Όσες ήττες υπέστησαν στα βουνά της Ηπείρου οι Ιταλοί, τόσα συμπλέγματα κουβαλούσαν και εκφράστηκαν με εγκληματικές ενέργειες στην κατοχική περίοδο. Μία από αυτές τις ενέργειες ήταν η πυρπόληση της Δαύλειας στις 5 Μαΐου 1943.
To oλοκαύτωμα της Δαύλειας στις 5 Μαΐου 1943
Όπως αναφέρει ο Δήμος Λεβαδέων: “Ήδη από το φθινόπωρο του 1942 οι ιταλικές αρχές κατοχής συνέλαβαν 60 νέους Δαυλειώτες και τους κράτησαν στις φυλακές της Θήβας, οι οποίοι υπέστησαν φρικτά βασανιστήρια. Έπειτα από ένα χρόνο περίπου προέβησαν στην στην απελευθέρωσή τους σταδιακά. Κατόπιν, οι αρχές Κατοχής προέβησαν, στις αρχές του Μαΐου 1943, στον βομβαρδισμό από αέρος της Δαύλειας και της περιοχή της σκορπίζοντας παντού το φόβο και την ανησυχία.
Ο βομβαρδισμός, όμως, αυτός απεδείχθη κακός οιωνός. Προμήνυε την επερχόμενη συμφορά που θα έβρισκε τους κατοίκους της Δαύλειας, η οποία και δεν άργησε να εκδηλωθεί. Τα ξημερώματα της Τετάρτης 5 Μαΐου 1943 οι Ιταλικές Δυνάμεις Κατοχής περικύκλωσαν το χωριό, σκότωσαν εν ψυχρώ δύο Δαυλειώτες, το Σπύρο Δελή και το Λουκά Κοπανιά, λεηλάτησαν τα νοικοκυριά και πυρπόλησαν το όμορφο και ηρωικό αυτό χωριό.
Οι Δαυλειώτες έβλεπαν από τα γειτονικά βουνά την πυρπόληση των σπιτιών και των περιουσιών τους με σπαραγμό καρδίας και οδύνη. Οι κάτοικοι του χωρίου, λόγω του ηρωικού τους φρονήματος και του πείσματος τους, γύρισαν γρήγορα πίσω στο χωριό και το ξαναέκτισαν εκ της στάχτης του”.
