200 χρόνια από την επανάστασηΗ αρχαία Άσκρη, με την επικράτηση του Χριστιανισμού, γίνεται Παναγιά και στους τρεις πρώτους αιώνες του Βυζαντίου καταφεύγουν σ’ αυτήν πολλοί κάτοικοι του κάμπου ανεβάζοντας τον πληθυσμό σε 1.300 κατοίκους.
Ήταν η έδρα της Επισκοπής Θεσπιών και σύμφωνα με το κτηματολόγιο των Θηβών ήταν περίφημη για τα σταφύλια της. Μαραζώνει στους επόμενους αιώνες αλλά χτίζει το περίφημο εξωκλήσι της Αναστάσεως του Χριστού (για κάποιους με περίεργες προθέσεις, Μεταμορφώσεως του Σωτήρος), που αποτελεί σήμερα την αρχαιότερη εκκλησία της Βοιωτίας (μαζί με την Παναγία της Σκριπούς).
Κατά την Φραγκοκρατία γίνεται κτήμα δυτικού ηγεμόνα και έδρα της καθολικής επισκοπής των Ζαρατοβίων. Κατά την Τουρκοκρατία καταφεύγουν σ’ αυτήν και πάλι πολλοί κάτοικοι του κάμπου, κάνοντάς την το μεγαλύτερο χωριό του Καζά της Θήβας και ανεβάζοντας τον πληθυσμό σε 1.600 κατοίκους, όταν η Αθήνα είχε μόνον 16.000. Στην Παναγιά ο Άγγλος πρόξενος ανακοινώνει τον θάνατο του Μωάμεθ Β’. Ήταν καθαρά ελληνόφωνο χωριό και πολύ πλούσιο αφού συντηρούσε 2 μοναστήρια και 12 μύλους. Με την αλλαγή του οθωμανικού οικονομικού συστήματος, τον 17ο αιώνα, 350 κάτοικοι μετακινούνται στη σημερινή θέση του χωριού με το όνομα Παλαιοπαναγιά, κάποιοι χτίζουν διπλανό χωριό και οι υπόλοιποι μοιράζονται σε 12 τσιφλίκια. Έτσι το βρίσκει η επανάσταση.
Πολλοί μάχονται με τον Διάκο και τον Ανδρούτσο. Από την Παλαιοπαναγιά περνούν ο Ανδρούτσος και ο Υψηλάντης. Προσωπικότητες του χωριού ήταν μεταξύ των εκπροσώπων της Βοιωτίας στις Εθνοσυνελεύσεις. Πολλά υπέστησαν οι κάτοικοι του χωριού από τον Ομέρ πασά της Καρύστου.
Με την απελευθέρωση γίνεται έδρα του δήμου Άσκρης (Παλαιοπαναγιά, Νεοχώρι, Καραντάς και Ξηρονομή).Σε χωριά του Δήμου Αλιάρτου – Θεσπιών έγιναν το ολοκαύτωμα του Μαυρομματίου και η μάχη της Πέτρας.Στην Βοιωτία μάχονταν μερικοί από τους μεγαλύτερους ήρωες της επαναστάσεως, όπως ο Διάκος και ο Ανδρούτσος. Στην Βοιωτία αναδείχθηκε η στρατιωτική ευφυΐα του Καραϊσκάκη και η ηγεσία του Δ. Υψηλάντη.
Με αυτές τις παρακαταθήκες εορτάζουμε το Σάββατο 11 Δεκεμβρίου τα «200 χρόνια από την επανάσταση» πλαισιωμένοι από εξαίρετους ομιλητές, τους οποίους πρέπει να ακούσετε.Σύνδεσμος παρακολούθησης για όσους δεν θα παραστούν:https://us02web.zoom.us/j/87904569650 Η συμμετοχή σας με φυσική παρουσία ή διαδικτυακή παρακολούθηση είναι τιμή για τον Σύλλογο.
