Σε ανακοίνωσή του το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, για την 21η Απρίλη μέρα επιβολής της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα, αναφέρει τα εξής:
«Το ΚΚΕ τιμά την προσφορά και τη μνήμη των θυμάτων της χούντας, όλων όσων έδωσαν τη ζωή τους δολοφονήθηκαν, φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν, υπέστησαν βασανιστήρια, συνέβαλαν με κάθε μορφή στην ανάπτυξη της αντιδικτατορικής πάλης. Χαιρετίζει τον ηρωισμό και την αυταπάρνηση των αγωνιστών, την προσφορά των χιλιάδων μελών του ΚΚΕ που ανασυγκρότησαν το Κόμμα σε συνθήκες παρανομίας και τη δράση της ΚΝΕ, η οποία ιδρύθηκε μέσα στη δικτατορία, το 1968.
Η δικτατορία της 21ης Απρίλη γεννήθηκε στο έδαφος της κρίσης του αστικού πολιτικού συστήματος, ως αποτέλεσμα των αντιπαραθέσεων και των συγκρούσεων για τις αρμοδιότητες του Παλατιού, ειδικότερα για το ρόλο του στη διοίκηση του στρατού και στην ανάκληση πρωθυπουργού. Το πολιτικό σύστημα της μετεμφυλιακής περιόδου ήταν πλέον παρωχημένο, δεν εξυπηρετούσε την ομαλή ενσωμάτωση των εργατικών-λαϊκών μαζών στις συνθήκες που διαμορφώθηκαν από τη μεταπολεμική καπιταλιστική ανάπτυξη και τη χρονική απομάκρυνση από την ταξική αναμέτρηση με το ΔΣΕ.
Η δικτατορία εκμεταλλεύτηκε το ιδεολογικό-πολιτικό οπλοστάσιο, το αντιδραστικό θεσμικό πλαίσιο και τους μηχανισμούς καταστολής του μετεμφυλιακού αστικού κράτους. Στηρίχτηκε σε τμήματα της αστικής τάξης και απέδειξε ότι οι καπιταλιστές, προκειμένου να διαφυλάξουν τα συμφέροντά τους, δεν διστάζουν να καταφύγουν σε κάθε μέσο, να εναλλάσουν την αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία με πιο ανοιχτά δικτατορικές μορφές διακυβέρνησης, να διαμορφώνουν και να στηρίζουν τις πιο αντιδραστικές δυνάμεις. Η οικονομική πολιτική της δικτατορίας στήριξε άμεσα το μεγάλο κεφάλαιο, παίρνοντας μέτρα (όπως οι φοροελαφρύνσεις) και στην πορεία διαμόρφωσε πρόγραμμα χρηματοδότησης δημόσιων επενδύσεων και ευνοϊκές συνθήκες για Άμεσες Ξένες Επενδύσεις, σε συνθήκες πολιτικών διώξεων, φυλακίσεων και εξοριών, απαγόρευσης κάθε μορφής μαζικής συνδικαλιστικής δράσης, συγκεντρώσεων και κινητοποιήσεων.
Η δικτατορία είχε την ανοχή και στήριξη των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, αλλά και των καπιταλιστικών κρατών της τότε ΕΟΚ, υπηρέτησε τα σχέδιά τους ενάντια στις χώρες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, τα σχέδιά τους για τη Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, άνοιξε ουσιαστικά το δρόμο της διχοτόμησης της Κύπρου.
Η φετινή επέτειος της εγκαθίδρυσης της δικτατορίας συμπίπτει με την πανδημία του κορονοϊού που λειτουργεί ως καταλύτης στο ξέσπασμα νέας καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης. Σήμερα, με αφορμή την καταπολέμηση της πανδημίας, θεσμοθετούνται οι απαιτήσεις τους κεφαλαίου, τα από καιρό επεξεργασμένα αντεργατικά σχέδια. Επιβάλλεται μονομερώς από τους εργοδότες η αναστολή των συμβάσεων εργασίας, γενικεύεται η εκ περιτροπής εργασία και η τηλεργασία, η υποχρεωτική λήψη της καλοκαιρινής άδειας, οι ανεξέλεγκτες υπερωρίες σε καπιταλιστικούς κλάδους με αύξηση του τζίρου, καθώς και άλλα μέτρα πλήρους ελαστικοποίησης της εργασίας. Παράλληλα, το αστικό κράτος παρέχει αφειδώς «ζεστό χρήμα», κεφάλαια για τη στήριξη των μονοπωλίων, επιδιώκει να νομιμοποιήσει συνθήκες πολιτικής και συνδικαλιστικής καραντίνας, προωθεί νέες μορφές παρακολούθησης και αστυνόμευσης.
Τα όποια κυβερνητικά μέτρα για την προστασία της δημόσιας υγείας έρχονται στο «και πέντε», είναι πυροσβεστικά και όχι προληπτικά, αποτελούν «σταγόνα στον ωκεανό» σε σχέση με τις σύγχρονες επιστημονικές, τεχνολογικές, γενικότερα τις ανθρώπινες δυνατότητες για την πρόληψη και την αποκατάσταση της υγείας. Τα θύματα στην Ιταλία, στην Ισπανία, στις ΗΠΑ, στο Ηνωμένο Βασίλειο, στη Γαλλία και αλλού, δείχνουν τη σαπίλα και τα όρια του καπιταλισμού. Το ίδιο δείχνει και η κατάσταση του συστήματος υγείας στη χώρα μας, όπως επιβεβαιώνουν ευρύτατα οι υγειονομικοί, οι διεκδικήσεις και οι κινητοποιήσεις των οποίων στοχοποιούνται από την κρατική και γενικότερα αστική παρέμβαση. Την ίδια στιγμή, οι βιομηχανικές μονάδες και άλλοι μαζικοί εργασιακοί χώροι στο εμπόριο και στις μεταφορές έχουν μεταβληθεί σε εργασιακά γκέτο, χωρίς καμία λήψη μέτρων υγιεινής και ασφάλειας.
Αύριο, στο όνομα των συνεπειών της πανδημίας του κορονοϊού, θα επιχειρηθεί η συγκάλυψη της νέας καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, θα κληθεί η εργατική τάξη και οι φτωχοί αυτοαπασχολούμενοι της πόλης και του χωριού να σηκώσουν και πάλι στις πλάτες τους την κρίση του κεφαλαίου. Αυτό διαφαίνεται από σήμερα, τόσο από τις προτάσεις της κυβέρνησης της ΝΔ, όσο και από αυτές του ΣΥΡΙΖΑ, του ΚΙΝΑΛ και των άλλων αστικών κομμάτων, οι οποίες παρά τις διαφορές τους αναφορικά με το μείγμα διαχείρισης της κρίσης, ομονοούν στην ανάγκη στήριξης της καπιταλιστικής οικονομίας.
Κάποια επιδόματα που διεκδικούν και κατέκτησαν εργατικές-λαϊκές δυνάμεις, δεν λύνουν τα προβλήματα της ανεργίας, της φτώχειας, της υποβάθμισης του βιοτικού επιπέδου, ούτε πρέπει να συγκαλύψουν ότι τα έχει ήδη πληρώσει ο εργαζόμενος λαός. Ο πακτωλός των χρημάτων που συγκεντρώθηκε εδώ και χρόνια, τόσο σε περιόδους κρίσης, όσο και σε περιόδους ανάπτυξης, από τον εργατικό λαϊκό μόχθο, άλλοτε γίνεται επιδότηση του κεφαλαίου και άλλοτε «εξυγίανσή» του μέσω κρατικοποιήσεων που απαλλάσσει τους επιχειρηματίες από χρέη και ζημιές.
Η νέα καπιταλιστική οικονομική κρίση τροφοδοτεί και εντείνει περαιτέρω την όξυνση των διακρατικών αντιθέσεων στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των αντιθέσεων των αντιμαχόμενων ιμπεριαλιστικών κέντρων στη Νοτιοανατολική Μεσογείο και αλλού, θα τροφοδοτήσει νέες πολεμικές συγκρούσεις και «προσφυγικές κρίσεις». Η εργατική τάξη, ανεξάρτητα από εθνικότητα, οι λαοί συνολικά, θα πληρώσουν και πάλι τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς.
Σε αυτές τις συνθήκες, οι αναγκαίοι αγώνες της επόμενης περιόδου έχουν πολλά να διδαχτούν από τις λαϊκές κινητοποιήσεις κατά τη διάρκεια της δικτατορίας. Οι αγώνες κατά της δικτατορίας διδάσκουν ότι οι πλατιές εργατικές, λαϊκές, νεολαιίστικες δυνάμεις μπορούν τελικά να αντιδρούν και να κινητοποιούνται παρά τις συνθήκες ωμής βίας και ανοιχτής τρομοκρατίας, μπορούν να ανατρέπουν τον αρνητικό συσχετισμό δυνάμεων. Η στάση των αστικών κομμάτων κατά τη δικτατορία αποδεικνύει ότι ανεξάρτητα από τις ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές τους, που αφορούσαν και τις μορφές διαχείρισης, την έκταση της καταστολής, το ρόλο των ενόπλων δυνάμεων στην καθημερινότητα, φοβούνταν τον εργατικό-λαϊκό παράγοντα, τον ήθελαν στον «πάγο», επιδίωκαν την «απομάκρυνση» της δικτατορίας μέσω της επίτευξης συμβιβασμών από τα πάνω.
Μόνο το ΚΚΕ ήταν και είναι ο συνεπής εκφραστής της οργανωμένης και συνειδητής εργατικής-λαϊκής παρέμβασης.
Το ΚΚΕ αντλεί συμπεράσματα από όλη τη θετική και την αρνητική δύσκολη πορεία του ίδιου του Κόμματος, αλλά και συνολικά του εργατικού λαϊκού κινήματος και επιδιώκει την πείρα αυτή να την κάνει κτήμα των αγωνιστών, της ριζοσπαστικής διανόησης. Αυτή η πείρα διδάσκει ότι οι αγώνες έχουν ουσιαστικά αποτελέσματα, όταν δεν εγκλωβίζονται στα εναλλακτικά σενάρια της αστικής διαχείρισης, στις διαφορετικές πολιτικές των αστικών πολιτικών κομμάτων, όταν στοχεύουν στην ίδια την εξουσία του κεφαλαίου και τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς.
Η σημερινή πανδημία του κορονοϊού διδάσκει πόσο παρασιτικός και ιστορικά παρωχημένος είναι ο ρόλος των βιομηχάνων, των εφοπλιστών, των τραπεζιτών, των χρηματιστών, των κλινικαρχών, των μεγαλέμπορων, συνολικά της αστικής τάξης. Και την ίδια ώρα, πόσο κοινωνικά χρήσιμοι είναι οι βιομηχανικοί εργάτες, οι ναυτεργάτες, οι υπάλληλοι των σούπερ μάρκετ και των τραπεζών, οι διανομείς, οι αγρότες, οι μισθωτοί επιστήμονες, οι ερευνητές, οι νοσηλευτές και οι γιατροί, οι εκπαιδευτικοί, οι καλλιτέχνες, όλοι οι εργαζόμενοι. Διδάσκει την πραγματική φύση των ιμπεριαλιστικών συμμαχιών, όπως αποτυπώνεται στον πόλεμο των «συμμάχων»-μελών τους για την αντιμετώπιση της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης προς όφελός τους, στον ανταγωνισμό για την προμήθεια ιατρικού υλικού, για την εύρεση των φαρμάκων και εμβολίων για την αντιμετώπιση του κορονοϊού. Διδάσκει πόσο απαραίτητη είναι η καθολική πρόσβαση σε ένα αποκλειστικά δημόσιο δωρεάν σύστημα υγείας που να καλύπτει τις σύγχρονες ανάγκες. Διδάσκει πόσο αναγκαία είναι η κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής και ο κεντρικός σχεδιασμός με εργατικό έλεγχο από τα κάτω προς τα πάνω, αλλά και πόσο ατελέσφορη είναι η μεσοβέζικη συνύπαρξη του αστικού κρατικού και του ιδιωτικού τομέα στην παραγωγή, στην κατανομή, στις υπηρεσίες
Το ΚΚΕ θεωρεί καλύτερη απόδειξη έμπρακτης τιμής προς τους αγωνιστές εναντίον της δικτατορίας την άντληση συμπερασμάτων από τους αγώνες και τις θυσίες τους, την εντατικοποίηση των προσπαθειών του για την αναζωογόνηση του εργατικού και λαϊκού κινήματος. Όπως στη διάρκεια της 7χρονης δικτατορίας, έτσι και τώρα, το ΚΚΕ είναι το μόνο κόμμα που διακηρύσσει ότι μόνο η εργατική-λαϊκή κινητοποίηση είναι αυτή που μπορεί να θέσει εμπόδια και να ανατρέψει τους σχεδιασμούς της αστικής τάξης και του κράτους της, να ανοίξει δρόμο για την πραγματικά ελπιδοφόρα οργάνωση της οικονομίας και της κοινωνίας, για το σοσιαλισμό-κομμουνισμό».