ΣΥΓΚΙΝΗΤΙΚΟ: Η ΕΓΓΟΝΗ ΚΑΙ ΤΑ ΔΙΣΕΓΓΟΝΑ ΘΥΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΔΙΣΤΟΜΟ ΉΡΘΑΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΑΝΑΔΑ ΝΑ ΠΡΟΣΚΥΝΗΣΟΥΝ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΥΜΑΤΩΝ ΝΑΖΙΣΜΟΥ!
Ο παππούς τους, Σπ. Πελεκάνος από την ΛΙΒΑΔΕΙΑ, ηταν ο οδηγός του ενός από τα δυο φορτηγά που ειχαν επιτάξει οι Γερμανοί για να στήσουν παγίδα στους αγωνιστές της εθνικής αντίστασης.
Διαβάστε την συγκινητική ιστορία, όπως την έγραψε στο Facebook ο δημοσιογράφος ΛΟΥΚΑΣ ΔΗΜΑΚΑΣ, που ειναι μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΘΥΜΑΤΩΝ ΝΑΖΙΣΜΟΥ ΔΙΣΤΟΜΟΥ και υποδέχθηκε τους (Λιβαδίτες) επισκέπτες από τον Καναδά…
Μια μεγάλη έκπληξη περίμενε τους εθελοντές του Μουσείου Θυματων Ναζισμού Διστόμου μια μέρα του καλοκαιριού που περασε: Ένα ταξί Λιβαδειας που ήταν απέξω από το Μουσειο προδιέθετε ότι οι επιβάτες του (που ήδη ειχαν μπει στο κτίριο), ίσως ηταν ξένοι- κάτι που επιβεβαίωσε αμέσως ο οδηγός ΅
– Ναι ειναι από τον Καναδά, ελληνικής καταγωγής, από την Λιβαδειά. Του Πελεκάνου…
Με το άκουσμα του ονόματος αμέσως έκανα τον συνειρμό…Πελεκάνος λεγόταν ο ένας από τους δυο οδηγούς των επιταγμένων φορτηγών από τους Γερμανούς που σκοτώθηκε κατά την διάρκεια της μάχης με τους αντάρτες στην Καταβόθρα, στον δρόμο προς το Στείρι...
Μπαίνοντας στην πάνω αίθουσα βλέπω δυο μικρά παιδιά να κρατούν στα χέρια τους μια φωτογραφία από αυτές της έκθεσης και μια κυρία και ένα κύριο δίπλα τους!
Η πρώτη ένδειξη ότι έκανα σωστή σκέψη… Την υπόθεση ότι είναι συγγενείς του Σπύρου Πελεκάνου επιβεβαίωσε η κυρία, όταν την ρώτησα αν είναι της οικογενείας του θύματος…
Συγκινημένη – αλλα και ξαφνιασμένη που ξέραμε την υπόθεση- η Ελίζα Μινάκη, μας εξήγησε ότι, ηταν εγγονή του οδηγού Σπύρου Πελεκάνου και τα δυο παιδάκια που ηταν μαζί της, ο Θωμάς και η Τριανταφυλλιά, ηταν δισέγγονά του – ο άλλος κύριος ήταν ο αδελφός της, Σπύρος επίσης!
Η Ελίζα Μινάκη, κόρη της κόρης του Πελεκάνου, Τριανταφυλλιάς Μινάκη, γεννήθηκε και ζει μόνιμα στον Καναδά και ασχολείται με χρηματιστηριακά… Στον Καναδά γεννήθηκε και ζει και ο αδελφός της που δεν μιλά ελληνικά. Είχαν έρθει μετά από χρόνια για διακοπές στην Λιβαδειά και όπως μας ειπε η κ Ελιζα Μινάκη, θεώρησαν χρέος να έρθουν στο Δίστομο να προσευχηθούν και να τιμήσουν τον πρόγονό τους, ένα θύμα και αυτός της γερμανικής κατοχής. Ήθελα να φέρω και τα παιδιά, να ξέρουν τις ρίζες τους και την ιστορία, μας ειπε.
Τα παιδιά, που τους εξήγησε η μητέρα τους την ιστορία, κράτησαν την φωτογραφία του προπάππου τους στα χέρια με δέος- ένα μάθημα ιστορίας από την ίδια την μητέρα τους, και την βοήθεια του αντιπροέδρου του Μουσείου Χρήστου Παπανικολάου, μια βιωματική εμπειρια…
Η ιστορία
————–
Εκείνο το πρωινό της 10ης Ιουνίου, σύμφωνα με τις μαρτυρίες, οι Γερμανοί, αφού είχαν επιτάξει στην Λιβαδειά δυο φορτηγά αυτοκίνητα ( αρ. κυκλ. 33257 και 24321) που ανήκαν στους Εμμ. Χασούρα και Σπ. Πελεκάνο, επιβίβασαν στρατιώτες ντυμένους με τις ενδυμασίες φυλακισμένων των εκεί φυλακών, παριστάνοντας τους… μαυραγορίτες. Αρκετά πίσω τους ακολουθούσε άλλη δύναμη Στόχος να παρασυρθούν οι αντάρτες και προσεγγίσουν τους μαυραγορίτες για εφόδια…
Καθοδόν προς το Διστομο οι Γερμανοι σκότωσαν 6 και συνέλαβαν 12 ομήρους Διστομίτες στα χωράφια στις Τσερες. Εν συνεχεια τα φορτηγά σταμάτησαν στο Δίστομο και ο επί κεφαλής αξιωματικός ζήτησε πληροφορίες για την ύπαρξη εκεί ανταρτών. Μετά μια δύναμη έφυγε, αφού προηγουμένως συνέστησαν στους κατοίκους όταν θα επιστρέψουν να ευρίσκονται όλοι στα σπίτια τους.
Οι Γερμανοί με τα δύο φορτηγά έφτασαν στη θέση «Καταβόθρα» στο ενδιάμεσο Διστόμου με το χωριό Στείρι και εκεί δέχτηκαν από τα διπλανά υψώματα τα αιφνιδιαστικά πυρά των ανταρτών από δύο πλευρές. Τα δύο φορτηγά έπαθαν βλάβες στους τροχούς, κατέβηκαν οι Γερμανοί και άρχισαν να βάλουν κατά των ανταρτών. Μετά την μάχη, οι αντάρτες έφυγαν αφου, στο σημείο κατέφθασαν και άλλες, ισχυρές, στρατιωτικές δυνάμεις που ακολουθούσαν. Σκοτώθηκαν 6 Γερμανοί στρατιώτες και ένας αξιωματικός, μαζί και ο οδηγός Σπ. Πελεκάνος, 15 τραυματίσθηκαν βαριά. Μετά γυρισαν στο Διστομο για την Σφαγή, με πρώτα θύματα τους ομήρους.Μια Σφαγή που είχε ξεκινήσει ήδη από τα χωράφια στις Τσερες, ώρες πριν…
Γιατί για αίμα είχαν ξεκινήσει εκείνο το πρωινό της 10ης Ιουνίου 1944…
ΥΓ. Θέλω να ευχαριστήσω τους αυτοκινητιστες της Λιβαδειας Σπύρο Πελεκανο και Θανάση Λιόντο, φίλους του πάτερα μου, για μερικές πρόσθετες πληροφορίες που μου έδωσαν. Λ.Δ.
