Με σπασμένα φρένα τρέχει ο πλήθωρισμός στην Ελλάδα με την ακρίβεια να γονατίζει τα νοικοκυριά. Παρά τις συνεχείς ανατιμήσεις φαίνεται το «τσουνάμι» ακρίβειας δεν φαίνεται πως θα σταματήσει σύντομα.
Σύμφωνα με την ΗΜΕΡΗΣΙΑ ουδείς μπορεί να προβλέψει πώς θα διαμορφωθούν οι τιμές στην ενέργεια και δη στο φυσικό αέριο που αποτελεί τον κύριο τροφοδότη αυτού του εφιάλτη, καθώς στην περίπτωση που η Ρωσία κλείσει τις στρόφιγγες η κατάσταση θα τεθεί εκτός ελέγχου.
Χωρίς τέλος το κύμα ακρίβειας
Παράλληλα, με αμείωτη ένταση συνεχίζονται οι ανατιμήσεις σε δεκάδες βασικά αγαθά, όπως είναι τα τρόφιμα, επιβαρύνοντας ακόμη περισσότερο τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Πρόκειται για ένα ακόμη κύμα ακρίβειας το οποίο θα αποτυπωθεί έως τα τέλη Ιουλίου στην αγορά και έρχεται να προστεθεί σε όσα έχουν προηγηθεί από τον περασμένο Σεπτέμβριο, που ξέσπασε η ενεργειακή κρίση. Ουσιαστικά τους τελευταίους 10 μήνες δεν υπάρχει σχεδόν κανένα προϊόν που να μην έχει ανατιμηθεί, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις οι τιμές τους έχουν αυξηθεί 2 και 3 φορές, μέσα σε διάστημα λίγων μηνών. Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες, και τις επόμενες ημέρες αναμένεται να αποσταλούν στα καταστήματα λιανικής πώλησης τροφίμων και νέοι ανατιμημένοι τιμοκατάλογοι.
Η νέα λίστα της ακρίβειας περιλαμβάνει τα εξής προϊόντα:
απορρυπαντικά-καθαριστικά από 8% έως 40%,
είδη προσωπικής υγιεινής έως 24%,
φυτίνη 20%,
χυμός τομάτας 18%,
μαρμελάδες 15%,
ζυμαρικά 14%,
μουστάρδες, κέτσαπ και μαγιονέζες 14%,
σαμπουάν, οδοντόκρεμες και αποσμητικά έως 14%,
κονσέρβες από 7% έως 14%,
νουντλς από 3,5% έως 14%,
πατατάκια και ρυζογκοφρέτες από 6% έως 13%,
κατεψυγμένα προϊόντα 12%,
ψάρια 11%,
υγρά σαπούνια χεριών έως 10%,
έτοιμες σαλάτες έως 10%,
τυριά από 2% έως 10%,
κατεψυγμένα ψάρια 8%,
εμφιαλωμένο νερό έως 7%,
ρύζι 6%,
γιαούρτια 5%,
σοκολατοειδή και σάλτσες 4%,
γάλα, αλεύρι, μπισκότα και φρυγανιές κατά 3%.
Περιορίζουν τις αγορές τους οι καταναλωτές
Οι ανατιμήσεις έχουν οδηγήσει την πλειονότητα των καταναλωτών να περιορίσουν τις αγορές τους στα απολύτως αναγκαία. Όλες οι έρευνες δείχνουν ότι η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών έχει περιορίσει τόσο τον όγκο των αγορών όσο και την ποιότητα των προϊόντων που βάζει καθημερινά στο καλάθι των αγορών εξαιτίας της μειωμένης αγοραστικής δύναμης.
Από την πλευρά τους, στελέχη της αγοράς υποστηρίζουν ότι εξαιτίας της χαμηλής τους ρευστότητας αναγκάζονται να προμηθευτούν λιγότερες ποσότητες προϊόντων, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν πολλά αποθέματα στις αποθήκες τους έτσι ώστε να διατηρήσουν σταθερές τις τιμές για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Σε κάθε περίπτωση, εκτιμάται ότι η ακρίβεια θα συνεχίσει να πλήττει σημαντικά τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς για μεγάλο ακόμη χρονικό διάστημα. Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις που έκανε πριν από λίγες ημέρες ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, σύμφωνα με τον οποίο «οι δυσκολίες οι οποίες συμπυκνώνονται στη λέξη ακρίβεια μέσω ενός υψηλού πληθωρισμού θα συνεχιστούν με την ίδια ένταση το 2022 και θα επεκταθούν με χαμηλότερη ένταση το 2023, για να ομαλοποιηθούν στο τέλος του 2023-αρχές του 2024».
Ζοφερές προβλέψεις για τον πληθωρισμό
Οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό είναι επισφαλείς. Ο μέσος πληθωρισμός για το 2022 εκτιμάται από το υπουργείο Οικονομικών ότι θα διαμορφωθεί στην περιοχή του 6%, αλλά για να επιβεβαιωθεί θα πρέπει να υπάρξει γρήγορη αποκλιμάκωση το φθινόπωρο και τον χειμώνα. Αν η πρόβλεψη του πληθωρισμού πέσει έξω, τότε θα υπάρξει επίπτωση στο ΑΕΠ, καθώς δύο μονάδες υπέρβασης του στόχου του πληθωρισμού θα προκαλέσει μείωση του ρυθμού ανάπτυξης κατά μία ποσοστιαία μονάδα.
Με τον πληθωρισμό να καταγράφει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, γίνεται ολοένα και πιο ξεκάθαρο πως το 2022 θα κλείσει με μεγαλύτερη άνοδο από τις επίσημες προβλέψεις του οικονομικού επιτελείου και μάλλον θα επιβεβαιωθούν πιο δυσοίωνες προβλέψεις. Στην πρόσφατη έκθεσή της για τη νομισματική της πολιτική, η Τράπεζα της Ελλάδος αναμένει ο πληθωρισμός στο σύνολο της τρέχουσας χρονιάς να διαμορφωθεί στο 7,6%, ενώ ο ΟΟΣΑ κάνει λόγο για πληθωρισμό 8,8% φέτος. Πιο δυσοίωνη η πρόβλεψη του ΙΟΒΕ για τον πληθωρισμό, το οποίο τον «βλέπει» να ανέρχεται στο 9%-9,6%.