ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΔΗΜΟΥ ΘΗΒΑΙΩΝ ΣΤΙΣ 22/9 – “ΔΙΥΛΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΚΩΝΩΠΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΠΙΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΑΜΗΛΟ”
ΔΙΥΛΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΚΩΝΩΠΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΠΙΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΑΜΗΛΟ
Στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου την Πέμπτη 22/9, οι παρατάξεις του Δημάρχου, του κ. Παπαβασιλείου και του κ. Τραμπάκουλου διατράνωσαν με μπόλικες κορώνες και παχιά λόγια, «ότι δεν πρόκειται να δεχτούν ούτε ένα κιλό σκουπίδια» από τους Δήμους της Νότιας Εύβοιας (Κύμης – Αλιβερίου, Ερέτριας και Καρύστου). Ο λόγος που επικαλέστηκαν είναι ότι ο ΧΥΤΑ της Θήβας σε λίγους μήνες θα γεμίσει, οπότε θα προκύψει πρόβλημα για τα απορρίμματα και του Δήμου Θηβαίων. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι τοποθετήσεις των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ κ. Πούλου και του ΠΑΣΟΚ κ. Μουλκιώτη.
Από την πλευρά μας τους «υπενθυμίσαμε» τα εξής πραγματικά γεγονότα:
1. Ότι με τη σύμφωνη γνώμη τους ή την ανοχή τους, ο Δήμος Κύμης – Αλιβερίου έφερνε σε καθημερινή βάση έως και τις 5 Σεπτέμβρη 2022 απορρίμματα στο ΧΥΤΑ Θήβας από το 2015, ο δε Δήμος Καρύστου από το 2019. Συνολικά έχουν έρθει στο ΧΥΤΑ πάνω από 50.000 τόνοι (δηλαδή 50 εκατομμύρια κιλά) από τους δύο Δήμους. Επομένως κάπως αργά το θυμήθηκαν ότι ο ΧΥΤΑ θα γεμίσει εξαιτίας της επιβάρυνσής του και με τα απορρίμματα των συγκεκριμένων Δήμων.
2. Ότι μόλις πριν δύο μήνες, στα τέλη Ιουλίου ψήφισαν (πλην ορισμένων συμβούλων τους) τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για τη Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) Θήβας και το (νέο) τρίτο κύτταρο του ΧΥΤΑ, το οποίο ο ΦΟΔΣΑ επιθυμεί να κατασκευάσει. Σε αυτή λοιπόν τη Μελέτη, οι ίδιοι που βγήκαν την Πέμπτη από τα ρούχα τους, αποδέχονταν να έρχονται στο ΧΥΤΑ Θήβας τα απορρίμματα των τριών Δήμων της Εύβοιας μέχρι και τις 31/12/2024.
3. Ότι σύμφωνα με την ίδια Μελέτη που ψήφισαν πριν δύο μήνες, ο ΧΥΤΑ Θήβας με την υπάρχουσα υποδομή του προβλέπεται να γεμίσει στα τέλη του 2024 και όχι σε μερικούς μήνες από σήμερα.
4. Ότι η ΜΕΑ Θήβας που ολοκληρώθηκε το προηγούμενο διάστημα και την οποία στήριξαν οι παρατάξεις τους, θα είναι η μόνη εν λειτουργία στη Στερεά για αρκετά χρόνια. Επομένως αντικειμενικά θα λειτουργεί ως πόλος συγκέντρωσης απορριμμάτων και από άλλους Δήμους.
5. Ειδικά σε σχέση με την ξαφνική «μεταστροφή» της Δημοτικής Αρχής και τα περί «ούτε ένα κιλό σκουπίδια», επισημάναμε ότι το κοινό Δελτίο Τύπου που εξέδωσαν τα Δημοτικά Συμβούλια Θήβας, Τανάγρας, Αλιάρτου – Θεσπιών και Λοκρών στις 12/9 (το οποίο δεν συνυπέγραψαν οι Σύμβουλοι της Λαϊκής Συσπείρωσης) κλείνει το μάτι προς το Υπουργείο, κάνοντας λόγο για την κατασκευή του νέου κυττάρου του ΧΥΤΑ Θήβας, ως «μεσομακροπρόθεσμη υποδομή και λύση που μας αφορά άμεσα». Με άλλα λόγια, η όλη αντίδραση φαίνεται να αποσκοπεί στην εξασφάλιση της κατασκευής του τρίτου κυττάρου. Αν αυτό εξασφαλιστεί, οι εν λόγω παρατάξεις και η Διοίκηση του ΦΟΔΣΑ μάλλον δε θα έχουν πρόβλημα με τα απορρίμματα των Δήμων της Εύβοιας.
Είναι προφανές ότι η στάση της Δημοτικής Αρχής και των υπολοίπων παρατάξεων είναι τουλάχιστον ευκαιριακή. Δε γίνεται τον Ιούλιο του 2022 να λες φέρτε τα σκουπίδια έως το 2024 και το Σεπτέμβριο του 2022 να βγαίνεις στα κάγκελα για να μην έρθει «ούτε ένα σκουπίδι».
Χωρίς να είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε όλες τις λεπτομέρειες, είναι σαφές ότι στα πλαίσια του ΦΟΔΣΑ έχει εδώ και μερικούς μήνες προκύψει αντιπαράθεση μεταξύ βασικά των Δημοτικών Αρχών της ανατολικής Βοιωτίας και των Λοκρών από τη μία και των Δήμων Χαλκίδας και νότιας Εύβοιας από την άλλη.
Ωστόσο αυτή η αντιπαράθεση δεν έχει να κάνει με τα συμφέροντα των δημοτών και την προστασία του περιβάλλοντος. Αντίθετα, στηρίζεται και τροφοδοτείται από τη συμφωνία τους στον τρόπο διαχείρισης των αστικών απορριμμάτων εδώ και πολλά χρόνια.
Θεμέλιος λίθος της μεθόδου διαχείρισης που ακολουθείται από όλες τις κυβερνήσεις των τελευταίων δεκαετιών, με τη σύμφωνη γνώμη της πλειοψηφίας των Δημοτικών Αρχών, είναι η συλλογή ΣΥΜΜΕΙΚΤΩΝ των απορριμμάτων. Αυτό σημαίνει τα σκουπίδια να μη συλλέγονται σε χωριστούς κάδους ανά κατηγορία (πχ τα οργανικά σε τρίτο κάδο). Έτσι όμως ότι πέφτει στον γκρι κάδο επιμολύνεται, επομένως ακόμη κι αν διαχωριστεί στη συνέχεια στις Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων, δε μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί.
Για παράδειγμα, υπολογίζεται ότι από τη ΜΕΑ Θήβας θα προκύπτει διαχωρισμένο ένα 30% απορριμμάτων που θα είναι οργανικά. Ωστόσο, ακριβώς επειδή αυτό θα έχει εξαρχής συλλεγεί στον γκρι κάδο, ως υπόλειμμα δε μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν εδαφοβελτιωτικό υλικό εκτός του ΧΥΤΑ.
Με απλά λόγια, στη Θήβα κατασκευάστηκε μία πανάκριβη Μονάδα της τάξης των 20 εκατ. Ευρώ, με σκοπό να διαχωρίζει στα απορρίμματα για να μην οδηγούνται όλα στο ΧΥΤΑ. Ωστόσο οι κατηγορίες των υλικών που θα διαχωρίζονται θα αδυνατούν να ανακυκλωθούν, λόγω της επιμόλυνσής τους εξαρχής στο γκρι κάδο.
Ακριβώς αυτό το ζήτημα θα θέσει τις εξής «λύσεις» στο ερώτημα τι θα γίνουν τα προϊόντα της ΜΕΑ:
– Να τα θάψουμε και πάλι όλα τα υλικά που διαχωρίστηκαν; Τότε όμως καθίσταται άχρηστη η ίδια η ΜΕΑ, αφού αυτό γινόταν και πριν τη λειτουργία της. Παράλληλα, η ΕΕ επιβάλλει τέλος ταφής, ως κίνητρο για να μην θάβονται απορρίμματα.
– Ή μήπως να τα κάψουμε; Ήδη στο Βόλο γνωστή τσιμεντοβιομηχανία καίει σκουπίδια, ενώ άλλη στη Νότια Εύβοια έκανε πείραμα για να καίγεται το οργανικό υπόλειμμα των ΜΕΑ.
Εκεί οδηγεί εδώ και δεκαετίες η συγκεκριμένη μέθοδος διαχείρισης των αποβλήτων, στη μηχανική διαλογή τους σε πανάκριβες μονάδες και μετά στην καύση τους. Εξάλλου στα πλαίσια της «πράσινης ανάπτυξης», του Ευαγγελίου των επιχειρηματικών ομίλων και των κυβερνήσεών τους, η καύση αποτελεί «πράσινη και κυκλική μορφή οικονομίας».
Για να λέμε όλη την αλήθεια, αυτή η μέθοδος διαχείρισης καθιστά το σκουπίδι «χρυσό», ένα εμπόρευμα που αποδίδει κέρδος σε μια σειρά εταιρείες. Αυτός είναι και ο λόγος της απόλυτης ταύτισης των δημοτικών παρατάξεων και των κομμάτων που εξυπηρετούν τους επιχειρηματικούς ομίλους.
Η βασική μέθοδος που επιτρέπει την αύξηση του ποσοστού της ανακύκλωσης/ επαναχρησιμοποίησης των υλικών των απορριμμάτων και δεν επιβαρύνει τους ΧΥΤΑ είναι η διαλογή στην πηγή. Δηλαδή η συλλογή των απορριμμάτων σε χωριστούς κάδους ανά κατηγορία.
Εδώ και πάνω από δέκα χρόνια, επισημαίνουμε σε κάθε σχετική συζήτηση ότι πρακτικά ο Δήμος Θηβαίων και ο ΦΟΔΣΑ δεν έχουν κάνει τίποτε προς αυτή την κατεύθυνση. Παρά το ότι ο Δήμος εισπράττει κάθε χρόνο πάνω από 3 εκατομμύρια ευρώ από τα αντίστοιχα δημοτικά τέλη, τι κι αν πάνω από το 1/3 από αυτά κατευθύνονται πλέον προς το ΦΟΔΣΑ.
Είναι μάλιστα χαρακτηριστική η απάντηση της Δημοτικής Αρχής και του ΦΟΔΣΑ κάθε φορά που θέτουμε το ζήτημα: «Δεν έχουν παιδεία οι δημότες, θα τα πετάνε και πάλι όλα μαζί τα σκουπίδια, αυτό φταίει που δεν προχωράει η διαλογή στην πηγή». Φταίει δηλαδή η παιδεία των δημοτών για το γεγονός ότι δεν έχει μπει καν τρίτος κάδος (καφέ) για τα οργανικά εδώ και χρόνια…
Η ουσία είναι ότι η μέθοδος της διαλογής στην πηγή δεν απαιτεί τόσες πανάκριβες εγκαταστάσεις μηχανικής διαλογής (τύπου ΜΕΑ) κι επίσης δεν οδηγεί διά του τετελεσμένου στη «λύση» της καύσης. Με άλλα λόγια δεν ενισχύει ιδιαίτερα την επιχειρηματικότητα, γι’ αυτό και την αποφεύγουν σαν το διάολο το λιβάνι.
Παράλληλα, η διαχείριση των απορριμμάτων πρέπει να γίνεται στη βάση ενός κεντρικού πανελλαδικού σχεδίου, με ευθύνη του κράτους. Έτσι ώστε να αποφεύγονται τα απαράδεκτα φαινόμενα της αντιπαράθεσης για το «που θα πάνε τα σκουπίδια» στη βάση επιχειρηματικών και τοπικιστικών αντιπαραθέσεων.
Εξίσου σημαντικό είναι η διαχείριση των απορριμμάτων να γίνεται με την ελάχιστη οικονομική επιβάρυνση των δημοτών, δεδομένου ότι η ανακύκλωση των υλικών είναι ικανή να καλύψει μεγάλο μέρος των εξόδων διαχείρισης.
Τέλος, είναι απαράδεκτο εδώ και πάνω από δέκα χρόνια οι κυβερνήσεις να επιβάλλουν το προσωπικό των Φορέων Διαχείρισης Αποβλήτων να απασχολείται μέσω εργολάβου. Η μόνιμη και σταθερή εργασία όλων των εργαζομένων αποτελεί απόλυτη ανάγκη.
Με βάση αυτές τις θέσεις, εκφράζουμε την αντίθεσή μας με τη μεταφορά των σύμμεικτων απορριμμάτων των Δήμων της Νότιας Εύβοιας στο ΧΥΤΑ Θήβας, θέση την οποία είχαμε προβάλλει ήδη από την έναρξη της μεταφοράς στα τέλη του 2015. Η αντίθεσή μας δεν αφορά τοπικιστικές κόντρες μεταξύ τοπικών αρχών και παραγόντων, αλλά έχει να κάνει με τη μέθοδο διαχείρισης των απορριμμάτων, η οποία εφαρμόζεται διαχρονικά όλα τα τελευταία χρόνια.
Κυρίως, προειδοποιούμε ότι στη βάση αυτής της μεθόδου, ανοίγει ο δρόμος για να οδηγούνται μέσω της ΜΕΑ Θήβας σημαντικοί όγκοι αποβλήτων προς καύση σε κάποια ή κάποιες βιομηχανικές μονάδες της ευρύτερης περιοχής. Εξέλιξη που επιβάλλεται να εμποδιστεί.
