Από το 1829 η Αγία Βαρβάρα θεωρείται προστάτιδα του Πυροβολικού. Η Αγία έζησε και μαρτύρησε επί Αυτοκράτορα Μαξιμιανού. Η Εκκλησία τιμά τη μνήμη της στις 4 Δεκεμβρίου.
Η Αγία Βαρβάρα ασπάσθηκε από νέα τον Χριστιανισμό και αυτό εξόργισε τον πατέρα της. Χρησιμοποίησε βία για να τη μεταπείσει, αλλά δεν τα κατάφερε και τότε την παρέδωσε στο διοικητή της επαρχίας, ο οποίος την υπέβαλλε σε φρικτά μαρτύρια και τελικά την σκότωσε. Γι’ αυτό και ονομάσθηκε Μεγαλομάρτυρας.
Κατά την παράδοση, καθώς απομακρύνονταν από την σφαγή της θυγατέρας του, η Θεία Δίκη, με μορφή κεραυνού, κατέκαψε το δήμιο–πατέρα.
Τον τιμωρό αυτό κεραυνό συμβολίζουν τα πυρά του Πυροβολικού και το 1829 καθιερώθηκε ως προστάτιδα του Ελληνικού Πυροβολικού και στις 4 Δεκεμβρίου του ιδίου χρόνου γιορτάσθηκε το γεγονός στο στρατόπεδο του μόλις συγκροτιθέντος πρώτου “Τάγματος Πυροβολητών”, όπως ονομάζονταν τότε, οπότε και προσφέρθηκαν στους επισκέπτες οι από τότε πατροπαράδοτοι λουκουμάδες με κονιάκ.
Η Διεύθυνση Πυροβολικού για να τιμήσει τη Προστάτιδα του Όπλου Αγία Βαρβάρα εξέδωσε (1999) αναμνηστικό μετάλλιο με την ευκαιρία των 170 ετών από της καθιέρωσης της ως προστάτιδος το 1829.
Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά τον 9ο αιώνα έγινε ανακομιδή των λειψάνων της και η μεταφορά τους από την Βιθυνία στην Κωνσταντινούπολη. Κατά δε το 991 ο Αυτοκράτορας Βασίλειος Β’ δώρησε μέρος αυτών στους Βενετούς οι οποίοι και τα απόθεσαν στον Ναό του Αγίου Μάρκου. Κατά το 12ο αιώνα, μέρος υπολοίπων λειψάνων της Αγίας μεταφέρθηκαν από την Κωνσταντινούπολη στο Μοναστήρι του Αγίου Μιχαήλ με τους Χρυσούς Τρούλους στο Κίεβο, όπου παρέμειναν ως το 1930, όταν μεταφέρθηκαν εκ νέου στον Καθεδρικό Ναό του Αγ. Βλαδίμηρου στην ίδια πόλη.
