30 Ιουλίου 1920. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος, δυο 24ωρα μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών, δέχεται δολοφονική επίθεση στο σιδηροδρομικό σταθμό της Λυών!
Το ηµερολόγιο γράφει 30 Ιουλίου 1920. Είχε βραδιάσει όταν ο κουστουµαρισµένος πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος έµπαινε στον επιβλητικό σιδηροδροµικό σταθµό Gare de Lyon του Παρισιού. Μόλις δύο εικοσιτετράωρα νωρίτερα, έχει υπογράψει τη Συνθήκη των Σεβρών, που επικύρωνε και τυπικά την ειρήνευση µεταξύ της Οθωµανικής Αυτοκρατορίας και της Ελλάδας. Τώρα, µετά τις πολύωρες κοπιαστικές διαπραγµατεύσεις, είχε έρθει η ώρα να πάρει το τρένο της επιστροφής για την πατρίδα. Θα τον πήγαινε µέχρι τη Μασσαλία και από εκεί µε πολεµικό πλοίο θα αναχωρούσε για τον Πειραιά. ∆εν µπορούσε να φανταστεί όµως τα όσα θα ακολουθούσαν τα επόµενα λεπτά.
Τη στιγµή που επιχειρεί να επιβιβαστεί στην αµαξοστοιχία, εµφανίζονται δύο άγνωστοι σ’ αυτόν άνδρες και τον σηµαδεύουν µε τα περίστροφά τους. Πυροβολούν εναντίον του δέκα φορές! Από θαύµα δεν καταφέρνουν να τον σκοτώνουν. Το θύµα προλαβαίνει να πέσει ασυναίσθητα κάτω για να προστατευτεί. Τραυµατίζεται ελαφρά στον ώµο και λίγο πιο κάτω στο χέρι. Οι δράστες µετά την αποτρόπαια πράξη τους επιχειρούν να διαφύγουν, αλλά συλλαµβάνονται από τις Αρχές. Από την ταυτοποίηση των στοιχείων που θα ακολουθήσει, προκύπτει ότι πρόκειται για δύο Ελληνες βασιλόφρονες απότακτους αξιωµατικούς. Τον υποπλοίαρχο Απόστολο Τσερέπη και τον υπολοχαγό του Μηχανικού Γεώργιο Κυριάκη.
Ο µονάρχης Κωνσταντίνος Α’ της Ελλάδας, στον οποίο δηλώνουν πίστη οι συλληφθέντες, βρίσκεται σε διένεξη µε τον Βενιζέλο από το 1915 αναφορικά µε το εάν η χώρα θα έπρεπε να µπει ή όχι στον Α’ Παγκόσµιο Πόλεµο. Η κόντρα Στέµµατος και πρωθυπουργού οδήγησε τον τόπο στον Εθνικό ∆ιχασµό και «όπλισε» το χέρι των δύο πρώην βαθµοφόρων των ενόπλων δυνάµεων. Ο Κρητικός πρωθυπουργός θα διακοµιστεί εσπευσµένα σε γαλλική κλινική προκειµένου οι γιατροί να περιποιηθούν τα τραύµατά του. Αφού περάσουν οι µέρες και καταφέρει να αναρρώσει, δεν θα επιστρέψει στην Ελλάδα, καθώς καλείται να παραστεί στη δίκη των επίδοξων δολοφόνων του. Κατά τη διάρκεια της κατάθεσης στο γαλλικό δικαστήριο αφήνει σαφείς υπαινιγµούς ότι πίσω από την αποτρόπαια αυτή πράξη κρύβεται ο εξόριστος από το 1917 βασιλιάς, Κωνσταντίνος ο Α’. Θα γυρίσει τελικά στην πατρίδα µε το θωρηκτό «Αβέρωφ» στις 17 Αυγούστου.
Η είδηση της απόπειρας δολοφονίας κατά του πρωθυπουργού θα γίνει γνωστή στην Αθήνα το µεσηµέρι της 31ης Ιουλίου 1920, προκαλώντας έντονη συγκίνηση, θλίψη και οργή, αφού οι πρώτες πληροφορίες είναι συγκεχυµένες, µε κάποιους να µιλούν ακόµη και για θάνατο του Βενιζέλου.
«Εµένα δεν µε υποπτεύθηκε κανείς»
Ένας εκ των δύο επίδοξων δολοφόνων του Ελευθέριου Βενιζέλου, ο υποπλοίαρχος Απόστολος Τσερέπης, σε µεταγενέστερη αφήγησή του, το 1978, ανέφερε για το περιστατικό: «Ήµασταν καλοντυµένοι (σ.σ. εννοεί αυτός και ο Γεώργιος Κυριάκης) και κανείς δεν µας υποπτεύθηκε. Σε λίγο ο Βενιζέλος φάνηκε να περνά µαζί µε τον Ρωµανό, τον πρεσβευτή Κοροµηλά και µερικούς άλλους. Ο Κυριάκης βιάστηκε και πυροβόλησε χωρίς να περιµένει να σταθεί ο Βενιζέλος. Του έριξε δύο σφαίρες, η µία τον πήρε στο χέρι. Ο Κυριάκης εξουδετερώθηκε αµέσως. Εµένα δεν µε υποπτεύθηκε κανείς. Ετσι έβγαλα το πιστόλι µου για να πυροβολήσω, αλλά ο Βενιζέλος ήταν τριγυρισµένος από φίλους και αστυνοµικούς. Πυροβόλησα στον αέρα για να τους σκορπίσω. Ο πρόεδρος έµεινε µόνος και άρχισε αµέσως να τρέχει σκυφτός προς το βάθος του σταθµού όπου βρίσκονταν µερικά µεγάλα δέµατα µε µπαµπάκι και αποσκευές των επιβατών για φόρτωµα. Σχεδόν ανενόχλητος άρχισα να τον καταδιώκω και του έριξα τρεις σφαίρες. Από αυτές η µία τον τραυµάτισε ελαφρά. Τότε µε εξουδετέρωσε ένας Γάλλος αστυνοµικός». Οι 2 επίδοξοι δολοφόνοι του Βενιζέλου καταδικάστηκαν τον Ιανουάριο του 1921 από τη γαλλική ∆ικαιοσύνη σε ποινή φυλάκισης 5 ετών, αλλά αφέθηκαν ελεύθεροι το 1923.
