Πού ποντάρουν και τι φοβούνται ο πρωθυπουργός και ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας
Και από ∆ευτέρα… εκλογές. Η επίσκεψη του πρωθυπουργού στον Πρόεδρο της ∆ηµοκρατίας θα σηµάνει τη διάλυση της Βουλής και την επίσηµη είσοδο στην προεκλογική κούρσα, που θα οδηγήσει τη χώρα στις κάλπες της 7ης Ιουλίου. ∆ύο εβδοµάδες µετά το αποτέλεσµα των ευρωεκλογών, ΣΥΡΙΖΑ και Νέα ∆ηµοκρατία κατέρχονται στον προεκλογικό στίβο µε εκ διαµέτρου αντίθετες στοχεύσεις.
Η Ν∆ του Κυριάκου Μητσοτάκη επιδιώκει να διατηρήσει, ει δυνατόν, τις ίδιες απολύτως πολιτικές συνθήκες και να διατηρήσει ή ακόµα και να διευρύνει το προβάδισµά της, µε οµολογηµένο ζητούµενο την επίτευξη αυτοδυναµίας στην επόµενη Βουλή. Ο ΣΥΡΙΖΑ, πάλι, αναζητά τη «µεγάλη ανατροπή» των συσχετισµών της 26ης Μαΐου ή, εν πάση περιπτώσει, την αποφασιστική ενίσχυση της συσπείρωσής του, που αποτέλεσε και την «αχίλλειο πτέρνα» του. Ο Αλέξης Τσίπρας έχει δηλώσει, άλλωστε, πως «κι όµως γυρίζει».
Είναι σαφές ότι οι κάλπες της 7ης Ιουλίου είναι διαφορετικές από αυτές του Μαΐου. Στις βουλευτικές εκλογές κρίνεται ποιος θα κυβερνήσει την επόµενη τετραετία, µε ό,τι αυτό συνεπάγεται για το «βάρος» της ψήφου αλλά και τη συµπεριφορά του εκλογικού σώµατος. Μικρότερη αποχή, µεγαλύτερη πόλωση, ισχυρότερα διλήµµατα είναι οι τάσεις που έχουν καταγραφεί τα τελευταία χρόνια. Αντιπαράθεση Τον «πρώτο λόγο» σε µια προεκλογική αντιπαράθεση (πρέπει να) έχουν τα κυβερνητικά προγράµµατα των κοµµάτων.
Σε συνδυασµό µε το συνολικό όραµα που καταθέτουν για την πορεία της χώρας και τον διεθνή της ρόλο. Κρίσιµο είναι, επίσης, το «αξιακό πακέτο» που κάθε πολιτικός χώρος µεταφέρει και εκφράζει. Αυτό θα καθορίσει το περιεχόµενο αλλά και το ύφος της κυβερνητικής εξουσίας. Το «Εθνος», λίγο πριν µπούµε στην τελική ευθεία, επιχειρεί να ιχνηλατήσει τον «οδικό χάρτη» της προεκλογικής περιόδου. Να εντοπίσει τα σηµεία στα οποία θα εστιάσουν οι δύο µονοµάχοι και να καταγράψει τις αδύναµες πλευρές τους και τις πηγές της ανησυχίας τους. Ολα όσα, δηλαδή, συγκροτούν το πολιτικό στοίχηµα της κάλπης, µέχρι τη στιγµή που η εκλογική υπόθεση «φύγει από τα χέρια» των πολιτικών και πάει σε αυτά των ψηφοφόρων.
Τα ατού του ΣΥΡΙΖΑ
Επαναπατρισµός ψηφοφόρων: Συγκριτικά µε τις εκλογές του Σεπτεµβρίου του 2015, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει απολέσει 582.088 ψήφους. Και αυτό χωρίς να υπολογίζει κανείς τις 320.000 που έχασε µεταξύ Ιανουαρίου και Σεπτεµβρίου του 2015. Πρόκειται για µια τεράστια δεξαµενή, το µεγαλύτερο µέρος της οποίας οδηγήθηκε στην αποχή. Η προσέλκυση ενός τµήµατός της µπορεί να επηρεάσει το εκλογικό παιχνίδι.
Εκλογικά διλήµµατα: Το κυβερνών κόµµα ποντάρει πολλά στο δίπολο «πρόοδος – συντήρηση», το οποίο θεωρεί ότι µπορεί να µετακινήσει προς αυτό εκλογικά κοινά µε αντιδεξιό προφίλ. Η προεκλογική του καµπάνια προσαρµόζεται σε µεγάλο βαθµό πάνω σε αυτή την κεντρική διαχωριστική γραµµή.
Υπεροχή Τσίπρα: Στον ΣΥΡΙΖΑ εκτιµούν ότι η συνολική πολιτική και επικοινωνιακή παρουσία του πρωθυπουργού τού δίνει πόντους στις αντιπαραθέσεις µε τον Κ. Μητσοτάκη. Υπό αυτήν την έννοια, το εκλογικό επιτελείο του κόµµατος δεν θα σταµατήσει να διεκδικεί τη διεξαγωγή ντιµπέιτ µεταξύ των δύο πολιτικών αρχηγών και να υποστηρίζει ότι ο πρόεδρος της Ν∆ έχει λόγους να το αποφεύγει.
Εκθεση Κοµισιόν: Το περιεχόµενό της αναβιώνει κλίµα µνηµονιακής περιόδου και η επισήµανση όσων περιέχει περί απολύσεων και περικοπών εκτιµάται ότι ενισχύει το κυβερνητικό αφήγηµα.
Στροφή στη µεσαία τάξη: Το πρόγραµµα του ΣΥΡΙΖΑ που επεξεργάζονται τα στελέχη του οικονοµικού επιτελείου αναµένεται να κάνει πιο φιλική την εικόνα του ΣΥΡΙΖΑ στα στρώµατα που αποτέλεσαν την «αχίλλειο πτέρνα» του στις ευρωεκλογές. Στην ίδια κατεύθυνση εκτιµάται ότι συµβάλουν οι φοροελαφρύνσεις και η κατάργηση της µείωσης του αφορολόγητου.
Ρήξη στο ΚΙΝΑΛ: Η εξώθηση Βενιζέλου σε αποχώρηση δηµιουργεί σκηνικό κρίσης στο ΚΙΝΑΛ, το οποίο η Κουµουνδούρου θεωρεί ότι θα εκµεταλλευτεί. Η εκτίµηση που επικρατεί είναι ότι το ΚΙΝΑΛ δεν µπορεί να σπάσει την εικόνα συµπόρευσης µε τη Ν∆ και να διεκδικήσει τα κεντροαριστερά κοινά, στα οποία στοχεύει και ο ΣΥΡΙΖΑ.
Οι φόβοι του Μαξίμου
Η απογοήτευση: Οι απαιτήσεις της προεκλογικής περιόδου θέλουν «τις µηχανές στο φουλ» και την ενεργητική στράτευση του συνόλου του στελεχιακού δυναµικού, των οργανώσεων του ΣΥΡΙΖΑ και των δυνάµεων της Προοδευτικής Συµµαχίας. Προφανείς αντίπαλοι είναι η ηττοπάθεια και η εσωστρέφεια που µπορεί να προκαλέσει το αποτέλεσµα της ευρωκάλπης.
Τα Μέσα Ενηµέρωσης: Ο ΣΥΡΙΖΑ αναφέρεται συστηµατικά στην αλλοίωση της πολιτικής ατζέντας από τα ΜΜΕ που στηρίζουν την επάνοδο της Ν∆ στην εξουσία. Τα στελέχη του εκτιµούν ότι η πρακτική αυτή θα ενταθεί κατά την προεκλογική περίοδο.
Η απόρριψη από τη µεσαία τάξη: Σύµφωνα µε τις αναλύσεις του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ, καθοριστικός παράγοντας του αρνητικού αποτελέσµατος των ευρωεκλογών υπήρξε η αποδοκιµασία των µεσαίων στρωµάτων. Το ερώτηµα που ταλανίζει το κυβερνητικό κόµµα είναι αν οι «διορθώσεις» που κάνει θα καλύψουν το χαµένο έδαφος.
Τα… «αριστερά του»: Αν και υπήρξαν ανακατατάξεις, ένα σηµαντικό ποσοστό ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ, της τάξης του 5%-6%, προτίµησε τα πέραν του ΚΚΕ κόµµατα τα οποία ασκούν κριτική από τα αριστερά. Κυρίαρχη επιλογή τους υπήρξε το ΜέΡΑ 25 του Γιάνη Βαρουφάκη, µε το οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ήδη ανοίξει µέτωπο.
Τα δυνατά χαρτιά της ΝΔ
Εκλογικό αποτέλεσµα: Η διαφορά των 9,6 µονάδων δηµιουργεί κλίµα µεγάλης υπεροχής και ρεύµα νίκης. Το αποτέλεσµα καθρεφτίζει ένα πολύ υψηλό ποσοστό συσπείρωσης για την αξιωµατική αντιπολίτευση, δίνοντας την άνεση στον Κυριάκο Μητσοτάκη να µιλά από τώρα για πολιτική αλλαγή.
Προοπτική αυτοδυναµίας: Αν οι συσχετισµοί δεν ανατραπούν και το ποσοστό των εκτός Βουλής κοµµάτων κυµανθεί σε λογικά επίπεδα, η Ν∆ µπορεί να διασφαλίσει εντολή αυτοδυναµίας. Στην Πειραιώς εκτιµούν ότι δηµιουργείται αυτό που οι δηµοσκόποι αποκαλούν bandwagon effect. ∆ηλαδή η τάση ενός τµήµατος του εκλογικού σώµατος να συσπειρώνεται κοντά σε αυτόν που θεωρεί τον πιθανότερο νικητή.
Κοµµατική συσπείρωση: Η προοπτική της εξουσίας βγάζει από το κάδρο τις διαφορές των τάσεων και των προσώπων που τις εκπροσωπούν. Η εικόνα που παρουσιάζει αυτήν τη στιγµή η Ν∆ εκπέµπει πειθαρχία, προσήλωση στον εκλογικό στόχο και πλήρη απουσία εσωστρέφειας.
Αντιδράσεις αγοράς: Η προοπτική διακυβέρνησης της χώρας από τη Ν∆ προκαλεί θετικό αντίκτυπο στην αγορά, ωθώντας προς τα πάνω τους χρηµατιστηριακούς δείκτες και τις αποδόσεις των κρατικών οµολόγων.
Τι ανησυχεί την Πειραιώς
Ο εφησυχασµός: Η αίσθηση ότι «το παιχνίδι έχει ήδη κερδηθεί» θεωρείται ένας ύπουλος εχθρός, που µπορεί να προκαλέσει προβλήµατα, σε συνδυασµό µε την ηµεροµηνία των εκλογών που συµπίπτει µε την αρχή των διακοπών της θερινής περιόδου. Για τον λόγο αυτό η ηγεσία της Ν∆ επαναλαµβάνει διαρκώς ότι «κάθε ψήφος µετράει».
Το… παρελθόν: Στη Ν∆ γνωρίζουν ότι ο φόβος της «δεξιάς παλινόρθωσης» αποτελεί πολιτικό στοιχείο που απωθεί όχι µόνο τους ψηφοφόρους της Αριστεράς αλλά και πολλούς του Κέντρου. Η απάντηση ήδη επιχειρείται να δοθεί µε ήπια προεκλογική αντιπαράθεση και προβολή της θέσης ότι η Ν∆ θα είναι «κυβέρνηση όλων των Ελλήνων».
Η πόλωση: Η ένταση της εκλογικής αντιπαράθεσης εκτιµάται ότι µπορεί να συσπειρώσει τον ΣΥΡΙΖΑ. Αντίδοτο θεωρείται η προεκλογική εκστρατεία χαµηλού προφίλ και η αποφυγή διοργάνωσης ανοιχτών συγκεντρώσεων.
Τα ντιµπέιτ: To εκλογικό επιτελείο της Ν∆ επιθυµεί να αποφύγει την απευθείας αντιπαράθεση Μητσοτάκη – Τσίπρα, θεωρώντας ότι θα παίξει στο τερέν του ΣΥΡΙΖΑ. Επιλέγει την αντιπαράθεση µεταξύ όλων των πολιτικών αρχηγών, στην οποία ο πρωθυπουργός αναµένεται να δεχτεί συντονισµένα πυρά.
