Πόσο επικίνδυνα είναι τα μακαρόνια ή το ρύζι που έμειναν εκτός ψυγείου; Μπορεί η κατανάλωσή τους να οδηγήσει στον θάνατο όπως συνέβη σε μια οικογένεια το 2003; Οι ειδικοί απαντούν
Τα μακαρόνια ή το ρύζι που καταναλώνονται μια μέρα μετά το μαγείρεμα έχουν περισσότερα οφέλη για τον οργανισμό, σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στους New York Times και έφερε στο επίκεντρο το ανθεκτικό άμυλο, τη μορφή που παίρνει το άμυλο των παραπάνω τροφών μετά την ψύξη τους και το οποίο συνδέεται με χαμηλότερες τιμές σακχάρου στο αίμα, καλύτερη υγεία του εντέρου και μειωμένο κίνδυνο για ορισμένους τύπους καρκίνου.
Η «ψύξη» είναι η λέξη-κλειδί, καθώς το άρθρο επισημαίνει τη συντήρηση των τροφίμων στο ψυγείο. Στον αντίποδα, το ρύζι ή τα μακαρόνια που έμειναν να κρυώσουν στον πάγκο της κουζίνας και ξεχάστηκαν εκεί ολόκληρο το βράδυ, μάλλον σε μπελάδες θα μας βάλουν. Ο ένοχος φέρει το όνομα Bacillus cereus.
Το Bacillus cereus και είναι ένα βακτήριο που ζει φυσικά στο έδαφος και μπορεί να παραμένει αδρανές για εκατοντάδες, χιλιάδες ή εκατομμύρια χρόνια και μπορεί να ενεργοποιηθεί στα τρόφιμα που καταναλώνουμε. Το αν θα πάθουμε τροφική δηλητηρίαση, εξαρτάται από το μικροβιακό φορτίο του τροφίμου. «Οι περισσότεροι άνθρωποι πιθανότατα τρώνε μικρές ποσότητες Bacillus cereus καθημερινά χωρίς να αρρωσταίνουν» εξηγεί η καθηγήτρια Marina Elisabeth Aspholm από το Πανεπιστήμιο Περιβαλλοντικών και Βιοεπιστημών της Νορβηγίας.
Θάνατος από μια μακαρονοσαλάτα
Χάρη στα ενδοσπόρια που σχηματίζει, το Bacillus cereus είναι εξαιρετικά ανθεκτικό και «ξυπνά» μετά το μαγείρεμα, οπότε αρχίζει να πολλαπλασιάζεται με γρήγορο ρυθμό φτάνοντας στους παραπάνω επικίνδυνους αριθμούς. Η θερμοκρασία δωματίου αποτελεί ιδανική συνθήκη. Σύμφωνα με τη Δρ Aspholm, για την τροφιμογενή λοίμωξη απαιτείται πληθυσμός 1.000 έως 100.000 βακτηρίων ανά γραμμάριο τροφίμου, κάτι που απαιτεί το φαγητό να μείνει για μεγάλο διάστημα εκτός ψυγείου. Προσοχή συστήνει η ειδικός μετά τις 6 ώρες.
Ωστόσο, αν θα νοσήσει κάποιος ή όχι εξαρτάται από το στέλεχος του βακτηρίου, τη συνολική κατάσταση υγείας και το είδος του τροφίμου. Μπορεί να υπάρξει μια απλή ενόχληση στο στομάχι έως διάρροια και έμετος από τις τοξίνες των βακτηρίων, με τη νόσηση να διαρκεί λίγο χωρίς να αφήνει μόνιμη βλάβη, εξηγεί η Δρ Aspholm. Υπάρχουν βέβαια και περιστατικά θανατηφόρας λοίμωξης.
Τον Αύγουστο του 2003, τα πέντε παιδιά μιας οικογένειας αρρώστησαν μετά την κατανάλωση μακαρονοσαλάτας που είχε ετοιμαστεί Παρασκευή για πικνίκ Σάββατο, και τα υπολείμματα φυλάχθηκαν στο ψυγείο μέχρι το βράδυ της Δευτέρας, οπότε και σερβιρίστηκαν στο δείπνο. Η μικρότερη από τα πέντε παιδιά, 7 μόλις ετών, κατέληξε μετά από σοβαρή μεταβολική οξέωση και ηπατική ανεπάρκεια που προκλήθηκε από το Bacillus cereus, ενώ τα αδέλφια της νοσηλεύτηκαν για ημέρες στο νοσοκομείο. Τέτοια περιστατικά εντούτοις είναι σπάνια.
Επτά συμβουλές προστασίας
Αυτά είναι τα 7 tips της ειδικού για αποφυγή μιας τροφικής δηλητηρίασης:
Μη μαγειρεύετε μεγάλες ποσότητες ρυζιού, πατάτας, ζυμαρικών και παρεμφερών τροφίμων.
Βάλτε στο ψυγείο ό,τι περίσσεψε αφότου ολοκληρώσετε το γεύμα. Αν πρόκειται για μεγάλη ποσότητα, μοιράστε το φαγητό σε διάφορα δοχεία, ώστε να ψυχθούν γρηγορότερα.
Καταναλώστε το φαγητό που έμεινε μέσα στις επόμενες ημέρες
Ελέγξτε ότι η θερμοκρασία στο ψυγείο είναι αρκετά χαμηλή. Ορισμένα στελέχη του Bacillus cereus επιζούν μέχρι τους 6 με 8°C. Τα πολύ γεμάτα ψυγεία δεν επιτρέπουν τον καλό αερισμό με συνέπεια την κακή ψύξη.
Η ψύξη επιβραδύνει την ανάπτυξη αλλά δεν καταστρέφει τα βακτήρια. Επομένως αποφύγετε να βάζετε και να βγάζετε συνεχώς τα τρόφιμα στο ψυγείο.
Εάν παρατηρείτε περίεργη μυρωδιά και αλλαγές στο χρώμα ή τη σύσταση, μπορεί να είναι σημάδι υπερσυγκέντρωσης βακτηρίων στα υπολείμματα.
Το ξύδι έχει χαμηλό pH και αναστέλλει έως έναν βαθμό την ανάπτυξη βακτηρίων.ygeiamou.gr
