Συναγερμός έχει σημάνει στην Αθήνα έπειτα από την υπογραφή μνημονίου συνεργασίας Τουρκίας και λιβυκής κυβέρνησης κατά το οποίο, οι τουρκικές εταιρείες θα μπορούν να κάνουν έρευνες για υδρογονάνθρακες στην ξηρά και την ΑΟΖ της Λιβύης. Η πράξη αυτή σηματοδοτεί άλλη μια ενέργεια η οποία δυναμιτίζει την σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς εκλαμβάνεται ως μια επιθετική και παράνομη κίνηση που έρχεται ως απότοκο του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου το οποίο αγνοεί τα δικαιώματα της Ελλάδας στην περιοχή και έχει καταγγελθεί από την Αθήνα στα Ηνωμένα Έθνη.
Υπενθυμίζεται πως η πολυπληθής τουρκική αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου συναντήθηκε τη Δευτέρα 3 Οκτωβρίου με τον πρόεδρο του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης Yunus al-Menfi, τους Αντιπροέδρους του Προεδρικού Συμβουλίου Abdullah al-Lafi και Musa al-Koni, τον Πρωθυπουργό της κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης Abdulhamid Dibebebe και τον Πρόεδρο του Ανώτατου Κρατικού Συμβουλίου της Λιβύης Khalid al-Mishri.
Ελληνικές διπλωματικές πηγές: Δεν θα επιτρέψουμε νέα ένταση στη Μεσόγειο
Νωρίτερα τη Δευτέρα διπλωματικές πηγές της Αθήνας τόνιζαν ότι ο σεβασμός της συμφωνίας Ελλάδας – Αιγύπτου για την οριοθέτηση της ΑΟΖ του 2020 είναι απολύτως ζωτικής σημασίας.
«Δεν θα επιτραπεί η παραβίαση της και η πυροδότηση ακόμη μίας εστίας έντασης στην Μεσόγειο», διαμηνύουν οι διπλωματικές πηγές. Και ξεκαθαρίζουν ότι «σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα θα υπερασπιστεί την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και ιδιαίτερα του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας».
Δυσκολίες στη συνάντηση Μητσοτάκη και Ερντογάν στη Πράγα
Έπειτα από τις νέες εξελίξεις όλο και πιο απίθανο φαντάζει το ενδεχόμενο ενός τετ-α-τετ των δύο ανδρών στην τσεχική πρωτεύουσα. Δεν έχει τεθεί κανένα αίτημα από την τουρκική πλευρά, καθώς η Αθήνα έχει διαμηνύσει ότι για να συμβεί θα πρέπει ο Τούρκος πρόεδρος να επιδιώξει κάποια συνάντηση με τον κ. Μητσοτάκη. Σε αυτή την περίπτωση η ελληνική πλευρά θα το αξιολογήσει και θα ανταποκριθεί θετικά, αλλά δεν είναι επισπεύδουσα σε μια τέτοια συνάντηση η οποία σε κάθε περίπτωση «δεν μπορεί να γίνει υπό το κράτος απειλών και συνέχισης των προκλήσεων».
To κοινοβούλιο της Λιβύης τινάζει στον αέρα τη συμφωνία με την Τουρκία
Την ίδια ώρα, όπως έγινε γνωστό, το λιβυκό κοινοβούλιο απορρίπτει τη συμφωνία για τους υδρογονάνθρακες που υπεγράφη σήμερα μεταξύ της Τουρκίας και της λιβυκής κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας.
Ειδικότερα, όπως αναγράφεται στο σχετικό tweet, «ο πρόεδρος του λιβυκού κοινοβουλίου Ακίλα Σάλεχ χαρακτηρίζει τη συμφωνία για τους υδρογονάνθρακες με την Τουρκία “παράνομη”» και σημειώνει ότι «η κυβέρνηση του Ντμπεϊμπά, της οποίας η θητεία είχε λήξει, δεν είναι εξουσιοδοτημένη για να υπογράφει διεθνείς συμφωνίες».
Η απάντηση της Αθήνας: «Η Ελλάδα έχει κυριαρχικά δικαιώματα στην περιοχή»
Το απόγευμα της Δευτέρας, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας μίλησε τηλεφωνικά με τον Αιγύπτιο ομόλογό του Σάμεχ Σούκρι (Sameh Shoukry) αναφορικά με τις πρόσφατες εξελίξεις στη Λιβύη.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, οι δύο πλευρές αμφισβήτησαν τη νομιμότητα της λιβυκής κυβέρνησης εθνικής ενότητας να υπογράψει το εν λόγω μνημόνιο κατανόησης με την Τουρκία.
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών πρόκειται να μεταβεί στο Κάιρο για διαβουλεύσεις την προσεχή Κυριακή.
Η Ελληνική πλευρά τονίζει πως «η Ελλάδα έχει κυριαρχικά δικαιώματα στην περιοχή, τα οποία προτίθεται να υπερασπιστεί με όλα τα νόμιμα μέσα».
Ο υπουργός Εξωτερικών θα συναντηθεί με τον Αμερικανό πρέσβη Τζορτζ Τσούνη για να συζητήσουν τις τελευταίες εξελίξεις στη Λιβύη.
ΕΕ-Κομισιόν: «Το τουρκολιβυκό μνημόνιο παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων χωρών»
«Το Μνημόνιο Συνεννόησης Τουρκίας-Λιβύης του 2019 παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει έννομα αποτελέσματα (legal consequences) για τρίτα κράτη» τονίζει σε γραπτή ανακοίνωσή του, ο εκπρόσωπος της Κομισιόν για θέματα εξωτερικών υποθέσεων Πίτερ Στάνο σε συνέχεια των σημερινών ανακοινώσεων για υπογραφή «μνημονίου συνεργασίας» των δύο χωρών και υπογραμμίζει ότι πρέπει να «αποφεύγονται ενέργειες που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την περιφερειακή σταθερότητα».
Ειδικότερα, ο κ. Στάνο σημειώνει ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση καταγράφει τις αναφορές που επισημαίνουν ότι η Τουρκία και η λιβυκή Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας υπέγραψαν συμφωνία για τους υδρογονάνθρακες με βάση το Μνημόνιο Συνεννόησης Τουρκίας-Λιβύης του 2019 για την οριοθέτηση περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας στη Μεσόγειο».
«Η ΕΕ υπενθυμίζει ότι η θέση της σχετικά με αυτό το Μνημόνιο έχει δηλωθεί με σαφήνεια από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Δεκέμβριο του 2019 και παραμένει αμετάβλητη: Το Μνημόνιο Συνεννόησης Τουρκίας-Λιβύης του 2019 παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει έννομα αποτελέσματα για τρίτα κράτη» προσθέτει.
Τέλος, αναφέρει ότι «η νέα συμφωνία δεν έχει δημοσιοποιηθεί ακόμη. Απαιτούνται περαιτέρω διευκρινίσεις για το περιεχόμενό της. Πρέπει να αποφεύγονται ενέργειες που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την περιφερειακή σταθερότητα».