Το ατύχημα μιας νέας πανδημίας και πολύ περισσότερο ενός νέου lock down μέσα στους επόμενους μήνες την στιγμή που η οικονομία βρίσκεται στον διάδρομο απογείωσης για ταχεία ανάκαμψη, θέλει να αποτρέψει με κάθε τρόπο η Κυβέρνηση και το οικονομικό επιτελείο.
Μέχρι στιγμής, παρά τις βαριές απώλειες σε δημοσιονομικό επίπεδο με το έλλειμμα να έχει φτάσει το 10 % του ΑΕΠ και το χρέος να έχει ξεπεράσει το 200% η Ελλάδα εισπράττει μόνο εύσημα από τους διεθνείς οργανισμούς και τους δανειστές για την αντιμετώπιση της κρίσης. Η ΕΕ αναφέρει σε κάθε ευκαιρία ότι μέτρα στήριξης ήταν έγκαιρα και επαρκή και ο μεγαλύτερος δανειστής μας, ο ESM, είναι σταθερός στην θέση του ότι το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμό. Σε υγειονομικό επίπεδο η Ελλάδα εμφανίζεται χαμηλά σε κρούσματα και θανάτους ενώ εισπράττει και πάλι εύσημα για την οργάνωση και υλοποίηση του εμβολιαστικού της προγράμματος.
Η επαναφορά μιας κατάστασης στην οποία θα έπρεπε να επιβληθούν ξανά περιοριστικά μέτρα και μάλιστα σε μια εποχή κατά την οποία υπάρχει επιτέλους υπερεπάρκεια εμβολίων που θα μπορούσε να την αποτρέψει, θα ισοδυναμούσε με μια καταστροφική οπισθοδρόμηση κοινωνική αλλά κυρίως οικονομική.
Χτύπημα για το ΑΕΠ
Αν κάτι τέτοιο συμβεί μέσα στον Αύγουστο, τότε σβήνουν οι ελπίδες του τουρισμού για μια χρονιά που θα έχει διπλάσιο τζίρο από αυτόν του 2020, ανακτώντας για φέτος το 45% του τζίρου του 2019 έναντι του 25% που ανακτήθηκε τον περασμένο χρόνο. Το δεύτερο καίριο χτύπημα στην ανάκαμψη, θα έδιναν νέες κρατικές εντολές για κλείσιμο κλάδων μέσα στο Φθινόπωρο, όπως συνέβη το 2020. Αντί για ανάκτηση των απωλειών που αναμένουμε θα είχαμε νέα δημοσιονομική αιμορραγία ύψους 3 δισ. από απώλεια εσόδων και αυξημένες δαπάνες για μέτρα στήριξης για όσο διαρκέσουν οι περιορισμοί αυξάνοντας χρέος και έλλειμμα σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα.
Σε επίπεδο έτους, το – συντηρητικό σήμερα – σενάριο για ανάπτυξη 3,6% του ΑΕΠ θα γίνει το ευνοϊκό σενάριο καθώς η οικονομία θα υποχωρήσει στο δυσμενές σενάριο του μεσοπρόθεσμου προγράμματος δημοσιονομικής πολιτικής 2022 -2025 για ανάπτυξη στο 2,6% του ΑΕΠ και ίσως χαμηλότερα. Η εξέλιξη αυτή θα έχει επίπτωση και το 2022 όταν αναμένεται να έχουμε ανάπτυξη 6,2% του ΑΕΠ. Συνεπώς η Ελλάδα δεν θα καταφέρει να ανακτήσει την απώλεια της ύφεσης κατά 8,2% του ΑΕΠ που είχε το 2020, μέχρι και το τέλος του 2022. Θα πρέπει να το κάνει το 2023, υπολογίζοντας όμως ότι τον μεθεπόμενο χρόνο θα πρέπει να πετυχαίνει ξανά δημοσιονομικούς στόχους ενώ το έλλειμμα και το χρέος θα έχουν ήδη εκτροχιαστεί. Κατά συνέπεια οι απαιτήσεις για δημοσιονομική προσαρμογή θα είναι μεγαλύτερες και δεν είναι απίθανο να υπάρξουν και κάποια περιοριστικά μέτρα για να επιτευχθούν αν οι θεσμοί πιέσουν προς αυτή την κατεύθυνση.
Το Ταμείο Ανάκαμψης
Οι προσδοκίες για γρήγορη ανάκαμψη της οικονομίας βασίζονται κυρίως στην έγκαιρη υλοποίηση του ελληνικού προγράμματος ανάκαμψης και ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0.. Η Ελλάδα ήταν από τις πρώτες που το πρόγραμμα της εγκρίθηκε από την Ε.Ε. και έχει βάλει στόχο να το ολοκληρώσει στο μεγαλύτερο μέρος του το καλοκαίρι του 2025. Η είσοδος σε μια νέα πανδημία θα καθυστερήσει την προώθηση έργων και μεταρρυθμίσεων επιβεβαιώνοντας όσους είχαν αμφιβολίες για το αν η Ελλάδα “μπορεί να καταφέρει” Ανάλογα με την διάρκεια του το 4ο κύμα του κορονοϊού μπορεί να καθυστερήσει κάποιους μήνες ή στην χειρότερη περίπτωση να εκτροχιάσει τελείως το Ελλάδα 2.0 αν οι περιορισμοί συνεχιστούν και στις αρχές του 2022.
Η εικόνα στις αγορές
Το σενάριο για βραδύτερη ανάκαμψη, χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης ως το 2025 θα υιοθετηθεί αυτόματα από τους οργανισμούς που παρακολουθούν την οικονομία αλλά και τους οίκους αξιολόγησης από τους οποίους περιμένουμε να αναβαθμίσουν τα ελληνικά ομόλογα στην επενδυτική βαθμίδα στις αρχές του 2023. Το Μάρτιο του 2022 η ΕΚΤ αν δεν διακόψει τελείως θα μειώσει τις αγορές των κρατικών ομολόγων μέσω PEPP αφήνοντας ξανά εκτεθειμένα τα ελληνικά ομόλογα στις διαθέσεις των αγορών.
Οι αγορές όμως θα έχουν ήδη υπόψη τους το χειρότερο σενάριο για την οικονομία και εκ των πραγμάτων θα αυξήσουν τα επιτόκια δανεισμού του δημοσίου και κατά συνέπεια και το χρέος, ανοίγοντας άλλο ένα φαύλο κύκλο για την οικονομία. Ανάλογα θα είναι τα αποτελέσματα και για την κεφαλαιαγορά.
Έχοντας θέσει σε αμφισβήτηση το σενάριο για ταχεία ανάκαμψη και υψηλή ανάπτυξη ως το 2025 θα έχει διαφορετική αντιμετώπιση από τους εταίρους και δανειστές της οι οποίοι θα θελήσουν να εξασφαλίσουν, ότι η Ελλάδα δεν θα επιστρέψει στην κατάσταση που βρέθηκε το 2010 όταν εισήλθε στην 8ετή οικονομική κρίση. Για το λόγο αυτό θα επανέλθουν στην λογική των περιοριστικών μέτρων.
capital.gr
