Με ευρύτατη πλειοψηφία η Ολομέλεια του Κοινοβουλίου ενέκρινε, μετά από πρόταση του προέδρου του Σώματος Νίκου Βούτση, ψήφισμα με το οποίο η Βουλή «καλεί την ελληνική κυβέρνηση να προβεί σε όλες τις ενδεδειγμένες διπλωματικές και νομικές ενέργειες για τη διεκδίκηση και την πλήρη ικανοποίηση όλων των αξιώσεων του Ελληνικού Κράτους από τον Α΄ και Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο».
Κατά την ψηφοφορία που έγινε δια εγέρσεως, καταψήφισε μόνο η Χρυσή Αυγή.
Από την πλευρά τους, οι βουλευτές του ΚΚΕ δεν εγέρθησαν, με τον κοινοβουλευτικό τους εκπρόσωπο Θανάση Παφίλη να διευκρινίζει ότι το κόμμα του στηρίζει τη δική του πρόταση που κατέθεσε, σύμφωνα με την οποία «η κυβέρνηση έχει υποχρέωση να θέσει άμεσα, ευθέως και χωρίς περιστροφές προς το Γερμανικό Κράτος και κάθε αρμόδιο διεθνή οργανισμό τη διεκδίκηση-απαίτηση για το σύνολο των αποζημιώσεων και επανορθώσεων».
Αλέξης Τσίπρας: Ρηματική διακοίνωση για τη διεκδίκηση των απαράγραπτων αξιώσεων
Την απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει άμεσα σε ρηματική διακοίνωση προς την γερμανική κυβέρνηση ως πρώτη από μία σειρά κινήσεων για την διεκδίκηση των γερμανικών επανορθώσεων και αποζημιώσεων, ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και διευκρίνισε ότι η διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων αποτελεί πρωτίστως ιστορικό και ηθικό χρέος.
Το ελληνικό κράτος, σημείωσε ο πρωθυπουργός, δεν παραιτήθηκε ποτέ από τις αξιώσεις, τις δικές του και των πολιτών, και περιέγραψε τις επόμενες κινήσεις της κυβέρνησης μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας της Βουλής και επί τη βάσει του πορίσματος που εξέφρασε την ελπίδα να είναι ομόφωνο.
«Η ελληνική κυβέρνηση σκοπεύει άμεσα να απευθύνει ρηματική διακοίνωση στην κυβέρνηση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, με την οποία θα επαναλαμβάνει τις απαράγραπτες αξιώσεις της που προκύπτουν από την ναζιστική εισβολή και κατοχή καθώς και από τα εγκλήματα πολέμου της ναζιστικής Γερμανίας” ανέφερε ο πρωθυπουργός και εξήγησε ότι οι απαράγραπτες αξιώσεις σύμφωνα και με το πόρισμα της Βουλής αφορούν:
τις πολεμικές επανορθώσεις για τις υλικές καταστροφές και την διάλυση του παραγωγικού ιστού της χώρας
τις αποζημιώσεις για τα θύματα και τους συγγενείς των θυμάτων εγκλημάτων πολέμου
Την αποπληρωμή του κατοχικού δανείου
Την επιστροφή των κλεμμένων αρχαιολογικών θησαυρών και κειμηλίων
Ο κ. Τσίπρας θύμισε ότι το ζήτημα είχε ανακινηθεί το 1995 επί κυβέρνησης Παπανδρέου με υπουργό Εξωτερικών τον Κάρολο Παπούλια όταν και είχε υπάρξει ρηματική διακοίνωση. Σημείωσε ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να επιμείνει στο θέμα και εξέφρασε την ελπίδα η κυβέρνηση της Γερμανίας να ανταποκριθεί . “Η ελληνική διοίκηση, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, το Γενικό Λογιστήριο αλλά και η διακομματική κοινοβουλευτική επιτροπή έχουν κάνει μια επίπονη νομική και τεχνική δουλειά προσδιορισμού των ελληνικών αξιώσεων και καταγραφής του νομικού πλαισίου εντός του οποίου οφείλουμε ως Πολιτεία να κινηθούμε και να ενεργήσουμε, για να μην είναι η διεκδίκηση μας γράμμα κενό. Και ο βασικός μας στόχος δεν μπορεί να είναι άλλος σε αυτή τη φάση από το να συμφωνήσουμε με τη Γερμανία να προσέλθουμε επιτέλους στο Τραπέζι του διαλόγου. Σαν ισότιμοι εταίροι, σαν φίλοι και σαν σύμμαχοι”. Σημείωσε ότι ήδη υπάρχουν φορείς της γερμανικής κοινωνίας των πολιτών που ανταποκρίνονται και υποστηρίζουν το δίκαιο ελληνικό αίτημα.
Κανένας συμψηφισμός με τα ναζιστικά εγκλήματα
Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας διευκρίνισε ότι η απαραίτητη αμοιβαιότητα από όλες τις πλευρές στην αναγνώριση των εγκλημάτων του ναζισμού σε καμία περίπτωση δεν είναι συνώνυμη του συμψηφισμού. “Δεν μπορούν θύτες και θύματα να εξισωθούν” είπε ο κ. Τσίπρας και πρόσθεσε ότι αποτελεί αποκρουστική ιδέα που χαρακτηρίζει μόνο εκείνους που την συνέλαβαν ότι η Ελλάδα χρησιμοποιεί τις αξιώσεις της από τα εγκλήματα πολέμου της ναζιστικής Γερμανίας για να διαπραγματευτεί με καλύτερους όρους το χρέος και τη θέση της στην Ενωμένη Ευρώπη.
Σημείωσε ότι λόγω της ιδιαίτερης θέσης της Γερμανίας στην ΕΕ πολλά από όσα επιβλήθηκαν στην Ελλάδα στην περίοδο της κρίσης, χρεώθηκαν στην γερμανική αδιαλλαξία. Καθώς η Ελλάδα έχει βγει πλέον από τα μνημόνια είναι η κατάλληλη στιγμή για να τεθεί το ζήτημα προς την γερμανική κυβέρνηση με διάθεση αλληλοκατανόησης, συνεργασίας και εμβάθυνσης του διαλόγου.
Ο πρωθυπουργός απέφυγε να μπει σε αντιπαράθεση με τους πολιτικούς αντιπάλους λόγω της ιδιαιτερότητας του θέματος. Απαντώντας όμως σε προκλήσεις κατά την διάρκεια της συζήτησης στην Βουλή διευκρίνισε: “Μέχρι το 2015 δεν κυβερνούσε ο ΣΥΡΙΖΑ την χώρα. Το θέμα που συζητάμε τώρα δεν αφορά το πρώτο εξάμηνο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, δεν είναι ο λογαριασμός Βαρουφάκη. Πάει πολύ σε αυτό το θέμα να ακολουθείτε την ίδια τακτική με όλα τα άλλα ζητήματα: εκεί που μας χρωστούσαν μας πήραν και το βόδι”. Συνεχίζοντας απάντησε σε κριτική που δέχθηκε γιατί έθεσε το ηθικό ζήτημα των επανορθώσεων λέγοντας: “Όταν πήγαινε ο Σαμαράς και έλεγε στο Βερολίνο ουδείς αναμάρτητος, εγώ ήμουν ο πρώτος που το έθεσε στη συνάντηση με την Άγγελα Μέρκελ, πάει πολύ να μας λέτε γιατί είπαμε ότι το θέμα είναι πρωτίστως ηθικό”. Και παρέπεμψε στο βιβλίο του Μανώλη Γλέζου “και ένα ευρώ να ήταν”.
Σταθμός η σημερινή συνεδρίαση
Χαρακτήρισε σταθμό την σημερινή συνεδρίαση στην Βουλή και εξήγησε: Πρώτα και κύρια είναι φόρος τιμής στα θύματα του ναζισμού και του φασισμού στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τον κόσμο αλλά και σε όσους πολέμησαν σε όλα τα μέτωπα το ναζισμό και αποτελεί φόρο τιμής στους αγωνιστές και τις αγωνίστριες της ελληνικής εθνικής αντίστασης, στο ΕΑΜ, τον ΕΛΑΣ και των άλλων αντιστασιακών οργανώσεων.
Συνέχισε λέγοντας ότι “σήμερα πιο πολύ από ποτέ οφείλουμε να τους μνημονεύουμε γιατί η ακροδεξιά, ο εθνικισμός, ο ρατσισμός, απειλούν να κυριαρχήσουν, να μας δηλητηριάσουν και να μας διχάσουν ξανά. Απειλούν να γυρίσουν την Ευρώπη πίσω στο σκοτάδι του μίσους. Και θέτουν σε κίνδυνο τις μεγάλες κατακτήσεις των τελευταίων 70 ετών”.
Κ. Μητσοτάκης: Προτεραιότητά μας η διεκδίκηση του κατοχικού δανείου
Στο θέμα του κατοχικού δάνειου, ειδικά η διεκδίκηση αυτή είναι πολιτικά εφικτή και πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητά μας, τόνισε στη Βουλή ο Κυριάκος Μητσοτάκης, υπενθυμίζοντας πως το 1990 είχαν συμφωνήσει σε αυτό ο Κωσταντίνος Μητσοτάκης και ο Χαρίλαος Φλωράκης. Μιλώντας στην Ολομέλεια όπου συζητείται η Έκθεση της Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής για τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών προς την Ελλάδα, ο πρόεδρος της ΝΔ επισήμανε πως η διεκδίκηση των αποζημιώσεων είναι δύσκολη και νομικά πολύπλοκη, ξεκαθάρισε όμως πως οι Έλληνες που υπήρξαν θύματα δικαιούνται και πρέπει να διεκδικούν αποζημιώσεις.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην ομιλία του άσκησε έντονη κριτική στην κυβέρνηση την οποία και κατηγόρησε πως διαχειρίστηκε επικοινωνιακά το θέμα όταν ήταν στην αντιπολίτευση ενώ όταν ανέλαβε την εξουσία δεν έκανε τίποτα. Όπως είπε η ΝΔ θα υπερψηφίσει το υπερκομματικό κείμενο που ετοίμασε το προεδρείο, και ξεκαθάρισε πως η συζήτηση θα πρέπει να μείνει μακριά από πρόσκαιρες επικοινωνιακές επιδιώξεις.
Ανέφερε επίσης ότι αν και το πόρισμα κατατέθηκε στη Βουλή το 2016 η κυβέρνηση επέλεξε να το συζητήσει λίγο πριν τις εκλογές κατηγορώντας την πως επιδιώκει να αποκομίσει πολιτικά οφέλη.
Κάνοντας μια ιστορική αναδρομή και επισημαίνοντας πως η ΝΔ ως κυβέρνηση χειρίστηκε με ευθύνη, επάρκεια και ρεαλισμό αυτό το εξαιρετικά πολύπλοκο θέμα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπενθύμισε πως στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους υπήρξε καταγραφή όλου του υλικού και αργότερα συντάχθηκε έκθεση προς το ΥΠΕΞ, η οποία τον Απρίλιο του 2013 διαβιβάστηκε στο Νομικό Συμβούλιο το Κράτους. Προσέθεσε πως στις αρχές του 2014 και μετά από νέο αίτημα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους για να υπάρξει ποσοτικός προσδιορισμός των αξιώσεων συστάθηκε νέα επιτροπή και το πλήρες πόρισμα υποβλήθηκε στο υπουργείο Οικονομικών. «Αυτό είναι το μόνο επίκαιρο πόρισμα και είναι έργο της ΝΔ» είπε για να προσθέσει πως και σε κοινοβουλευτικό επίπεδο η ΝΔ ασχολήθηκε ουσιαστικά με το θέμα, καθώς τον Μάρτιο του 2014 αποφασίστηκε η σύσταση διακομματικής επιτροπής με πρόεδρο τον κ. Τζαβάρα, μια επιτροπή -όπως είπε- που συνεδρίασε επανειλημμένα, συναντήθηκε με φορείς, μελέτησε το υλικό ενώ παράλληλα αποφασίστηκε να υπάρξει και μια επικοινωνιακή προώθηση του θέματος. «Η επιτροπή δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει το έργο της για τους γνωστούς λόγους. Τα συμπεράσματα όμως είναι τα μόνα και τα πληρέστερα που υπάρχουν» είπε ο κ. Μητσοτάκης
Συνεχίζοντας την κριτική του στην κυβέρνηση, ο πρόεδρος της ΝΔ τόνισε πως από το 2015, παρά τα μεγάλα λόγια, τις θεατρικές κινήσεις και την επίκληση του θέματος στον προεκλογικό λόγο του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ, η κυβέρνηση απουσίαζε τα τελευταία χρόνια από την προσπάθεια αυτή. «Η ρηματική διακοίνωση της προηγούμενης κυβέρνησης που επιδόθηκε στο Βερολίνο είναι η μόνη που υπάρχει. Είναι η τελευταία πρωτοβουλία» είπε, προσθέτοντας πως ο ΣΥΡΙΖΑ όταν έγινε κυβέρνηση «ξέχασε τους παλικαρισμούς». «Και στο ζήτημα των αποζημιώσεων είχαμε μια ακόμα θεαματική κωλοτούμπα» ανέφερε υπενθυμίζοντας τα όσα είχε δηλώσει δημόσια για το θέμα στη συνάντησή του με την κ. Μέρκελ. «Ο ίδιος ο Τσίπρας που στο εσωτερικό πούλαγε πατριωτισμούς και λεονταρισμούς τί είχε να πει στη Μέρκελ όταν συναντήθηκαν; Είπε “η πρωτοβουλία δεν είναι κάτι καινούργιο, έγινε και από την προηγούμενη κυβέρνηση, και δεν αφορά κάποια ελληνική διεκδίκηση. Το θέμα είναι διμερές και έχει πρωτίστως ηθική αξία”. Εσείς ξεσπαθώνατε ως αντιπολίτευση να φέρετε τις γερμανικές αποζημιώσεις και ως κυβέρνηση λέτε ότι το θέμα είναι ηθικό και δεν έχει οικονομικό αντίκτυπο;» τόνισε συνεχίζοντας την κριτική του ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο πρόεδρος της ΝΔ αναφέρθηκε και στις επικείμενες ευρωεκλογές, αλλά και στην πυρκαγιά στην Παναγία των Παρισίων, λέγοντας πως «η συζήτηση για τις γερμανικές αποζημιώσεις επαναφέρει την πιο σκοτεινή περίοδο στην ιστορία και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πίσω από την δημιουργία του πρώτου μορφώματος οικονομικής συνεργασίας των κρατών ήταν η βαθιά πίστη ότι η Ευρώπη δεν πρέπει να ξαναζήσει την τραγωδία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου».
«Το πείραμα, μιας συνεργασίας ανεξάρτητων κρατών ήταν απολύτως επιτυχημένο. Όλοι στενοχωρηθήκαμε όταν είδαμε την Παναγία των Παρισίων στις φλόγες. Η γενιά του πολέμου που έβαλε τα θεμέλια της ενωμένης Ευρώπης δεν είναι μαζί μας. Πλέον το χρέος περνά στη δική μας γενιά. Η Ευρώπη θα αντέξει όπως άντεξε και η Παναγία των Παρισίων και θα ξαναχτιστεί με νέα υλικά για μια νέα εποχή- και καλούμαστε και εμείς να γράψουμε τη δική μας ιστορία» κατέληξε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Φ. Γεννηματά: Η διεκδίκηση όσων η Ελλάδα δικαιούται είναι ζωντανή
«Το ζήτημα των γερμανικών αποζημιώσεων είναι ανοικτό και οι αξιώσεις της Ελλάδας είναι νομικά, ηθικά, οικονομικά και πολιτικά ενεργές», τόνισε μεταξύ άλλων η Φώφη Γεννηματά στην ομιλία της στη Βουλή κατά τη συζήτηση για τις γερμανικές αποζημιώσεις. «Σε ένα ενιαίο και αδιαίρετο τρίπτυχο, ηθικό και νομικό:- πολεμικές αποζημιώσεις και πολεμικές επανορθώσεις – αποπληρωμή του κατοχικού δανείου – επιστροφή κλεμμένων αρχαιολογικών θησαυρών και εκκλησιαστικών κειμηλίων» συμπλήρωσε.
Σύμφωνα με την πρόεδρο του ΚΙΝΑΛ, αναφορικά με το κατοχικό δάνειο «η άρνηση της Γερμανίας να αναγνωρίσει τις οφειλές της συνιστά παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου που μπορεί να στηρίξει την προσφυγή της χώρας μας στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
«Είναι ανιστόρητος ο ισχυρισμός ότι η Ελληνική Δημοκρατία δεν έχει θέσει το ζήτημα», συμπλήρωσε η πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής υπενθυμίζοντας τις ενέργειες του Γεωργίου Παπανδρέου από το 1965, τη ρηματική διακοίνωση του Ανδρέα Παπανδρέου, του Κάρολου Παπούλια και του Γ. Α Μαγκάκη, την αντίστοιχη του 2015 από τον Ευάγγελο Βενιζέλο, την παρέμβαση του Γιώργου Παπανδρέου το 2012 στη Χάγη και τα αιτήματα προς τη Γερμανία των Μ. Παπαϊωάννου και Φ. Σαχινίδη, επίσης το 2012.
Όπως είπε η κ. Γεννηματά, η υπόθεση δεν μπορεί να χρησιμοποιείται για μικροκομματικούς σκοπούς και κατηγόρησε τον ΣΥΡΙΖΑ, πως το θυμήθηκε για προεκλογικούς λόγους, για να αλλάξει την ατζέντα από τις σκληρές πολιτικές που εφαρμόζει. «Δεν αξιοποίησε την εθνική συνεννόηση, προβαίνοντας σε φθηνά τρικ. Συνέδεσε τη διεκδίκηση του κατοχικού δανείου με τη δημοσιονομική κρίση. Καλλιέργησε τον διχασμό σε καλούς και κακούς πατριώτες. Θέλουν να το εκμεταλλευτούν προεκλογικά», υπογράμμισε η Φώφη Γεννηματά.
Κατέκρινε τη στάση της Χρυσής Αυγής, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Είναι θλιβερό στη συζήτηση οι νοσταλγοί του φασισμού να μας κουνούν το δάκτυλο. Ας διαβάσουν για τις φρικαλεότητες και τα εγκλήματα εναντίον του ανθρωπισμού και των αμάχων. Στη χώρα μας δεν υπάρχει χώρος για φασισμό και φασίστες».
Η πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής δήλωσε ότι στηρίζει τις προσπάθειες της Εθνικής Επιτροπής για τη διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων. «Η διεκδίκηση των αποζημιώσεων δεν είναι εθνική εμμονή. Είναι ένα βαθύ ζήτημα δικαιοσύνης, ιστορίας, παιδείας, κοινής ευρωπαϊκής ταυτότητας» είπε.
«Η διεκδίκηση όσων η Ελλάδα δικαιούται, είναι ζωντανή. Όχι ως εκδίκηση. Όχι ως συμψηφισμός. Αλλά ως ένα μήνυμα αναγνώρισης του δικαίου και δέσμευσης πάνω σε κοινές αρχές και αξίες. Απόδειξη ειλικρινών σχέσεων φιλίας. Σε μια άλλη Ευρώπη, ενωμένη και δίκαιη. Έγιναν εγκλήματα, έγιναν τόσα λάθη. Ας μείνει τουλάχιστον ένα μάθημα: Το μίσος του χθες να μη μπολιάσει με διχόνοια το αύριο», κατέληξε η κ. Γεννηματά.
