ΓΡΑΜΜΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ
Το τμήμα Κοινωνικής Εργασίας του Γ.Ν.ΛΙΒΑΔΕΙΑΣ εξυπηρετεί το κοινό προσφέροντας τη δυνατότητα τηλεφωνικής επικοινωνίας για ψυχολογική στήριξη από ψυχολόγο και κοινωνικούς λειτουργούς. Όσοι ανήκουν σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες (μοναχικοί, χρόνιοι πάσχοντες και όσοι έχουν οδηγία από το Νοσοκομείο για κατ’ οίκον περιορισμό) μπορούν να επικοινωνούν στα τηλέφωνα 22613 50594 – 50632, από 8 πμ -2 μμ.
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΛΟΓΩ ΤΟΥ COVID-19 Δανάη Γκίκα Ψυχολόγος ΕΟΔΥ-Γ.Ν.ΛΙΒΑΔΕΙΑΣ
Η κατάσταση την οποία όλοι μας βιώνουμε ενδέχεται να προκαλέσει μια σειρά από έντονα και αρνητικά συναισθήματα: ΦΟΒΟΣ: είναι ένα βασικό συναίσθημα που προκαλείται από τη συνειδητοποίηση μιας νέας πραγματικής κατάστασης που όλοι ζούμε. Στη συγκεκριμένη κατάσταση, ο φόβος σχετίζεται με μια πραγματική απειλή όπως ο φόβος εκδήλωσης και μετάδοσης της ασθένειας τόσο στον ίδιο όσο και σε συγγενικά πρόσωπα.
Η συναισθηματική κατάσταση του φόβου έχει να κάνει και με σκέψεις που αφορούν μελλοντικά γεγονότα όπως τι θα συμβεί μετά από αυτό (θα υπάρχει εργασία; ποιες θα είναι οι οικονομικές συνέπειες; θα αλλάξει η καθημερινότητά μου;) ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ; Σωστή και Ελεγχόμενη πληροφόρηση από έγκυρα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Προσπαθούμε να μην εκτιθέμεθα συνεχώς σε ενημέρωση για γεγονότα από την τηλεόραση, το διαδίκτυο, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, καθώς η εικόνα σε συνδυασμό με το λεκτικό περιεχόμενο εντείνουν το φόβο
. Επιδιώκουμε να επικοινωνούμε τους φόβους και τις ανησυχίες μας με άτομα που εμείς επιλέγουμε και μας κάνουν να νιώθουμε καλά. Σε αυτές τις περιπτώσεις το μοίρασμα των σκέψεων και συναισθημάτων ανακουφίζει και βοηθά το άτομο να καταλαγιάζει τους φόβους του. Εξάλλου, η κατάσταση στην οποία ζούμε μας φέρνει για άλλη μια φορά στο προσκήνιο ότι ανήκουμε όλοι στην ίδια κοινή ανθρώπινη μοίρα.
ΑΓΧΟΣ: η απειλή του ιού ενεργοποιεί το συναίσθημα του άγχους που μας προκαλεί φόβο θανάτου και αίσθημα αδυναμίας. Είναι φυσιολογικό να υφίστανται ανησυχία που σχετίζεται με τη διάρκεια παραμονής του ιού, με την προμήθεια αγαθών, με την ανταπόκριση των οικογενειακών υποχρεώσεων, με την μελλοντική ύπαρξη ή μη εργασίας κτλ.
Η μη διαχείριση του άγχους μπορεί να οδηγήσει σε υιοθέτηση κακών συμπεριφορών υγείας (όπως υπερβολική κατανάλωση αλκοολούχων ποτών, κατάχρηση ψυχοδραστικών ουσιών, αύξηση καπνίσματος, ανθυγιεινή διατροφή, αποφυγή σωματικής άσκησης). ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ: Προσπαθούμε να διατηρήσουμε ένα καθημερινό πρόγραμμα δραστηριοτήτων προσαρμοσμένο στην καινούρια κατάσταση. Φροντίζουμε τη σωματική μας υγεία και την εξωτερική μας εμφάνιση.
Είναι πολύ σημαντικό να ακολουθούμε μια ισορροπημένη διατροφή, επαρκή και ποιοτικό ύπνο κυρίως κατά τις βραδινές ώρες και σωματική άσκηση προσαρμοσμένη στα νέα δεδομένα. Επίσης, η περιποίηση της εξωτερικής μας εμφάνισης βοηθά στην καλή συναισθηματική κατάσταση. Γι΄ αυτό, δεν παραμελούμε την αυτοφροντίδα επειδή «μένουμε σπίτι» και δεν θα μας δούνε οι άλλοι (π.χ, δε φοράμε πιτζάμες κατά τη διάρκεια της ημέρας).
Είναι πιο σημαντικό να βλέπουμε εμείς όμορφα τον εαυτό μας. Προσπαθούμε να διαχειριστούμε τις καταστάσεις σε εκείνες που υπάρχουν πρακτικές λύσεις και μπορούν να δοθούν από εμάς και σε αυτές που δεν εξαρτώνται αποκλειστικά από δικές μας ενέργειες.
Συζητάμε με αγαπημένα μας πρόσωπα και μοιραζόμαστε τα συναισθήματά μας. Υπάρχει οπτικοακουστικό υλικό στο διαδίκτυο με συγκεκριμένες ασκήσεις διαχείρισης του στρες (π.χ. ασκήσεις προοδευτικής μυϊκής χαλάρωσης με διαφραγματικές αναπνοές).
Δείτε τι ταιριάζει σε εσάς και εντάξτε το στο καθημερινό πρόγραμμα. Εάν παρατηρήσετε κάποια συμπτώματα του στρες να επιμένουν και δε μπορείτε να τα διαχειριστείτε, υπάρχουν γραμμές τηλεφωνικής ψυχολογικής υποστήριξης όπου και μπορείτε να τις συμβουλευτείτε. ΘΛΙΨΗ, ΑΝΙΑ, ΒΑΡΕΜΑΡΑ: η θλίψη είναι ένα πολύ βασικό συναίσθημα που στην προκειμένη περίπτωση σχετίζεται με την προσωρινή απώλεια της προηγούμενης κατάστασης. Η καθημερινότητα όλων των ανθρώπων έχει αλλάξει και αυτό που στον καθένα έδινε νόημα ζωής τώρα θα πρέπει να επαναπροσδιοριστεί.
ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ: Αυτό που βοηθάει στο να μην παραιτηθούμε είναι ένα καθημερινό πλάνο με δραστηριότητες που προσφέρουν ευχαρίστηση (π.χ. παρακολούθηση μιας ταινίας ή μιας σειράς ή ενός ντοκιμαντέρ, ανάγνωση ενός βιβλίου) και σωστή διαχείριση χρόνου (χρόνο για τακτοποίηση χώρου, χρόνο για παρακολούθηση ενός εκπαιδευτικού προγράμματος, χρόνο για εκμάθηση μιας καινούριας γλώσσας, χρόνο για εκμάθηση μιας νέας δημιουργικής δραστηριότητας όπως πλέξιμο και κέντημα).
Η απασχόληση με δραστηριότητες που ευχαριστούν και ταιριάζουν στον καθένα ξεχωριστά, βοηθά στο να μην υπάρχει πολύ χώρος για αρνητικές σκέψεις που κατακλύζουν τελευταία το άτομο. ΘΥΜΟΣ: ο κοινωνικός περιορισμός βιώνεται ως απώλεια της προσωπικής σου ελευθερίας και αυτό συμβαίνει γιατί όλοι μας ερχόμαστε αντιμέτωποι με αναγκαίες αλλαγές που δυσκολευόμαστε να αποδεχθούμε. Ο ψυχισμός μας ακολουθεί συγκεκριμένα στάδια μέχρι να φτάσει στο σημείο της αποδοχής.
Η πρώτη αμυντική αντίδραση του ατόμου είναι η άρνηση της νέας κατάστασης και στη συνέχεια ο θυμός. Σταδιακά, ακολουθεί η διαπραγμάτευση, η θλίψη και εν τέλει η αποδοχή (τα ίδια στάδια που περνάμε κατά την απώλεια αγαπημένων προσώπων). ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ: Ο θυμός είναι ένα συναίσθημα που είτε τον ενοχοποιούμε και δεν το εκφράζουμε είτε τον εκφράζουμε με έναν επιθετικό τρόπο.
Χρειάζεται να δώσουμε χρόνο στον εαυτό μας να συνειδητοποιήσει όλες αυτές τις αλλαγές και τότε είναι που ο θυμός μας θα εκφράζεται με έναν πιο επεξεργασμένο τρόπο. Πολύ σημαντικό είναι να αναγνωρίζουμε και να αποδεχόμαστε όλα τα αρνητικά συναισθήματα που βιώνουμε αυτόν τον καιρό. Σαφώς και υπάρχει φόβος, σαφώς και υπάρχει άγχος, σαφώς και υπάρχει θλίψη, σαφώς και υπάρχει θυμός. Αυτό είναι φυσιολογικό. Ας μην γινόμαστε αυστηροί κριτές των συναισθημάτων μας, δε χρειάζεται «να χτυπάμε» τον εαυτό μας. Μπορούμε να τον φροντίσουμε, να τον αγκαλιάσουμε, να του δείξουμε τρυφερότητα.
Η μοναξιά που όλοι καλούμαστε να βιώσουμε μέσω του καταναγκαστικού εγκλεισμού, ας μην επιτρέψουμε να γίνει απομόνωση αλλά μια αφορμή για συνάντηση με τη βαθιά μας εσωτερικότητα. Μήπως είναι η στιγμή για αναστοχασμό; Μέσω της υπαρξιακής αναζήτησης μπορούμε να έρθουμε σε επαφή με τα σκοτεινά συναισθήματα του εαυτού, να ανακαλύψουμε ότι δεν υπάρχει ατομική ευτυχία αλλά η ομορφιά αναδύεται πάντα μέσα από τη σχέση.
Μπορεί η μοναξιά να μας συμφιλιώσει με τον εαυτό μας και μέσω των εσωτερικών διαδρομών να αναζητήσουμε τον εσωτερικό μας πλούτο, να επιστρατεύσουμε τις απεριόριστες δυνατότητες που έχουμε και τότε είναι που θα μας εκπλήξει ο ίδιος μας ο εαυτός. Και να μην ξεχνάμε ότι είναι άνοιξη εκεί έξω, η φύση μας θυμίζει ότι υπάρχει ζωή, τα πάντα είναι σε ροή όπως έλεγε και ο Ηράκλειτος. Η ζωή που υπάρχει την άνοιξη εκτός των τοίχων του σπιτιού αποτελεί κίνητρο να την φανταστούμε, να την ονειρευτούμε, να την επιθυμήσουμε, να την λαχταρίσουμε. Δεν υπάρχουν περιοριστικά μέτρα στο βίωμα των συναισθημάτων.
Είμαστε ελεύθεροι να αισθανθούμε. Η ελευθερία είναι κάτι μέσα μας, κάτι που προσδιορίζεται από μας, κάτι μεγαλύτερο από τις περιβάλλουσες συνθήκες, μας βοηθάει να μένουμε συνδεδεμένοι με τη ζωή και το φως που υπάρχει μέσα μας.