Οι Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς συνδιοργανώνονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Συμβούλιο της Ευρώπης, το οποίο πρωτοξεκίνησε τη δράση το 1985. Πρόκειται για μία από τις ευρύτερα εορταζόμενες συμμετοχικές πολιτιστικές εκδηλώσεις στην Ευρώπη.
Κατά τη διάρκεια των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς, χιλιάδες μνημεία και χώροι ανοίγουν τις πόρτες τους, ορισμένα από τα οποία συνήθως είναι κλειστά για το κοινό κατά τη διάρκεια του υπόλοιπου έτους. Ο κόσμος μπορεί να τα επισκεφθεί δωρεάν, να μάθει για την κοινή πολιτιστική κληρονομιά τους και να αποτελέσει μέρος της προσπάθειας για τη διαφύλαξη της ευρωπαϊκής κληρονομιάς για τις σημερινές και τις μελλοντικές γενιές.
Στο πλαίσιο του εορτασμού για το 2023 με γενικό θέμα «Πολιτιστική Κληρονομιά και Παράδοση – Μαρτυρίες του χτες και του σήμερα, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Βοιωτίας σε συνεργασία με το Μουσείο Αλλοτροπίας, θα πραγματοποιήσει εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο: «εκ ψηφίδων λαμπρών η τέχνη». Το φετινό θέμα είναι η «ζωντανή κληρονομιά», η οποία θα αναδείξει τον δυναμισμό, την πολυμορφία και τη σημασία των πολιτιστικών παραδόσεων, γνώσεων και δεξιοτήτων σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Ψηφιδωτό ονομάζεται η τεχνική επένδυσης επιφανειών με μικρές ψηφίδες από φυσικά πετρώματα ή υαλόμαζα, οι οποίες προσκολλώνται σε κατάλληλα διαμορφωμένο υπόστρωμα από ασβεστοκονίαμα δημιουργώντας περίτεχνα διακοσμημένες επιφάνειες. Τα παλαιότερα σωζόμενα ψηφιδωτά εντοπίζονται στον χώρο της Ανατολικής Μεσογείου και ιδιαίτερα στη Μικρά Ασία και χρονολογούνται στον 8ο π.Χ. αιώνα. Από τον χώρο της Ανατολικής Μεσογείου και τις μοναδικές δημιουργίες της ελληνιστικής κυρίως εποχής της Ελλάδας, η τεχνική των ψηφιδωτών μεταλαμπαδεύτηκε στη Ρώμη τον 1ο π.Χ. αι. και από εκεί σε ολόκληρη τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Οι Ρωμαίοι ήταν οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν ψηφιδωτά ευρέως σε τοίχους, σε αψίδες και σε δάπεδα. Στη βυζαντινή περίοδο η ψηφιδογραφία έγινε η πιο προσφιλής ζωγραφική τεχνοτροπία υποσκελίζοντας κάθε άλλη πλαστική μορφή και κυρίως τη γλυπτική. Η βυζαντινή ψηφιδογραφία αντανακλά τη δύναμη τον πλούτο και τον αισθητικό προβληματισμό της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Ωστόσο, το επάγγελμα του ψηφοθέτη – του καλλιτέχνη δημιουργού των ψηφιδωτών – στις μέρες μας αποτελεί μακρινή ανάμνηση.
Με αφορμή τον φετινό εορτασμό, δημιουργήθηκε μία νέα εκπαιδευτική δράση, για παιδιά ηλικιακών ομάδων δημοτικού και γυμνασίου, με σκοπό να ταξιδέψουν μέσα από τις ψηφιδωτές δημιουργίες που έχουν αποκαλυφθεί στην Αντίκυρα και στο Δίστομο Βοιωτίας και να μάθουν πως κατασκευάζεται ένα ψηφιδωτό, με συνθέσεις και μοτίβα προερχόμενα από την παλαιοχριστιανική πεντάκλιτη βασιλική της Αντίκυρας που χρονολογείται στον 6ο αι.μ.Χ.
Η δράση θα πραγματοποιηθεί εντός του αρχαιολογικού χώρου της Αντίκυρας, την Παρασκευή 22 Σεπτεμβρίου 2023, από τις 11.00 έως τις 13.00.
Δήλωση συμμετοχής στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα είναι υποχρεωτική στο mail: efavio@yahoo.com
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2262023559 (Εύη Τσώτα, Ευτυχία Κουρούνη)
Χορηγοί: Pangea – natural stones, SOLARBEAM A.E.