Οι αλλεπάλληλες βάναυσες θανατώσεις και οι απάνθρωπες κακοποιήσεις ζώων και ειδικά κατοικίδιων, που είδαν το φως της δημοσιότητας τα τελευταία χρόνια, οδήγησαν την Πολιτεία στην αυστηροποίηση των ποινών για τους παραβάτες.
Έτσι, από την 6η Νοεμβρίου 2020 και μετά… όποιος θανατώνει ή βασανίσει ζώο είναι αντιμέτωπος με κακούργημα και οι προβλεπόμενες ποινές είναι κάθειρξη έως 10 χρόνια και χρηματική ποινή 500 ευρώ.
Ο νομοθέτης του περασμένου έτους επέφερε τροποποιήσεις στο προϊσχύων νομοθετικό πλαίσιο του 2012 (νόμος 4039/2012) και του 1981 (νόμος 1197/1981) για την προστασία των τετράποδων.
Ειδικότερα, με το νόμο 4745/2020 στο 2 άρθρου 1 του ν. 1197/1981, προστίθεται παρ. 2α που έχει ως εξής: «2α. Όποιος φονεύει ή βασανίζει ζώα, τα οποία εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος, τιμωρείται με ποινή κάθειρξης μέχρι δέκα (10) έτη και με χρηματική ποινή μέχρι πεντακόσιες (500) ημερήσιες μονάδες, το ύψος εκάστης των οποίων ορίζεται από πενήντα (50) ως εκατό (100) ευρώ».
Παράλληλα, το άρθρο 55 του νόμου 4745/2020 αντικατέστησε το άρθρο 16 του νόμου 4039/2012 ως εξής:
«α) Με την επιφύλαξη ειδικά προβλεπόμενων περιπτώσεων της ισχύουσας ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας, καθώς και του τρίτου εδαφίου της παρ. 4 του άρθρου 9, απαγορεύεται:
αα) η κακοποίηση και η κακή και βάναυση μεταχείριση οποιουδήποτε είδους ζώου και
αβ) ο φόνος και ο βασανισμός των ζώων, με την εσκεμμένη πρόκληση έντονου σωματικού πόνου ή σωματικής εξάντλησης, επικίνδυνης για την υγεία τους, ιδίως με δηλητηρίαση, κρέμασμα, πνιγμό, κάψιμο, σύνθλιψη και ακρωτηριασμό. Η στείρωση του ζώου, καθώς και κάθε άλλη κτηνιατρική πράξη με θεραπευτικό σκοπό, δεν θεωρούνται ακρωτηριασμός».
Επίσης, το 2020 με τον ίδιο νόμο 4745/2020 προβλέφθηκα αντικαταστάσεις διατάξεων στο νόμο 1197/1981, που προβλέπουν μεγαλύτερες ποινές και χρηματικά πρόστιμα.
Εισαγγελική προστασία στην κακοποίηση των ζώων
Παράλληλα, με το νόμο 4745/2020 αναβαθμίστηκαν οι εισαγγελικές αρμοδιότητες και ο εισαγγελέας μπορεί να αφαιρέσει κάποιο κακοποιημένο ζώο ή ζώο συντροφιάς από το παραβατικό άτομο, ενώ υπενθυμίζεται ότι στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου υπάρχει εδώ και χρόνιο αντεισαγγελέας ο οποίος είναι αρμόδιος για την προστασία των ζώων.
Έτσι, με το νόμο 4745/2020, το άρθρο 19 του νόμου 4039/2012 αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 19 Συμπληρωματικές διατάξεις προστασίας των ζώων
1. Με γνώμονα το συμφέρον του ζώου, ο αρμόδιος εισαγγελέας αφαιρεί οριστικά το ζώο συντροφιάς ή ζώο άλλης κατηγορίας από την κατοχή του παραβάτη της περ. γ΄ της παρ. 1 του άρθρου 5 και του άρθρου 16 και το ζώο παραδίνεται στο καταφύγιο αδέσποτων ζώων του αρμόδιου Δήμου ή σε ενδιαφερόμενη φιλοζωική οργάνωση ή σωματείο. Ο εισαγγελέας μπορεί να απαγορεύσει την απόκτηση άλλου ζώου από τον παραβάτη.
2. Με γνώμονα το συμφέρον του ζώου, ο εισαγγελέας μπορεί να αφαιρέσει προσωρινά το ζώο, μόνον στην περίπτωση κατά την οποία ο ύποπτος ή ο κατηγορούμενος για κάποιο από τα παραπάνω αδικήματα δηλώνει ότι αναλαμβάνει το κόστος που συνδέεται με την αποκατάσταση της υγείας του ζώου, την κτηνιατρική φροντίδα και τη διαβίωσή του, όπως προκύπτει από παραστατικά, τα οποία του αποστέλλονται με κάθε πρόσφορο τρόπο από τον εκάστοτε φορέα φιλοξενίας του ζώου.
Η καταβολή για την κάλυψη του κόστους της παρούσας πραγματοποιείται σε μηνιαία βάση. Αν ο ύποπτος ή ο κατηγορούμενος ή τρίτος που ενεργεί για λογαριασμό τους δεν καταβάλλει τα απαιτούμενα ποσά για την κάλυψη του κόστους αποκατάστασης της υγείας του ζώου, κτηνιατρικής φροντίδας και διαβίωσης, η προσωρινή αφαίρεση τρέπεται σε οριστική με εντολή του αρμόδιου Εισαγγελέα.
3. Ο αρμόδιος Εισαγγελέας, όταν επιλαμβάνεται δημοσιεύματος ή καταγγελίας, μπορεί, έπειτα από επιτόπια αυτοψία, να διαπιστώσει τις συνθήκες που επικρατούν σε οποιοδήποτε καταφύγιο αδέσποτων ζώων συντροφιάς ή εκτροφείο. Αν οι συνθήκες της παρούσας δεν είναι σύμφωνες με τα οριζόμενα στο άρθρο 9 και τις ειδικές διατάξεις που διέπουν τη λειτουργία τους, ο αρμόδιος Εισαγγελέας καθορίζει με προσωρινή διάταξη του τα μέτρα που οφείλει να λάβει ο ιδιοκτήτης του καταφυγίου ή του εκτροφείου και το χρονικό διάστημα εντός του οποίου οφείλει να συμμορφωθεί».
Πρώτη προφυλάκιση
Τώρα στην Πάτρα ένας 23χρονος προφυλακίστηκε για τον βασανισμό και τη θανάτωση μιας γάτας. Είναι η πρώτη προφυλάκιση για κατ’ ομολογία δράστη μετά την ισχύει του νόμου 4745/2020.
Ο 23χρονος είχε συλληφθεί την περασμένη Δευτέρα όταν εντοπίστηκε μετά από καταγγελίες να περιφέρεται στους δρόμους με το άψυχο σώμα μιας γάτας την οποία είχε σφάξει λίγο νωρίτερα. Μάλιστα κρατούσε και τη λεπίδα που είχε θανατώσει το ζώο.
Ο νεαρός συνελήφθη και κρατήθηκε στο 2ο Αστυνομικό Τμήμα της Πάτρας και οδηγήθηκε στον ανακριτή και στον εισαγγελέα οι οποίοι αποφάσισαν την προφυλάκισή του.
Αντιμέτωπος με κάθειρξη έως και 10 έτη όποιος θανατώνει ή βασανίζει ζώο
