ΣΤΑΔΙΟ ΕΞΩΘΗΣΗΣ-ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΤΟΚΕΤΟΣ
Καλό μήνα! Να λοιπόν που φτάσαμε στο γεγονός για το οποίο μιλούμε εδώ και τόσους μήνες. Τον τοκετό. Να σας θυμίσω ότι η γυναίκα που πρόκειται να γεννήσει και έχει ξεκινήσει η διαδικασία των ωδινών ή έχουν σπάσει τα νερά της κλπ, ονομάζεται «επίτοκος».
Στο προηγούμενο άρθρο ασχοληθήκαμε με την έναρξη του τοκετού, τα σημάδια που μας οδηγούν στο ότι έφτασε η μεγάλη μέρα και στην πορεία του, μέχρι να μπούμε στο στάδιο της εξώθησης. Σήμερα θα μιλήσουμε για τον ίδιο τον τοκετό και πως μπορεί η επίτοκος να βοηθήσει ώστε να αποκομίσει θετική εμπειρία και να κρατήσει στα χέρια της ένα υγιές μωρό. Αναφέρω για άλλη μία φορά, ότι το σύμπτωμα που θα μας δείξει ότι σε λίγο ξεκινά η εξώθηση, είναι μία έντονη τάση , ένα σπρώξιμο που νιώθει η γυναίκα πίσω, στον πρωκτό. Σαν να θέλει να πάει στην τουαλέτα για να αδειάσει το έντερο. Χωρίς να το θέλει, νιώθει την ανάγκη να σπρώξει και αυτό είναι το ζητούμενο. Μόλις την εξετάσουμε και επιβεβαιώσουμε ότι η διαστολή είναι πλήρης (10 εκατοστά) και το κεφαλάκι του μωρού είναι ορατό πια στην είσοδο του κόλπου, αρχίζουμε -οι Μαίες-την προετοιμασία. «Σπάμε» το κρεβάτι στα δύο και το μετατρέπουμε σε «μπουμ» όπως ονομάζεται. Τοποθετούμε δύο ειδικούς αναβολείς, βάζουμε τα πόδια της επιτόκου, σηκώνουμε λίγο περισσότερο την πλάτη του κρεβατιού και την βάζουμε σε θέση τοκετού. Δίπλα μας, δεξιά, στο υπόλοιπο μισό κρεβάτι που το τοποθετούμε στο πλάι, θα ετοιμάσουμε το σετ τοκετού, με αποστειρωμένα εργαλεία και ιματισμό που θα μας χρειαστούν. Καθοδηγούμε τη γυναίκα ώστε να ξεκουράζεται όταν δεν πονά. Μόλις όμως την πιάνει η ωδίνα, οι εντολές μας σε αυτό το στάδιο αλλάζουν. Δεν της λέμε να παίρνει ανάσες, γιατί τώρα θέλουμε να σπρώξει και να μας βοηθήσει ώστε να βγει το μωράκι από τον κολπικό σωλήνα. Μόλις λοιπόν ξεκινήσει και πιάσει καλά η ωδίνα, της λέμε να πάρει μια βαθειά αναπνοή, να κλείσει μπροστά το κεφάλι, να κρατήσει με τα χέρια της και να τραβήξει προς τα πίσω τα πόδια της (πιάνοντας τα από την πίσω πλευρά των γονάτων )ή αν τη βολεύει να κρατηθεί από τους αναβολείς που συγκρατούν τα πόδια της. Σπρώχνει με όλη της τη δύναμη προς τα κάτω, στον πρωκτό, δυνατά και με πείσμα. Δεν πρέπει να χάνουμε χρόνο. Την ανάσα αυτή δεν την εκπνέουμε, δεν φωνάζουμε, ούτε σφιγγόμαστε στο πρόσωπο να κοκκινίζει και να μας πηγαίνει χαμένη. Την ανάσα αυτή τη μετατρέπουμε σε ώση, σε δυνατό σπρώξιμο, κάτω, χαμηλά, ώστε να βοηθήσουμε το μωρό να βγει. Όσο κρατάει η ωδίνα, κρατάει και το σπρώξιμο. Μόλις περάσει, η γυναίκα γέρνει πίσω και ξεκουράζεται. Με δύο-τρία σωστά σπρωξίματα, το μωρό θα γεννηθεί. Στο μεταξύ όποιος έχει αναλάβει τον τοκετό, Γιατρός ή Μαία, θα κάνει τοπική αναισθησία στον κόλπο για να κόψει λίγο την ώρα της εξώθησης αν χρειαστεί. Μην φοβόσαστε, ο κόλπος την ώρα εκείνη είναι λεπτός σαν φύλλο χαρτιού και δεν θα πονέσετε καθόλου.
Ανάσα-κράτημα-κεφάλι μπροστά- σπρώξιμο και…τα καταφέρατε! Μόλις βγει το κεφαλάκι εμείς το στρίβουμε λίγο, καθοδηγούμε την έξοδο του μωρού και με κάποιες κινήσεις και τη βοήθεια της επιτόκου με νέα ώθηση, ξεμπλοκάρουμε πρώτα τον ένα ώμο του παιδιού, έπειτα τον άλλο και το υπόλοιπο σώμα του γλιστρά με μεγάλη ευκολία.
Η ανακούφιση είναι απερίγραπτη. Οι ωδίνες σταματούν και το μωρό μας ήρθε επιτέλους στη ζωή. Εμείς το σκουπίζουμε καλά στο πρόσωπο από τα υγρά και τις βλέννες που έχει καταπιεί, τοποθετώντας το προσεκτικά στο μισό κρεβάτι που έχουμε ετοιμάσει. Το πιάνουμε από τα πόδια, ανάποδα, τρίβουμε την πλάτη του, το κουνάμε, προκαλώντας το να κλάψει. Το πρώτο κλάμα του μωρού γεμίζει όλους μας με χαρά και ανακούφιση. Είναι το σημάδι ότι το μωρό είναι υγιές. Σκεφτήκατε ποτέ γιατί μας ενδιαφέρει τόσο να κλάψει? Μα γιατί έτσι καταλαβαίνουμε ότι αναπνέει μόνο του! Όλους αυτούς τους μήνες, η οξυγόνωση του εμβρύου γίνεται μέσω του πλακούντα. Τώρα πια, παίρνουν τη σκυτάλη οι πνεύμονες του νεογνού. Παίρνοντας την πρώτη του ανάσα, γεμίζουν οι πνεύμονες αέρα και το καίνε, γι’ αυτό και κλαίει. Είναι το σημάδι ότι λειτουργούν καλά και το μωρό αναπνέει με ευκολία. Παρατηρούμε ότι παίρνει ένα ωραίο ροδαλό χρώμα και συνεχίζει να κλαίει δυνατά. Φυσικά είναι δεμένο με τον ομφάλιο λώρο και εμείς θα τον “απολινώσουμε” όπως λέγεται, θα βάλουμε δηλαδή δύο λαβίδες κλείνοντας την παροχή. Η μία λαβίδα τοποθετείται κοντά στον ομφαλό του παιδιού και η άλλη πιο μακριά. Κόβουμε στη μέση με ένα ψαλίδι, αφήνουμε το λώρο με τη μία λαβίδα να κρέμεται από τον κόλπο και ασχολούμαστε με το παιδί. Βάζουμε το ειδικό κλιπ στον ομφαλό του, κόβουμε το υπόλοιπο και αφαιρούμε τη λαβίδα. Βάζουμε λίγο αντισηπτικό πάνω στο κλιπ εκεί που κόψαμε και παίρνουμε το παιδάκι να το περιποιηθούμε, να το καθαρίσουμε, να το ντύσουμε. Πολύ καλό θα ήταν με το που θα γεννηθεί το παιδί και κλάψει, να το δώσουμε λίγο στην αγκαλιά της μητέρας του, πάνω στο στήθος της και μετά να κόψουμε το λώρο και να συνεχίσουμε. Μπορούμε να το βάλουμε απ’ ευθείας και στο μαστό της μητέρας. Έτσι θα δωθεί νωρίς το ερέθισμα για την έναρξη του μητρικού θηλασμού. Το μωρό θα ηρεμήσει και θα νιώσει ασφάλεια αλλά και θα βοηθήσει με τις θηλαστικές κινήσεις τη μητέρα του, προκαλώντας συσπάσεις στη μήτρα ώστε να «διώξει» τον πλακούντα. Η αποβολή του πλακούντα είναι το λεγόμενο στάδιο της «υστεροτοκίας». Με αυτό θα ασχοληθούμε στο επόμενο άρθρο.
Σας ευχαριστώ
Αποστολοπούλου Άννα-Μαρίνα, Μαία ΚΥΑ
