόσωπο μιας γυναίκας από ένα βασίλειο συνδεδεμένο με την Ελένη της Τροίας και την Κλυταιμνήστρα -μια μορφή που θα μπορούσε να είναι αδελφή τους», δήλωσε στον Observer.
Η αναπαράσταση βασίστηκε σε πηλόμορφο εκμαγείο της δεκαετίας του 1980, που είχε δημιουργηθεί από επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, και αποδόθηκε με ψηφιακά μέσα από τον καλλιτέχνη Juanjo Ortega G.
Η Χάουζερ, της οποίας το βιβλίο «Mythica: A New History of Homer’s World, Through the Women Written Out of It» θα δημοσιευτεί την επόμενη εβδομάδα, είπε ότι οι τεχνικές εξελίξεις στην εγκληματολογική ανθρωπολογία και την ανάλυση DNA, καθώς και τη χρονολόγηση με ραδιενεργό άνθρακα και την τρισδιάστατη ψηφιακή εκτύπωση, έχουν οδηγήσει σε δραματικές βελτιώσεις στις ανακατασκευές του αρχαίου κόσμου. «Μπορούμε – για πρώτη φορά – να κοιτάξουμε πίσω στα μάτια το παρελθόν».
Το εντυπωσιακό εύρημα αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία εξαιτίας των αντικειμένων που συνόδευαν την ταφή της γυναίκας. Ανάμεσά τους ήταν μια προσωπίδα από ήλεκτρο και τρία ξίφη, τα οποία εθεωρείτο ότι ανήκαν στον άνδρα που είχε ταφεί δίπλα της. Νεότερη γενετική ανάλυση απέδειξε πως οι δύο σκελετοί ανήκουν σε αδέλφια -όχι σε σύζυγο και σύζυγο, όπως είχε αρχικά υποτεθεί. Τα δε σπαθιά θεωρείται ότι άνηκαν στην ίδια.
Ο Χάουζερ είπε: «Η παραδοσιακή ιστορία είναι ότι, αν έχεις μια γυναίκα δίπλα σε έναν άντρα, πρέπει να είναι η γυναίκα του». Ομοιότητες προσώπου είχαν και στο παρελθόν σημειωθεί, αλλά το DNA επιβεβαίωσε ότι αυτοί οι δύο σκελετοί άνηκαν σε αδέλφια και όχι σε συζύγους.
«Αυτή η γυναίκα βρισκόταν στον βασιλικό τάφο εξαιτίας της καταγωγής της, όχι λόγω του γάμου της», εξηγεί η Χάουζερ. «Και αυτό μας δείχνει πόσο σημαντική ήταν η δική της ταυτότητα».
Επιπλέον, νέα δεδομένα δείχνουν ότι σε τάφους της Ύστερης Εποχής του Χαλκού, περισσότερα σύνολα όπλων (τα λεγόμενα warrior kits) εντοπίζονται δίπλα σε γυναίκες παρά σε άντρες – προκαλώντας ριζική αναθεώρηση των απόψεων για τη σχέση των γυναικών με τον πόλεμο εκείνης της περιόδου.
Το σκελετικό της προφίλ έδειξε σημάδια αρθρίτιδας στη σπονδυλική στήλη και τα χέρια – πιθανώς αποτέλεσμα εντατικής υφαντικής δραστηριότητας. «Είναι μια υπενθύμιση της σωματικής καταπόνησης των γυναικών εκείνης της εποχής, όπως η Ελένη στην Ιλιάδα, που περιγράφεται να υφαίνει», σημειώνει η Χάουζερ.