Για την άμπωτη, το φαινόμενο υποχώρησης της θάλασσας, και πού οφείλεται μίλησε ο γενικός γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών, Χρήστος Ζερεφός.
Σύμφωνα με τον κ. Ζερεφό, η άμπωτη δεν έχει σχέση με την μετεωρολογία. «Οι ελκτικές δυνάμεις από τη σελήνη και τον ήλιο, όταν βρεθούν σε ίδια ευθεία, λίγο πριν την πανσέληνο, συμβαίνει αυτό το σπάνιο φαινόμενο της αμπώτιδος, που θα ακολουθηθεί από την πλημμυρίδα. Είναι αστρονομικό φαινόμενο» σημείωσε.
Το φαινόμενο αυτό, υπογράμμισε ο καθηγητής, θα διαρκέσει λίγες μέρες ακόμα. «Είναι φαινόμενο που συμβαίνει πολλές δεκαετίες. Θέλει δεκαετίες για να ξανά γίνει» πρόσθεσε.
Παράλληλα, εξήγησε ότι το ίδιο φαινόμενο έχει σημειωθεί και σε γειτονικές χώρες.«Οι γόνδολες στα κανάλια της Βενετίας έχουν κάτσει στον πάτο, το ίδιο έχει συμβεί σε πολλούς στενούς όρμους σε όλη τη Μεσόγειο».
Ο καθηγητής ‘Ακης Τσελέντης, διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αθηνών Αστεροσκοπείου Αθηνών, με ανάρτησή του στο Facebook, καθησυχάζει ότι αυτό το φαινόμενο δεν αποτελεί «πρόδρομα φαινόμενα σεισμού», καθώς μετά τα 6 Ρίχτερ στην Ελασσόνα υπάρχει διάχυτη αγωνία.
Όπως επισημαίνει, στο διάστημα από 20/2/2021 έως σήμερα παρουσιάστηκαν πολύ υψηλές ατμοσφαιρικές πιέσεις (υψηλό βαρομετρικό) πάνω από το Αιγαίο. Στην Αττική, στο διάστημα 20/2/21 έως σήμερα, η ατμοσφαιρική πίεση κυμάνθηκε σε τιμές πάνω 1021 hPa, πράγμα που σημαίνει μια υποχώρηση της μέσης στάθμης της θάλασσας κατά 0,21 μέτρα.
Επίσης, στις 27/2/2021 υπήρξε νέα σελήνη, άρα η εμφάνιση παλιρροιακής συζυγίας (ευθυγράμμιση Ήλιου – Γης – Σελήνης), που έφερε το μεγαλύτερο εύρος της αστρονομικής παλίρροιας και την εμφάνιση της χαμηλότερης θαλάσσιας στάθμης στη φάση της άμπωτης.
Επιπλέον, προσθέτει, η πτωτική τάση της στάθμης της θάλασσας εξηγείται από την επίδραση των έντονων βόρειων ανέμων που επικράτησαν στην Μεσόγειο κατά το διάστημα 25/2 – 3/3, οι οποίες μετέφεραν μάζες νερού προς τις νότιες ακτές της Μεσογείου, όπου αντίθετα η στάθμη εμφάνισε σχετική άνοδο. Όλοι αυτοί οι παράγοντες, κατά τον ίδιο, προκάλεσαν την οπισθοχώρηση της θάλασσας και την αποκάλυψη τμημάτων του βυθού στη χώρα μας.
Σύμφωνα με τον Άκη Τσελέντη, η πτώση της στάθμης της θάλασσας θα μπορούσε να είναι προσεισμικό φαινόμενο, επειδή σε περιοχές έντονων τεκτονικών διεργασιών από τις τεκτονικές δυνάμεις «φουσκώνει» ο γήινος φλοιός λίγες μέρες πριν την διάρρηξη και έτσι χαμηλώνει η στάθμη.
Όμως, υπογραμμίζει, ότι «δεν ισχύει αυτό στην περίπτωση μας, γιατί το φαινόμενο δεν παρατηρείται σε μία μόνο θέση, αλλά σε όλη την Ελλάδα. Το έλεγξα σε συγκεκριμένες θέσεις που παρατηρήθηκε αυτό το φαινόμενο με δορυφορικές παρατηρήσεις και δεν βρήκα καμία παραμόρφωση του φλοιού. Επομένως, είμαστε σίγουροι ότι δεν έχει να κάνει με πρόδρομα φαινόμενα».
Πολλοί είναι εκείνοι οι οποίοι σχετίζουν το συγκεκριμένο φαινόμενο με επικείμενο ισχυρό σεισμό, κάτι όμως που στην προκειμένη περίπτωση δεν έχει σχέση.
Πρόκειται για ένα φαινόμενο το οποίο άρχισε να γίνεται αντιληπτό στα τέλη Φεβρουαρίου και παρατηρείται ακόμη και σήμερα και όπως εξήγησε στο protothema.gr ο Κώστας Λαγουβάρδος, μετεωρολόγος και Διευθυντής Ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και Υπεύθυνος λειτουργίας του www.meteo.gr.
«Πρόκειται για ένα φαινόμενο το οποίο να τονίσουμε ότι δεν είναι επικίνδυνο. Από δορυφορικές μετρήσεις βλέπουμε τις τελευταίες ημέρες αυτό παρατηρείται σε όλη τη Μεσόγειο, όπου η θάλασσα είναι από 40 έως 60 εκατοστά κάτω από τα κανονικά, άρα δεν αφορά μόνο την Ελλάδα. Είναι κάτι που έχει ξαναεμφανιστεί, από τις δορυφορικές μετρήσεις είδαμε ότι και πέρυσι την Άνοιξη είχαμε αρκετά χαμηλές τιμές και είχε ανέβει στα κανονικά επίπεδα κοντά στο φθινόπωρο. Αυτό το φαινόμενο οφείλεται στην ατμοσφαιρική κυκλοφορία. Δηλαδή στις πολύ υψηλές πιέσεις που καλύπτει ένα μεγάλο κομμάτι της νότιας Ευρώπης. Και οι υψηλές πιέσεις οδηγούν σε αυτή τη χαμηλή στάθμη της θάλασσας. Η εκτίμησή μου είναι ότι στις επόμενες ημέρες θα αλλάξει η ατμοσφαιρική κυκλοφορία και σταδιακά θα επανέλθει. Ένα κάποιο ρόλο παίζει και η κίνηση των πλανητών, της σελήνης, αλλά σε καμία περίπτωση δεν σχετίζεται με σεισμούς και δεν είναι επικίνδυνο».
Όπως αναφέρει η ιστοσελίδα northmeteo.gr «ήδη από τις 10/2/2021 και μετά η αμτοσφαιρική πίεση άρχισε να είναι αυξημένη, όμως μετά το πέρας της κακοκαιρίας “Μήδεια” το μεγαλύτερο μέρος της Μεσογείου σκεπάστηκε από ένα εκτεταμένο αντικυκλώνα, δηλαδή ένα πεδίο αυξημένης ατμοσφαιρικής πίεσης, το οποίο συνδέεται και με ασθενείς ανέμους και καλοκαιρία. Σε πολλά sites κυκλοφορεί η ψευδής είδηση ότι η πτώση της στάθμης των υδάτων που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα έχει αποκλειστικά αστρονομικά αίτια και ουσιαστικά είναι η επίδραση της παλίρροιας που προκαλείται από τους πλανήτες. Αυτή η παλίρροια συνήθως έχει αποτελέσματα μικρότερης κλίμακας στη Μεσόγειο, ενώ αντίθετα τα αποτελέσματά της είναι ορατά και εύκολα αντιληπτά σε ανοιχτές ακτές ωκεανών (πχ. δυτική Ευρώπη, όπου η διαφορά της στάθμης μέσα σε μία μέρα μπορεί να είναι και της τάξεως του 1 μέτρου). Επίσης, σημειώνεται πως η άμπωτη που προκαλείται από την βαρυτική έλξη των πλανητών, δεν εμφανίζει τόσο παρατεταμένη διάρκεια, ενώ συνήθως είναι της τάξεως μερικών εκατοστών.
Παρά το γεγονός ότι η βαρυτική έλξη που ασκούν η σελήνη και ο ήλιος στη γη θα μπορούσε να ενισχύσει το φαινόμενο της μειωμένης στάθμης της θάλασσας που παρατηρείται στη Μεσόγειο, ο κύριος λόγος που συμβαίνει αυτό είναι η αυξημένη ατμοσφαιρική πίεση. Η παλίρροια στη Μεσόγειο γίνεται συνήθως αντιληπτοί σε στενές θαλάσσιες περιοχές (όπως πχ. στην Χαλκίδα). Σύμφωνα με δημοσιευμένη επιστημονική εργασία στο διεθνές περιοδικό AGU, η στάθμη της θάλασσας μπορεί να μειώνεται κατά 1cm για κάθε 1mb αύξησης της αμτοσφαιρικής πίεσης. Συμπερασματικά, λοιπόν, αν και είναι ένα θέμα προς γενικότερη έρευνα, φαίνεται πως η πτώση της στάθμης των υδάτων, αν και μπορεί να παρουσιάσει μία περιοδικότητα λόγω βαρυτικής έλξης των πλανητών, αυτήν την περίοδο είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή λόγω και των ατμοσφαιρικών συνθηκών».
Για το συγκεκριμένο φαινόμενο αναφορά έκανε στο λογαριασμό του στο facebook και ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Άκης Τσελέντης ο οποίος σε ανάρτησή του έγραψε: «Το διάστημα από 20/2/2021 έως και σήμερα παρουσιάστηκαν πολύ υψηλές ατμοσφαιρικές πιέσεις (υψηλό βαρομετρικό) πάνω από το Αιγαίο. Στην Αττική, στο διάστημα 20/2/21 έως σήμερα η ατμοσφαιρική πίεση κυμάνθηκε σε τιμές πάνω 1021 hPa. Αυτό σημαίνει μια ταπείνωση της μέσης στάθμης της θάλασσας κατά 0.21m.
Επίσης στις 27/2/2021 είχαμε νέα σελήνη, άρα την εμφάνιση παλιρροιακής συζυγίας (ευθυγράμμιση Ήλιου – Γης – Σελήνης), που φέρνει το μεγαλύτερο εύρος της αστρονομικής παλίρροιας και την εμφάνιση της χαμηλότερης θαλάσσιας στάθμης στη φάση της άμπωτης.
Η πτωτική τάση της στάθμης της θάλασσας, επιπλέον εξηγείται από την επίδραση των έντονων βόρειων ανέμων που επικράτησαν στην Μεσόγειο κατά το διάστημα 25/2 – 3/3 οι οποίες μετέφεραν μάζες νερού προς τις νότιες ακτές της Μεσογείου, όπου η στάθμη εμφάνισε σχετική άνοδο. Όλοι αυτοί οι παράγοντες προκάλεσαν την οπισθοχώρηση της θάλασσας και την αποκάλυψη τμημάτων του βυθού (Μερικά τεχνικά στοιχεία ελήφθησαν από το Καθηγ. ΑΠΘ Γιάννη Κρεστενίτη). Η πτώση της στάθμης είναι προσεισμικό φαινόμενο γιατί σε περιοχές έντονων τεκτονικών διεργασιών «από τις τεκτονικές δυνάμεις φουσκώνει» ο γήινος φλοιός λίγες μέρες πριν την διάρρηξη και φυσικά χαμηλώνει η στάθμη. ΔΕΝ ΙΣΧΥΕΙ ΑΥΤΟ ΣΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΜΑΣ ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΔΕΝ ΠΑΡΑΤΗΡΕΙΤΑΙ ΣΕ ΜΙΑ ΜΟΝΟ ΘΕΣΗ ΑΛΛΑ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Το έλεγξα σε συγκεκριμένες θέσεις που παρατηρήθηκε αυτό το φαινόμενο με δορυφορικές παρατηρήσεις και δεν βρήκα καμία παραμόρφωση του φλοιού. Επομένως είμαστε σίγουροι ότι δεν έχει να κάνει με Πρόδρομα φαινόμενα».
Άμπωτη: Πού οφείλεται η υποχώρηση της στάθμης της θάλασσας τις τελευταίες μέρες;
