Του Δημήτρη Κατσούλη
Η παράταση του Νόμου Κατσέλη ως προς την προστασία της πρώτης κατοικίας κατά δύο μήνες προβάλλεται αυτές τις μέρες ως μεγάλη και γενναιόδωρη παραχώρηση της Ένωσης Τραπεζών, των θεσμών και της Κυβέρνησης. Ο αρμόδιος Υπουργός είχε μάλιστα εξαγγείλει το τέλος το Νόμου Κατσέλη ως αχρείαστου πλέον γιατί η Ελλάδα βγήκε από τα μνημόνια άρα και από την κρίση.
Από τα πλέον έγκυρα χείλη, του πρώην Γενικού Γραμματέα του Καταναλωτή την περίοδο 2009-2011, δηλαδή εκείνου που επεξεργάστηκε τον νόμο Κατσέλη, του κ. Δημήτρη Σπυράκου, ειπώθηκε με επιχειρήματα εδώ στην Χαλκίδα, στην Ημερίδα που διοργάνωσε η Ένωση Προστασίας Καταναλωτών Στερεάς Ελλάδας (10.12.2018), ότι νόμο για την προστασία και την ρύθμιση των υποχρεωμένων φυσικών προσώπων και συνακόλουθα για την προστασία της Κύριας Κατοικίας είχαν σχεδόν όλα τα Ευρωπαϊκά Κράτη και η Αμερική από τις αρχές της δεκαετίας του 90 ως νομικό θώρακα της οικονομίας και των πολιτών, χωρίς ασφαλώς αν έχουν κρίση αυτού του μεγέθους και αυτής της έντασης. Η ελληνική έννομη τάξη εμπλουτίστηκε με αυτόν τον νομικό θώρακα μόλις το 2010, στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων που θέσπισε η Κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου. Συνεπώς ακόμη και εάν το τέλος των μνημονίων ήταν και τέλος της κρίσης η προστασία των υπερχρεωμένων νοικοκυριών και της πρώτης κατοικίας είναι εκ των ων ουκ άνευ για μία ευρωπαϊκή δημοκρατική έννομη τάξη.
Σε όλες τις χώρες, επεσήμανε ο κ. Σπυράκος, η Πολιτεία, δηλαδή το αντίστοιχο Υπουργείο Ανάπτυξης, κρατά στατιστικά στοιχεία και παρακολουθεί την εφαρμογή του νομικού πλαισίου παρεμβαίνοντας νομοθετικά για την βελτίωσή του. Έτσι υπάρχει σαφής εικόνα. Στην Ελλάδα αυτά τα δεδομένα δεν υπάρχουν, και σε κάθε περίπτωση δεν τα συγκεντρώνει και τα μελετά το Κράτος αλλά τα επεξεργάζονται και τα ερμηνεύουν κατά το δοκούν οι Τράπεζες. Έργο δικό τους το οποίο αναμασούν τα εξαρτημένα και καταχρεωμένα σε αυτές Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και όπως φαίνεται ασπάζεται και η Κυβέρνηση δια στόματος Δραγασάκη, είναι η μομφή της δήθεν προστασίας «των στρατηγικών κακοπληρωτών», έννοια που δεν έχει καμία σχέση με το πραγματικό περιεχόμενό της διότι σε αυτήν στοιβάζονται όλοι εκείνοι οι πολίτες που έπεσαν θύματα της πιστωτικής επέκτασης που προώθησαν οι Τράπεζες τα προηγούμενα της κρίσης χρόνια και σήμερα αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους αφού οι μισθοί, οι συντάξεις και τα έσοδα και κέρδη των επιχειρήσεων έχουν εκμηδενιστεί και η αποπληρωμή των δανειακών υποχρεώσεων είναι αναπόφευκτα αδύνατη.
Ο νόμος Κατσέλη, κατά την εφαρμογή του από τα Δικαστήρια, κάθε άλλο παρά επιεικής υπήρξε για τους οφειλέτες καταναλωτές σε αντίθεση με την προστατευτική συμπεριφορά των Δικαστηρίων των άλλων Ευρωπαϊκών Κρατών. Όπως υπογράμμισε στην ίδια Ημερίδα η Δικηγόρος Χαλκίδας κ. Κατερίνα Καλαμακίδη «Για την εφαρμογή του Νόμου Κατσέλη στην Εύβοια και ιδιαίτερα στο Ειρηνοδικείο Χαλκίδα, ενώ αρχικά η πλειοψηφία των αιτήσεων υπαγωγής στις ευνοϊκές ρυθμίσεις του γίνονταν δεκτές σε ποσοστό που άγγιζαν το 90 και 95%, τα τελευταία 3 χρόνια έχουμε όλο και περισσότερες απορριπτικές αποφάσεις. Ενδεικτικά να σας αναφέρω ότι κατά το τελευταίο έτος 2018 εκδόθηκαν ( μέχρι την προηγούμενη εβδομάδα) από το Ειρηνοδικείο Χαλκίδας 503 δικαστικές αποφάσεις εκ των οποίων δεκτές κρίθηκαν οι 307. Δηλαδή το ποσοστό του 90% έχει μετατραπεί σε ποσοστό 61%. Και στο ποσοστό αυτό ( του 61%) συμπεριλαμβάνονται και οι αποφάσεις που ναι μεν έγιναν δεκτές αλλά έκριναν ότι ο δανειολήπτης έχει την ικανότητα πλήρους αποπληρωμής του χρέους του και άρα πρέπει να πληρώσει το οφειλόμενο ποσό του δανείου στην ονομαστική του αξία χωρίς κάποιο “κούρεμα” ή ότι ο δανειολήπτης μπορεί να καταβάλει μεγαλύτερη δόση από αυτήν που στην πραγματικότητα μπορεί. Τα πλέον πρόσφατα στοιχεία που έχει η Ένωση προστασίας καταναλωτών Στερεάς Ελλάδος στη διάθεσή της και τα οποία αφορούν τα τελευταία 3 χρόνια, δείχνουν ότι κερδισμένες είναι οι Τράπεζες»
Επίσης πρέπει να επισημανθεί ότι κατά τη διάρκεια της εφαρμογή του ο νόμος τροποποιήθηκε προς όφελος των πιστωτών και σε βάρος των δανειοληπτών δύο τουλάχιστον φορές, μία από την Κυβέρνηση Σαμαρά και μία από την Κυβέρνηση Τσίπρα, Σήμερα το πλαίσιο προστασίας οδεύει στην κατάργηση για να γυρίσουμε πριν από την εποχή της Κυβέρνησης Παπανδρέου. Η σημερινή Κυβέρνηση ετοιμάζει την ταφόπλακα συζητώντας με τους Τραπεζίτες και αγνοώντας τις Ενώσεις των Καταναλωτών. Μία ακόμη μη «μνημονιακή» και δημοκρατική προοδευτική μεταρρύθμιση ξηλώνεται.
Τα καταχρεωμένα στις Τράπεζες Μέσα Ενημέρωσης και οι Εφημερίδες μηρυκάζουν τα σχετικά με ένα νέο πλαίσιο προστασίας της Κύριας Κατοικίας, προφανώς με όρους χειρότερους και χωρίς τις εγγυήσεις της δικαστικής προστασίας που παρείχε ο Νόμος Κατσέλη στους πραγματικά έχοντες ανάγκη.
Η απαίτηση να διατηρηθεί και μάλιστα με τις αρχικές προστατευτικές ρυθμίσεις ο Νόμος Κατσέλη και να βελτιωθεί επί το προστατευτικότερο για όσους πολίτες γονάτισαν από την κρίση και αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, είναι σήμερα το μείζον πολιτικό αίτημα το οποίο όμως τα υποθηκευμένα στις Τράπεζες Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης υπονομεύουν και τα καταχρεωμένα στις Τράπεζες πολιτικά κόμματα δεν πρόκειται να ενθαρρύνουν. Μόνο καταφύγιο το αγωνιστικό και διεκδικητικό μέτωπο των Ενώσεων Καταναλωτών και η μαζική κινητοποίηση των ίδιων των πολιτών που αύριο θα μείνουν απροστάτευτοι χωρίς μισθό, σύνταξη και σπίτι στο έλεος των «κορακιών» που παραμονεύουν .
Το πολιτικό διακύβευμα είναι καθαρό. Μία προοδευτική δημοκρατική μεταρρύθμιση ξηλώνεται και σε αυτό η απάντηση πρέπει να είναι δυναμική και μαζική.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ Ι. ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ
Δικηγόρος
Χαλκίδα
