Στο τέλος Φεβρουαρίου θα έχουν μεταφερθεί από τα νησιά του Αιγαίου πάνω από 10.000 αιτούντες άσυλο οι οποίοι βρίσκονται στα ΚΥΤ (κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης). Πρόκειται να στεγαστούν στα νέα κέντρα φιλοξενίας που δρομολογούνται άμεσα στην ενδοχώρα, σύμφωνα με το κυβερνητικό σχέδιο.
Παρά τις αντιδράσεις ύστερα από όσα ανακοινώθηκαν στους τοπικούς βουλευτές και στην τοπική αυτοδιοίκηση την προηγούμενη Τετάρτη και Πέμπτη στις μεγάλες συσκέψεις που διοργανώθηκαν από το Μέγαρο Μαξίμου για τη χωροθέτηση των νέων κέντρων, σχεδιάζεται να ξεκινήσουν άμεσα οι εργασίες για τη δημιουργία τους.
«Επιβάλλεται να προχωρήσουμε, δεν γίνεται αλλιώς», τόνιζε κυβερνητικό στέλεχος, δεδομένου ότι βρισκόμαστε σε κρίση και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει την εξέλιξη του φαινομένου μόλις βελτιωθούν και πάλι οι καιρικές συνθήκες.
«Περισσότεροι από 104.000 αιτούντες άσυλο βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, για τους οποίους η χώρα έχει την υποχρέωση φιλοξενίας. Εξ αυτών, οι 62.000 βρίσκονται στα πέντε νησιά του Αιγαίου στα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης και οι υπόλοιποι 42.000 διαμοιρασμένοι σε δομές σε όλη την υπόλοιπη χώρα. Η αναλογία αυτή είναι αναγκαίο να αλλάξει μέσα στους επόμενους μήνες και πάντως μέχρι τις αρχές Μαρτίου, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα», ξεκαθάρισε κυβερνητικός αξιωματούχος προς τους δημάρχους των περιοχών όπου σχεδιάζεται να πραγματοποιηθούν οι νέες δομές φιλοξενίας.
«Οταν μιλάμε για τις δομές στην ενδοχώρα, συζητάμε για λίγες εκατοντάδες ανθρώπους, ενώ την ίδια στιγμή ο σχεδιασμός για τα νησιά είναι για χιλιάδες», επισημαίνει ο ίδιος αξιωματούχος. Στα νησιά, επίσης, η χωροθέτηση και η δημιουργία των νέων ΚΥΤ έχει ήδη δρομολογηθεί.
Ηδη στην ενδοχώρα λειτουργούν 30 ανοιχτές δομές φιλοξενίας, όπου διαμένουν περίπου 25.000 αιτούντες άσυλο. Σύμφωνα με τον κυβερνητικό σχεδιασμό, τα 10 νέα κέντρα θα μπορούν να φιλοξενήσουν 10.000-15.000 αιτούντες άσυλο και θα δημιουργηθούν στην Ηλεία, στην Αρτα, στην Αμφιλοχία, στη Λάρισα, δύο ακόμα στην Κεντρική Μακεδονία, ένα στη Στερεά Ελλάδα, ένα στη Φθιώτιδα (το πιθανότερο στη Λαμία) και δύο στην Κρήτη, εκ των οποίων το ένα στον Νομό Ρεθύμνου.
Τα νέα κέντρα φιλοξενίας σχεδιάζεται να λειτουργήσουν άμεσα με την τοποθέτηση μεγάλων σκηνών, όπου μπορεί να λειτουργεί και θέρμανση, ενώ ταυτόχρονα θα τοποθετούνται τα κοντέινερ, που θα αποτελέσουν μια πιο μόνιμη λύση, με την έννοια της ασφαλούς φιλοξενίας.
Οπως αναφέρουν, ωστόσο, κυβερνητικά στελέχη, το φαινόμενο είναι ενεργό και κανένας δεν γνωρίζει τι θα συμβεί τους επόμενους μήνες όσον αφορά τις ροές, ειδικά όπως διαμορφώνεται το διεθνές σκηνικό. Γι’ αυτό όλοι πρέπει να είναι διατεθειμένοι να βοηθήσουν και να στηρίξουν την προσπάθεια, τονίζεται από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Χαρακτηριστικά, από τον Ιούλιο του 2019 έως και το τέλος του χρόνου, από τα νησιά στην ενδοχώρα έχουν μεταφερθεί 21.000 αιτούντες άσυλο, ενώ ακόμα 13.000 άτομα έχουν εισέλθει παράνομα στη χώρα από τον Εβρο. Κατά συνέπεια, η ανάγκη για επιπλέον θέσεις αυξάνεται διαρκώς.
Ηδη, ακόμα και μετά τη δημιουργία των νέων δομών, υπολογίζεται ότι στα νησιά θα συνεχίσουν να παραμένουν χιλιάδες άνθρωποι.
Αυστηροί όροι
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, τα νέα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης στα νησιά μπορούν να φιλοξενήσουν έως 20.000 άτομα. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται να εξευρεθούν ακόμα τουλάχιστον 20.000 θέσεις για τη φιλοξενία όσων ήδη βρίσκονται στα νησιά. Η κυβέρνηση σε αυτό το σημείο αναζητεί λύση στις επιστροφές όσων δεν δικαιούνται άσυλο, αλλά και στην έξοδο από το σύστημα φιλοξενίας όσων κριθούν πρόσφυγες.
«Είμαστε υποχρεωμένοι να φιλοξενούμε αιτούντες άσυλο, αλλά όχι μετανάστες και όχι πρόσφυγες. Οσοι κρίνονται πρόσφυγες δεν μπορούν να συνεχίσουν να διαμένουν στις δομές φιλοξενίας», τονίζει κυβερνητικό στέλεχος. Υπολογίζεται ότι περίπου 10.000 άτομα που έχουν κριθεί πρόσφυγες θα φύγουν από τα διαμερίσματα του προγράμματος ΕΣΤΙΑ μέσα στους επόμενους δύο μήνες.
Η Λέσβος
Στη Λέσβο, η νέα ελεγχόμενη δομή φιλοξενίας θα δημιουργηθεί στην ημιορεινή περιοχή Αντισσα, η οποία βρίσκεται στον Δήμο Δυτικής Λέσβου. Υπενθυμίζεται ότι η Λέσβος χωρίστηκε σε δύο δήμους με απόφαση της προηγούμενης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, με αποτέλεσμα να υπάρχει αντιδικία ανάμεσα στους δύο δημάρχους, εφόσον η Μόρια βρίσκεται στον Δήμο Μυτιλήνης.
Ο δήμαρχος Δυτικής Λέσβου, Ταξιάρχης Βέρρος, σε μια «ηρωική» επίδειξη προάσπισης των τοπικών συμφερόντων, μαγνητοφώνησε τη συνομιλία του με τους εκπροσώπους της κυβέρνησης, την οποία στη συνέχεια δημοσιοποίησε σε τοπική ιστοσελίδα. Αλλοι τοπικοί παράγοντες διεμήνυσαν αργά το απόγευμα της προηγούμενης Πέμπτης στην κυβέρνηση ότι αν είναι η νέα δομή να γίνει στη Δυτική Λέσβο, ας παραμείνει η Μόρια ως κέντρο υποδοχής και ταυτοποίησης με μια μικρή επέκταση.
Η κυβέρνηση επιμένει ότι οι δύο δομές δεν θα λειτουργήσουν παράλληλα, ωστόσο είναι σαφές ότι 20.000 άνθρωποι που βρίσκονται στο ΚΥΤ της Μόριας και πέριξ αυτού δεν είναι δυνατόν να μετακομίσουν στη νέα δομή μέσα σε μία ημέρα.
Χίος, Σάμος, Κως, Λέρος
Στη Χίο, η νέα δομή υποδοχής και ταυτοποίησης έχει αποφασιστεί να δημιουργηθεί στην περιοχή που βρίσκεται στο 15ο χιλιόμετρο της εθνικής οδού Χίου – Βολισσού. Στη Σάμο, ήδη έχει ξεκινήσει η κατασκευή του νέου ΚΥΤ στη θέση Ζερβού, ενώ στα νησιά Κω και Λέρο μέχρις στιγμής προβλέπεται η επέκταση των υφιστάμενων δομών, έτσι ώστε να χωρούν περισσότερους από ό,τι είχαν αρχικά σχεδιαστεί.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στα νέα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης προβλέπεται χώρος όπου θα λειτουργεί προαναχωρησιακό κέντρο, όπου δηλαδή θα διαμένουν όσοι πρόκειται να επιστραφούν, είτε στην Τουρκία είτε στις χώρες προέλευσής τους. Παράλληλα, οι χώροι φιλοξενίας θα είναι διαχωρισμένοι σε σχέση με τους χώρους υποδοχής, ώστε να διευκολύνεται η διαδικασία.