Λίγοι είναι οι αρχαιολογικοί χώροι στον κόσμο που έχουν συνεχές ιστορικό διάρκειας εκατομμυρίων ετών- και το σπήλαιο Wonderwerk, στην έρημο Καλαχάρι της Νότιας Αφρικής, είναι ένας από αυτούς.
Το σπήλαιο Wonderwerk έχει ταυτοποιηθεί ως πιθανότατα το αρχαιότερο γνωστό σπήλαιο- κατοικία στον κόσμο, και ο χώρος όπου έχουν βρεθεί κάποιες από τις αρχαιότερες ενδείξεις χρήσης φωτιάς και εργαλείων από προϊστορικούς ανθρώπους.
Όπως αναφέρεται σε ανάρτηση στο EurekAlert, νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Quaternary Science Reviews, της οποίας ηγήθηκαν γεωλόγοι και αρχαιολόγοι από το Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ (HU) και το Πανεπιστήμιο του Τορόντο επιβεβαιώνει τα ρεκόρ που χαρακτηρίζουν αυτόν τον πολύ ιδιαίτερο αρχαιολογικό χώρο.
«Μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πως οι πρόγονοί μας έφτιαχναν απλά Ολδόβια λίθινα εργαλεία μέσα στο σπήλαιο πριν από 1,8 εκατ. χρόνια. Το Wonderwerk είναι μοναδικό μεταξύ των αρχαίων, Ολδόβιων χώρων- ενός τύπου εργαλείου που πρωτοσυναντάται 2,6 εκατ. χρόνια πριν στην ανατολική Αφρική, ακριβώς επειδή είναι σπηλιά και όχι ανοιχτός χώρος» είπε ο καθηγητής Ρον Σαάρ, lead author της έρευνας, του Ινστιτούτου Γεωεπιστημών του HU.
Η ομάδα ήταν σε θέση να διαπιστώσει επιτυχώς τη μετάβαση από τα Ολδόβια εργαλεία στους πρώιμους χειροπελέκεις, πάνω από ένα εκατομμύριο χρόνια πριν, και να χρονολογήσει την εσκεμμένη χρήση της φωτιάς από τους προγόνους μας στο ένα εκατ. χρόνια πριν, σε ένα στρώμα βαθιά μέσα στη σπηλιά.
Η τελευταία αυτή ανακάλυψη είναι ιδιαίτερα σημαντική, επειδή άλλα παραδείγματα πρώιμης φωτιάς προέρχονται από ανοιχτούς χώρους, όπου δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί ο πιθανός ρόλος πυρκαγιών. Επιπροσθέτως, το Wonderwerk περιελάμβανε ένα πλήρες εύρος απομειναρίων από φωτιά: Καμμένα οστά, ιζήματα και εργαλεία, καθώς και παρουσία στάχτης.
Η χρονολόγηση της προϊστορικής ανθρώπινης δραστηριότητας στο σπήλαιο Wonderwerk είναι ιδιαίτερα σημαντική από επιστημονικής πλευράς: Όπως εξηγούν οι ερευνητές, πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό βήμα ως προς την κατανόηση του «tempo» της ανθρώπινης εξέλιξης ανά την αφρικανική ήπειρο. Με βάση τη δημιουργία ενός αξιόπιστου χρονοδιαγράμματος, είναι δυνατή επίσης η μελέτη της σχέσης μεταξύ της ανθρώπινης εξέλιξης και της κλιματικής αλλαγής, καθώς και της εξέλιξης του τρόπου ζωής των πρώτων μας προγόνων.
