Οι εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ φέρνουν το ΠΑΣΟΚ στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης και το ερώτημα είναι αν θα ανταπεξέλθει στο ρόλο του απέναντι στην κοινωνία.
Δεκαεφτά μήνες μετά τις εθνικές εκλογές του 2023 που χάρισαν στη Νέα Δημοκρατία το συντριπτικό (για τον ΣΥΡΙΖΑ) 41% και το ΠΑΣΟΚ γίνεται αξιωματική αντιπολίτευση. Όχι επειδή το κέρδισε αλλά επειδή το έχασε ο ΣΥΡΙΖΑ που μετρά την δεύτερη διάσπαση του και φλερτάρει με την πλήρη απαξίωση μετά από την περίοδο Κασσελάκη. Το ΠΑΣΟΚ σημειώνει δημοσκοπική άνοδο ακόμη όμως δεν απειλεί τη ΝΔ που όμως φθείρεται διαρκώς καθώς έρχεται αντιμέτωπη με την σκληρή πραγματικότητα που μακράν απέχει από το Ελλάδα 2.0.
Το αποδεικνύουν και οι δείκτες της Eurostat για την υποκειμενική φτώχεια όπου η Ελλάδα για το 2023 βρίσκεται στην πρώτη θέση με το υψηλότερο Ποσοστό Υποκειμενικής Φτώχειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση με 67,0% σε σχέση με το μέσο όρο της ΕΕ του 24,1% και ο δείκτης του ΟΟΣΑ που δείχνει πως η Ελλάδα έχει από τις χειρότερες επιδόσεις σε μισθολογικά θέματα, με τον τρίτο χειρότερο μισθό ανάμεσα στις 35 χώρες.
Επιλογή αντιπάλου
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν περίμενε να γίνει το ΠΑΣΟΚ αξιωματική αντιπολίτευση για να επιλέξει αντίπαλο. Το έκανε ήδη από τον Οκτώβριο στη συζήτηση για τον απολογισμό της αντιπυρικής περιόδου. Εκεί αποχώρησε από τα κυβερνητικά έδρανα την ώρα που ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Παππάς μιλούσε από το βήμα, ενώ «κάρφωνε» τον Νίκο Ανδρουλάκη. Κι αυτό γιατί έχει ανάγκη από αντίπαλο.
Προτιμά να αντιπαρατίθεται με κάποιο κόμμα από το να έρχεται αντιμέτωπος με τα προβλήματα της καθημερινότητας. Μόνο έτσι μπορεί να λειτουργεί το «ατού» της αξιοπιστίας και της διαχειριστικής επάρκειας. Συγκριτικά. Οπότε, ξεκίνησε νωρίς την αποδόμηση του νέου της αντιπάλου που πλέον είναι το ΠΑΣΟΚ με μια συνταγή πετυχημένη και δοκιμασμένη και καλά ριζωμένη ως αντίληψη στη δημόσια πολιτική σφαίρα, που δεν είναι άλλη από το «αντισύριζα» μέτωπο. Ο Σύριζα πλέον δεν θεωρείται αντίπαλος, οπότε το αφήγημα επανασερβίρεται για να χωρέσει το ΠΑΣΟΚ, και εγένετο «πράσινος ΣΥΡΙΖΑ».
Η αποδόμηση του ΠΑΣΟΚ
Με το σχήμα «πράσινος ΣΥΡΙΖΑ» η κυβέρνηση επιχειρεί να κάνει τη σύνδεση με την επιτυχημένη αποδόμηση του ΣΥΡΙΖΑ και να παρουσιάσει το ΠΑΣΟΚ ως ένα κόμμα του οποίου οι προτάσεις είναι ακοστολόγητες και μαξιμαλιστικές (βλ. βαρέα κι ανθυγιεινά, αύξηση κατώτατου μισθού), λέει σε όλα «όχι» (βλ. ΑΣΕΠ, απογευματινά χειρουργεία) και επενδύει στον λαϊκισμό, την τοξικότητα και τον διχασμό. «Δείγμα αγωνίας σας να αντικαταστήσετε τον ΣΥΡΙΖΑ. Προσπαθείτε να αντικαταστήσετε τον ΣΥΡΙΖΑ ακόμα και στα λάθη του. Πριν ακόμη διαλυθεί σπεύδετε να πάρετε τη θέση του. κάτω από τη σκιά του λεφτόδεντρου» είπε χαρακτηριστικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συζήτηση για απογευματινά χειρουργεία όταν το ΠΑΣΟΚ κατέθεσε πρόταση να ενταχθούν οι υγειονομικοί στα βαρέα κι ανθυγιεινά.
Το κατά πόσο η Νέα Δημοκρατία και ο επικοινωνιακός της μηχανισμός θα καταφέρει να απαξιώσει το ΠΑΣΟΚ με τον τρόπο και τη συνταγή που χρησιμοποίησε για να απαξιώσει τον ΣΥΡΙΖΑ, εξαρτάται και από το ΠΑΣΟΚ. Αυτό που έχουμε συνηθίσει, ελλείψει κοινοβουλευτικής αντιπολίτευσης, να ονομάζουμε κοινωνική αντιπολίτευση, έχει ανάγκη από προτάσεις και πολιτικές για τα πρακτικά και τα καθημερινά, για το πως θα βγάλει το μήνα.
Στην επιφάνεια
Το ΠΑΣΟΚ διαθέτει και τα στελέχη και την εμπειρία να αρθρώσει πολιτικό λόγο και να καταθέσει πρωτοβουλίες, όμως συχνά οι δύο ψυχές του, έρχονται στην επιφάνεια. Δεν έχει περάσει καιρός απ’ όταν η Άννα Διαμαντοπούλου, υπεύθυνη πολιτικού σχεδιασμού του ΠΑΣΟΚ, αναλύοντας τη νίκη Τραμπ κατηγόρησε τους Δημοκρατικούς πως υιοθέτησαν «υπερβολές της woke ατζέντας». Την ημέρα της γενικής απεργίας, ο πρόεδρος του κόμματος αναγνώρισε πως «τα κέρδη των επιχειρήσεων είναι τρίτα από την κορυφή στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ συγχρόνως οι τμισθοί είναι οι δεύτεροι μικρότεροι ως ποσοστό του ΑΕΠ πανευρωπαϊκά». «Την επόμενη εβδομάδα ανοίγουμε διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους για ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο. Κάτι που αρνείται πεισματικά ο κ. Μητσοτάκης και η Νέα Δημοκρατία» είπε. Αυτό το νέο κοινωνικό συμβόλαιο δεν έγινε ποτέ μόνο με διάλογο, χρειάστηκε και κίνημα.
Και είναι δύσκολο να επιτευχθεί και τώρα γιατί υπάρχει μία τεράστια μερίδα κόσμου, που αισθάνεται πως βρίσκεται εκτός συζήτησης, ενώ το ΠΑΣΟΚ έχει πάρει αποστάσεις εδώ και πάρα πολλά χρόνια από τα κινήματα. Το κατά πόσο το ΠΑΣΟΚ θα καταφέρει να εκφράσει τον προοδευτικό κόσμο εξαρτάται από το ίδιο. Η ΝΔ θα χρησιμοποιήσει τη γνωστή συνταγή του «πράσινου ΣΥΡΙΖΑ». Αν απαντήσει ως «μπλε ΠΑΣΟΚ», θα χάσει μια μεγάλη ευκαιρία.
