Συμπληρώνονται σήμερα 29 χρόνια από τον θάνατο του Έλληνα ηθοποιού Τέλι Σαβάλας. Ο θρυλικός ηθοποιός αγαπούσε την Ελλάδα και ουδέποτε έκρυψε την καταγωγή του. Αντιθέτως δήλωνε με περηφάνια Έλληνας, παρότι είχε γεννηθεί στις ΗΠΑ. Τρανή απόδειξη είναι ο όρος που είχε βάλει για τον ρόλο του στο «Κότζακ», ότι ο χαρακτήρας του θα ήταν… Ελληνοαμερικανός (Κοτζακόπουλος).
Σε μια σπάνια τηλεοπτική συνέντευξή ( στον Νάσο Αθανασίου) είχε πει: «Να μη χάσουμε τη γλώσσα, να μη χάσουμε τη θρησκεία, κι αυτή την περηφάνια που είμαστε Έλληνες. Το αίμα νερό δεν γίνεται και ο ελληνισμός δεν χάνεται ποτέ, ούτε η αγάπη για την χώρα».
Ο Τέλι Σαβάλας έμεινε στην ιστορία του αμερικανικού κινηματογράφου και της τηλεόρασης κυρίως για τον ρόλο του στη σειρά «Κότζακ», που από την πρώτη σεζόν της (1972-73) έφτασε στο top-10 των ΗΠΑ. Σήμα κατατεθέν του το γλειφιτζούρι αλλά και το φαλακρό λουκ, το οποίο επέλεξε έπειτα από έναν ρόλο που υποδύθηκε το 1965.
Ο Τέλι Σαβάλας είχε μια αξιοσημείωτη καριέρα και στον κινηματογράφο ενώ υπήρξε υποψήφιος για Όσκαρ δεύτερου ανδρικού ρόλου το 1963 για την ερμηνεία του στην ταινία «Ο βαρυποινίτης του Αλκατράζ».
Ο Αριστοτέλης Σαβάλας γεννήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 1922 στη Νέα Υόρκη και ήταν το δεύτερο από τα πέντε παιδιά του εστιάτορα Νικολάου Σαβάλα (1883-1948) και της Χριστίνας Καψάλη (1904-1988). Και οι δύο γονείς του κατάγονταν από τη Λακωνία.
Παρασημοφορημένος για τη δράση του στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, σπούδασε ραδιοφωνική και τηλεοπτική παραγωγή σε σχολή του Στρατού και αποφοίτησε με πτυχίο ψυχολογίας από το Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης. Αρχικά εργάστηκε στην Υπηρεσία Πληροφοριών του αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών (Στέιτ Ντιπάρτμεντ) και στη συνέχεια στο ειδησεογραφικό τμήμα του τηλεοπτικού δικτύου ABC.
Ήταν κοντά στα 40, όταν ξεκίνησε τη δεύτερη καριέρα του, την κινηματογραφική, που έμελλε να τον κάνει διάσημο. Το 1963, σε μία από τις πρώτες του ταινίες, ήταν υποψήφιος για το Όσκαρ δεύτερου ρόλου για το ρόλο του στο βιογραφικό δράμα του Τζον Φρανκενχάιμερ «Ο βαρυποινίτης του Αλκατράζ» («Birdman of Alcatraz», 1962), με πρωταγωνιστή τον Μπαρτ Λάνκαστερ.
Το 1965 υποδύθηκε τον Πόντιο Πιλάτο στο θρησκευτικό επικό δράμα του Τζορτζ Στίβενς «Η ωραιότερη ιστορία του κόσμου» («The Greatest Story Ever Told») με θέμα τη ζωή του Χριστού. Για τις ανάγκες του ρόλου του, ο Τέλι Σαβάλας ξύρισε το κεφάλι του, το οποίο έκτοτε υπήρξε αναπόσπαστο στοιχείο της κινηματογραφικής του προσωπικότητας και συνέτεινε στη δημοφιλία του.
Το 1969 υποδύθηκε τον «κακό» Ερνστ Στάβρο Μπλόφελντ στην ταινία «Πράκτωρ 007: Στην υπηρεσία της Αυτού Μεγαλειότητος» («On Her Majesty’s Secret Service»), τη μοναδική ταινία με ήρωα τον Τζέιμς Μποντ, που πρωταγωνίστησε ο Τζορτζ Λάζενμπι.
Από το υπόλοιπο κινηματογραφικό του έργο ξεχωρίζουν οι συμμετοχές του στις ταινίες «Το Ακρωτήρι του φόβου» («Cape Fear», 1962), «Τζένγκις Χαν» («Genghis Khan», 1965), «Τα 12 Καθάρματα» («The Dirty Dozen», 1967), «Πάντσο Βίλα» («Pancho Villa») και «Απόδραση στην Αθήνα» («Escape to Athena», 1979).
Η δόξα για τον Τέλι Σαβάλας ήρθε με την τηλεοπτική αστυνομική σειρά «Κότζακ» («Κοjak», 1973-1978), που προβλήθηκε από το CBS. Ο Ελληνοαμερικανός ηθοποιός έφερε ξανά στη μόδα το γλειφιτζούρι – αναπόσπαστο όργανο του Νεοϋορκέζου αστυνομικού Τέο Κότζακ, περισσότερο και από το όπλο του. Στη σειρά έπαιζε και ο αδελφός του Τζορτζ Σαβάλας (1924-1985).
Προσωπική ζωή
Ο Σαβάλας παντρεύτηκε τρεις φορές. Το 1948 μετά τον θάνατο του πατέρα του από καρκίνο, παντρεύτηκε την συμμαθήτριά του στο κολλέγιο, Κάθριν Νικολαίδης και απέκτησε την πρώτη του κόρη, την Κριστίνα το 1950. Το 1957, η Κάθριν υπέβαλε αίτηση διαζυγίου. Μετά τον χωρισμό του και την επιστροφή στο σπίτι τής μητέρας του, ο Σαβάλας θα γνωρίσει την δασκάλα στο Κέντρο Θεάτρου του Γκάρντεν Σίτυ, τη Μέριλιν Γκαρντέρ. Θα παντρευτούν το 1960 και θα κάνουν δύο κόρες. Την Πηνελόπη το 1961 και την Candace, το 1963. Θα πάρουν διαζύγιο το 1974. Τον Ιανουάριο του 1969, κατά την διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας Majesty’s Secret Service, ο Σαβάλας θα γνωρίσει την ηθοποιό Σάλυ Άνταμς, με την οποία θα αποκτήσει τον γιο του, Νικόλας Σαβάλας, το 1973. Ο Σαβάλας και η Σάλυ Άνταμς δεν θα παντρευτούν και θα μείνουν μαζί μέχρι το Δεκέμβριο τού 1978. Κατά την διάρκεια τής τελευταίας σεζόν του Κότζακ θα γνωρίσει την Τζούλι Χοβλάντ, μια ταξιδιωτική πράκτορα από την Μινεσότα. Θα παντρευτούν το 1984 και θα κάνουν δύο παιδιά, τον Κριστιάν και την Αριάνα και θα μείνουν μαζί μέχρι τον θάνατό του, το 1994.
Ο Τέλι Σαβάλας πέθανε από επιπλοκές του καρκίνου του προστάτη, στις 22 Ιανουαρίου 1994, στη σουίτα του ξενοδοχείου «Σέρατον» στο Γιουνιβέρσαλ Σίτι της Καλιφόρνιας, όπου ζούσε τα τελευταία 20 χρόνια της ζωής του. Ήταν τακτικός θαμώνας του μπαρ του ξενοδοχείου, το οποίο προς τιμήν του φέρει το όνομα Telly’s.
