Το Σωματείο Εργαζομένων ΛΑΡΚΟ κατέθεσε, με ευρεία κοινοποίηση, στα αρμόδια Υπουργεία, «Υπόμνημα αιτημάτων – προτάσεων για την σωτηρία της ΛΑΡΚΟ και την επίλυση των προβλημάτων που έχουν δημιουργηθεί μετά την απόλυση των εργαζομένων της και την αποτυχία των διαγωνισμών ιδιωτικοποίησης της»:
Προς:
- Υπουργείο Οικονομικών
- Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας
- Υπουργείο Εργασίας
- Υπουργείο Επικρατείας
- Ειδική διαχείριση ΛΑΡΚΟ
- Υπουργείο Εσωτερικών
- Υπουργείο Εθνικής Άμυνας
Ευρεία κοινοποίηση
Θέμα: «Υπόμνημα αιτημάτων – προτάσεων για την σωτηρία της ΛΑΡΚΟ και την επίλυση των προβλημάτων που έχουν δημιουργηθεί μετά την απόλυση των εργαζομένων της και την αποτυχία των διαγωνισμών ιδιωτικοποίησης της».
Κύριοι
Το παρακάτω υπόμνημα είναι χωρισμένο σε 6 Ενότητες που συνολικά περιλαμβάνουν από τις δυνατότητες της ΛΑΡΚΟ, την πρόταση επαναλειτουργίας και ανάπτυξης της, την σημερινή κατάσταση, το συγκεκριμένο πλαίσιο που πρέπει να συζητηθεί και να βρεθούν λύσεις στα προβλήματα επιβίωσης που έχουν δημιουργηθεί μετά την απόλυση των εργαζομένων, έως και κατά την γνώμη μας τα αρμόδια υπουργεία που πρέπει να τοποθετηθούν. Αποτελεί βάση έναρξης ουσιαστικού διαλόγου όπως αυτός επιδιώκουμε να έχει έναρξη με τους αρμόδιους γραμματείς του υπουργείου εργασίας την Πέμπτη 29/8/2024 και να ολοκληρωθεί με μία συνάντηση μεταξύ αρμόδιων υπουργείων και σωματείων δίνοντας η Κυβέρνηση τελικές τοποθετήσεις επί των αιτημάτων. Ιδικά το περιεχόμενο των 3ης, 4ης, 5ης και 6ης Ενότητας που αφορούν την κατάσταση και την επιβίωση των εργαζομένων πρέπει να συζητηθεί άμεσα.
1η ενότητα:
Συνοπτικά οι δυνατότητες της ΛΑΡΚΟ
Η χώρα μας έχει στο υπέδαφος της το 90% των συνολικών κοιτασμάτων νικελίου και κοβαλτίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η ΛΑΡΚΟ ήταν η μοναδική βιομηχανία που τα αξιοποιούσε. Από την έναρξη της λειτουργίας της ΛΑΡΚΟ την δεκαετία του 1960 έως και σήμερα έχουν παραχθεί 800.000 τόνοι νικελίου, ενώ σύμφωνα με τις επίσημες καταγραφές των μέχρι σήμερα μελετών υπάρχουν στο υπέδαφος της χώρας μας αλλά 2.000.000 τόνοι νικελίου. Το κύριο παραγόμενο προϊόν της ΛΑΡΚΟ στο πυρομεταλλουργικό εργοστάσιο της Λάρυμνας ήταν το σιδερονικέλιο. Το σιδερονικέλιο, μαζί με το χρώμιο (επίσης υπάρχει στο υπέδαφος της χώρας μας), αποτελούν τα δύο βασικά συστατικά στην παραγωγή ανοξείδωτου χάλυβα. Η ΛΑΡΚΟ προμήθευε σε βιομηχανίες παραγωγής ανοξείδωτου χάλυβα του εξωτερικού το 100% της παραγωγής της. Ο ανοξείδωτος χάλυβας είναι η βασική ύλη για την κατασκευή: δεξαμενών τροφίμων – καυσίμων – χημικών, αγωγών μεταφοράς υγρών και αερίων, μηχανών βιομηχανικής παραγωγής, κτιριακών κατασκευών υψηλής αντοχής, οπλικών συστημάτων, ανταλλακτικών να αεροναυπήγησης και ναυπήγησης, ιατρικού εξοπλισμού, εξοπλισμού εστίασης κ.α.
Από το 1982 υπάρχει σχετική μελέτη στην ΛΑΡΚΟ για την παραγωγή ανοξείδωτου χάλυβα στην Ελλάδα, μάλιστα πραγματοποιήθηκε η παραγωγή του με επιτυχία και σύμφωνα με την μελέτη η ΛΑΡΚΟ ήταν 25% πιο ανταγωνιστική σε σχέση με άλλες επιχειρήσεις παραγωγής ανοξείδωτου χάλυβα στον κόσμο.
Παράλληλα υπάρχουν οι δυνατότητες και οι σχετικές μελέτες να αναπτυχθεί η παραγωγή καθαρού νικελίου και κοβαλτίου που θα αξιοποιηθούν στην κατασκευή μπαταριών ηλεκτροκίνησης και στις συσκευές υψηλής τεχνολογίας.
Υπάρχουν οι σχετικές μελέτες, τα σημερινά μέσα και οι τρόποι, που δίνουν την δυνατότητα έτσι ώστε από την εξόρυξη των μεταλλευμάτων μέχρι την τελική μεταποίηση των προϊόντων να γίνονται φιλικά προς το περιβάλλον. Υπάρχει η δυνατότητα να αξιοποιούνται τα υποπροϊόντα της ΛΑΡΚΟ, όπως πχ η σκουριά στην οδοποιία, αλλά και οι πηγές ενέργειας που αναπτύσσονται κατά την λειτουργία της όπως πχ τα ζεστά ύδατα που μπορούν να καλύψουν οικιακές ανάγκες και θερμοκηπιακές μονάδες.
Η ανάπτυξη της ΛΑΡΚΟ σε μια τέτοια κατεύθυνση θα έδινε ώθηση στην ανάπτυξη συνολικά της βιομηχανίας της χώρας μας, θα φτάναμε στο σημείο που ως χώρα να είχαμε παραγωγή μέσων παραγωγής, ηλεκτρικών οχημάτων, συσκευών υψηλής τεχνολογίας, θα άνοιγαν εκατοντάδες χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας. Στρατηγικά η Ελλάδα θα ήταν απεξαρτημένη από την εισαγωγή προϊόντων βιομηχανίας και καθημερινής χρήσης που μέχρι και σήμερα πληρώνονται με τεράστια υπεραξία.
2η ενότητα:
Συνοπτικά οι λόγοι που δεν άφησαν να αναπτυχθεί η ΛΑΡΚΟ, η αλήθεια και η λύση
Η ανάπτυξη της ΛΑΡΚΟ στην κατεύθυνση της παραπάνω λογικής έρχεται σε σύγκρουση με οικονομικά συμφέροντα που παράγουν και εμπορεύονται προϊόντα ανοξείδωτου χάλυβα, νικελίου και κοβαλτίου. Στα πλαίσια των συμφωνιών μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και ελληνικών Κυβερνήσεων, οι δυνατότητες της ΛΑΡΚΟ συνάντησαν πολικό φραγμό, ο οποίος εκφράστηκε με τα εξής επιχειρήματα:
«Η ΛΑΡΚΟ είναι μία ενεργοβόρα επιχείρηση που δεν μπορεί να καλύψει το κόστος της ενέργειας». Η ΛΑΡΚΟ «χρωστάει» στην μέτοχο της ΔΕΗ, η οποία είναι και πάροχος ενέργειας παράλληλα, 350 εκατομμύρια ευρώ, γιατί η ΔΕΗ χρέωνε στην ΛΑΡΚΟ τιμολόγιο 50% και 70% μεγαλύτερο σε σχέση με αυτό που λάμβαναν οι άλλες βιομηχανίες της χώρας μας. Ο μέτοχος της ΛΑΡΚΟ ΔΕΗ, έβγαλε πολλά περισσότερα κέρδη από την υπερτιμολόγηση της ενέργειας προς τη ΛΑΡΚΟ, σε σχέση με αυτά που θα έβγαζε από τα ποσοστά κερδών από την πώληση νικελίου. Εάν γίνει λογαριασμός της ενέργειας που έχει καταναλώσει η ΛΑΡΚΟ, με τιμές ανάλογες με αυτές που έλαβαναν άλλες βιομηχανίες της χώρας μας, τότε η ΔΕΗ πρέπει να επιστρέψει στην ΛΑΡΚΟ αρκετά δεκάδες εκατομμύρια ευρώ. Παράλληλα, ο εκσυγχρονισμός των εγκαταστάσεων σε συνδυασμό με την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που αναπτύσσονται κατά την λειτουργία της ΛΑΡΚΟ, όπως πχ τα ζεστά ύδατα που μπορούν να αξιοποιηθούν στη κατεύθυνση της τηλεθέρμανσης ή τα νταμάρια που έχει τελειώσει το νικέλιο να αξιοποιηθούν ως δεξαμενές αποθήκευσης θαλασσινού νερού με αντλίες που θα τροφοδοτούνται από ΑΠΕ και οι δεξαμενές αυτές να λειτουργούν ως υδροηλεκτρικοί σταθμοί παραγωγής ενέργειας ή στην παραγωγή ανοξείδωτου χάλυβα που θα γίνει σε γραμμή παραγωγής με το εργοστάσιο της ΛΑΡΚΟ θα εξοικονομεί σε σχέση με άλλους παραγωγούς ανοξείδωτου χάλυβα η ενέργεια που χρειάζεται για να λιώσουν το σιδερονικέλιο, αυτές και άλλες δυνατότητες, μπορούν να ελαχιστοποιήσουν το κόστος ενέργειας.
«Η Ελλάδα έχει πολλά, άλλα φτωχά σε περιεκτικότητα μεταλλεύματα νικελίου». Το «φτωχά» είναι σχετικό με το που βρίσκονται «τα πλούσια», αλλά και με το αν έχεις τρόπους να τα εμπλουτίσεις τα «φτωχά». Σε αυτή την βάση η Ελλάδα παραμένει ως κάτοχος του 90% των συνολικών κοιτασμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και παράλληλα υπάρχουν δοκιμασμένοι τρόποι εμπλουτισμού, είτε με την εισαγωγή μεταλλευμάτων μεγαλύτερης περιεκτικότητας που μπορούν να ανακατεύονται σε ένα ποσοστό με τα δικά μας, είτε με την προεπεξεργασία των δικών μας μεταλλευμάτων που μπορεί να ανεβάσει την περιεκτικότητα, είτε και με τα δύο παράλληλα. Σε κάθε περίπτωση τα τελικά προϊόντα που θα παραχθούν έχουν πολύ μεγαλύτερη υπεραξία, από την αξία που μπορεί να έχουν τα «πιο πλούσια» μεταλλεύματα από αυτά που έχει η χώρα μας.
«Οι εγκαταστάσεις της ΛΑΡΚΟ είναι απαρχαιωμένες». Οι εγκαταστάσεις της ΛΑΡΚΟ δεν είναι για πέταμα, μπορούν να παράξουν το μέγιστο και με ασφάλεια μέσα από την υλοποίηση ενός σχεδίου ουσιαστικής συντήρησης και σταδιακού εκσυγχρονισμού.
«Η Ελλάδα πληρώνει πρόστιμο στην Ευρωπαϊκή Ένωση για παράνομες κρατικές ενισχύσεις προς την ΛΑΡΚΟ». Η Ελλάδα πληρώνει πρόστιμο επειδή κατά την διαδικασία αύξησης μετοχικού κεφαλαίου, η τότε κυβέρνηση δεν έκανε σωστά τις διαδικασίες. Υπάρχουν τρόποι να απεγκλωβιστεί από το πρόστιμο των κρατικών ενισχύσεων, όπως έχει απεγκλωβιστεί πάρα πολλές φορές σε ανάλογες περιπτώσεις. Παράλληλα είναι αντίφαση η ευρωπαϊκή ένωση από τη μία να διατυμπανίζει «κρατικές ενισχύσεις για να αναπτυχθούν οι παραγωγικές δυνατότητες που θα εξασφαλίσουν κρίσιμες ύλες» και από την άλλη να αποδίδει ποινές και η κυβερνήσεις να το δέχονται.
« Η ΛΑΡΚΟ είναι ζημιογόνα και κράτος δεν έχει κεφάλαια για επενδύσεις». Με ευθύνη της κυβέρνησης από τον Μάρτιο του 2020 «η ΛΑΡΚΟ προ πτώχευσε και διορίστηκε ειδικός διαχειριστής για να μειώσει το κόστος και να την οδηγήσει σε εκκαθάριση και ιδιωτικοποίηση εν λειτουργία». Το σχέδιο ήταν προβληματικό επί της αρχής για τους εξής λόγους:
Πτώχευσαν τη ΛΑΡΚΟ, δηλαδή «έριξαν κανόνι» στους προμηθευτές και τους παρόχους υπηρεσιών και την ίδια στιγμή τους ζήτησαν να συνεχίζουν να προμηθεύουν και να παρέχουν οι υπηρεσίες της στη ΛΑΡΚΟ για να την κρατήσουν εν λειτουργία. Ήταν εντελώς φυσιολογικό οι προμηθευτές και η πάροχοι υπηρεσιών, γνωρίζοντας ότι η ΛΑΡΚΟ δεν μπορεί να βρει αλλού προμήθειες και υπηρεσίες, ανέβασαν τις τιμές των προϊόντων και των υπηρεσιών προς την ΛΑΡΚΟ. Το κόστος παραγωγής τετραπλασιάστηκε μέσα από αυτό το σχέδιο. Το μόνο κόστος που μειώθηκε ήταν το μισθολογικό.
Η αύξηση του κόστους είχε ως αποτέλεσμα η ΛΑΡΚΟ για να κρατηθεί εν λειτουργία να απαιτούνται χρήματα από τον κρατικό προϋπολογισμό, να συρρικνωθεί η παραγωγή και να εγκαταλειφθεί η προγραμματισμένη απαιτούμενη συντήρηση των εγκαταστάσεων. Αυτό με την σειρά είχε ως αποτέλεσμα το δημόσιο να χρεώνεται επί της ουσίας για να απαξιώνεται η ΛΑΡΚΟ, μία απαξίωση που είχε ως αποτέλεσμα να χαθεί η ευκαιρία που έδωσε η αύξηση των τιμών του νικελίου.
Συνολικά σπαταλήθηκαν για την απαξίωση της ΛΑΡΚΟ 115 εκατομμύρια ευρώ από το κρατικό προϋπολογισμό και άλλα 70 εκατομμύρια ευρώ από αυτοχρηματοδότηση της ΛΑΡΚΟ μέσα από την πώληση δικαιωμάτων ρύπων. Αυτά τα χρήματα ήταν αρκετά έτσι ώστε να είχε μπει από την πρώτη στιγμή προς υλοποίηση ένα σχέδιο ουσιαστικής συντήρησης και προετοιμασίας επαναλειτουργίας, όπου θα είχαν πραγματοποιηθεί οι απαιτούμενες εξορύξεις στα μεταλλεία, οι απαιτούμενες επισκευές στις εγκαταστάσεις του εργοστασίου.
Το σχέδιο της κυβέρνησης ναυάγησε, σπαταλήθηκαν δεκάδες εκατομμύρια ευρώ έχασε την ευκαιρία να μπει σε ενιαία επαναλειτουργία την ώρα που οι τιμές του νικελίου εκτοξεύτηκαν. Χάνοντας αυτήν την ευκαιρία, έχασε και την ευκαιρία από τα έσοδα που θα είχε να μπει προς εφαρμογή ένα σχέδιο εκσυγχρονισμού και παραπέρα ανάπτυξης σύμφωνα με τις δυνατότητες που έχει και αναφέραμε επιγραμματικά παραπάνω.
Το σχέδιο της κυβέρνησης ναυάγησε και επί του αποτελέσματος. Τελικά ο προτιμητέος νέος ιδιοκτήτης απόσυρε το ενδιαφέρον και από ότι φαίνεται γλίτωσε την καταβολή της εγγυητικής των 11 εκατομμυρίων επειδή υπόθεση αντιδικίας με τον ανταγωνιστή καθυστέρησε στο ΣτΕ.
Η πρόταση που κάνουν τα σωματεία της ΛΑΡΚΟ ακόμη και σήμερα είναι με την αυτοχρηματοδότηση που μπορεί να έχει η ΛΑΡΚΟ μέσα από την πώληση δικαιωμάτων ρύπων (περίπου 25 εκατομμύρια ευρώ) και τα διαθέσιμα 60 εκατομμύρια ευρώ για τα προγράμματα ανεργίας, να επαναπροσληφθούμε όλοι στην ΛΑΡΚΟ, να υπάρξει ρύθμιση της τιμής της ενέργειες για την ΛΑΡΚΟ στη βάση των τιμών που προμηθεύονται και άλλες μεγάλες βιομηχανίες της χώρας μας, κι αυτά τα χρήματα να αποτελέσουν το κεφάλαιο για τους μισθούς, την ουσιαστική συντήρηση και την συνολική προετοιμασία επαναλειτουργίας της. Με το που θα ολοκληρωθεί αυτό το σχέδιο, η ΛΑΡΚΟ να μπει σε επαναλειτουργία και με τα έσοδα που θα αποκτήσει, να μπει σε εφαρμογή ένα συνολικό σχέδιο εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης στην κατεύθυνση παραγωγής τελικών προϊόντων.
3η ενότητα:
Η κατάσταση ασφαλείας των εγκαταστάσεων, η συντήρηση τους και η φύλαξη της περιουσίας της ΛΑΡΚΟ μετά την απόλυση των εργαζομένων και τα προτεινόμενα μέτρα.
Η ΛΑΡΚΟ είναι μία βιομηχανία που ακόμη και σε αυτή την φάση που βρίσκεται σήμερα είναι απαραίτητο να εργάζονται αρκετοί εξειδικευμένοι εργαζόμενοι έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η κατάλληλη συντήρηση και ετοιμότητα για την τήρηση του κανονισμού μεταλλευτικών επιχειρήσεων (ΚΜΛΕ), την λειτουργία του λιμανιού, των ιατρείων και των οικισμών, αλλά προς την αποφυγή βιομηχανικού δυστυχήματος.
Ένα τέτοιο σχέδιο δεν μας έχει κοινοποιηθεί, αλλά και σύμφωνα με την πραγματικότητα που βιώνουμε μάλλον δεν υπάρχει. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είναι πολυδιάστατα και επικίνδυνα. Είναι χαρακτηριστικό ότι για την ετοιμότητα και την συντήρηση των εγκαταστάσεων του εργοστασίου της Λάρυμνας έχουν προσληφθεί σε μία εταιρεία ανάθεσης (η οποία σύμφωνα με τις πληροφορίες είναι εταιρεία στελέχους της ειδικής διαχείρισης) μόλις 10 πρώην εργαζόμενοι της εργαζόμενοι της ΛΑΡΚΟ, ενώ για την ετοιμότητα πυρασφάλειας υπάρχει μόνο ένας. Για την φύλαξη των εγκαταστάσεων, με άγραφο «κανονισμό» δεν προσλαμβάνονται πρώην εργαζόμενοι της ΛΑΡΚΟ που γνωρίζουν τις εγκαταστάσεις και αυτό, εκτός από αναποτελεσματικό, ηθικά διεγείρει και οδηγεί το αίσθημα των απολυμένων στα άκρα. Το πλιάτσικο στην περιουσία της ΛΑΡΚΟ, εάν δεν έχει αρχίσει, είναι προ των πυλών, οι εργαζόμενοι της ΛΑΡΚΟ που τις φύλαγαν και τις συντηρούσαν γιατί είχαν εναποθέσει τις ελπίδες τους για την επαναλειτουργία τους, γιατί αυτή ήταν η εργασία τους, γιατί είχαν δημιουργήσει την ζωή τους, το σπιτικό τους, τις κοινωνικές σχέσεις γύρω από την ΛΑΡΚΟ, απολύθηκαν και τους απαγορεύεται κάθε δικαίωμα εργασίας σε αυτή. Η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο επικίνδυνη αν πάρουμε υπόψη ότι οι εγκαταστάσεις βρίσκονται μέσα σε πευκοδάσος, περιμετρικά των εγκαταστάσεων υπάρχει οικισμός με σχολεία, καταστήματα και κέντρα δραστηριοτήτων. Παράλληλα η ειδική διαχείριση παράνομα δεν μας επιτρέπει να μπούμε στις εγκαταστάσεις για έλεγχο, ενώ δεν μπορεί να αντεπεξέλθει ούτε στα υποτυπώδες αιτήματα των εργαζομένων, όπως είναι η παροχή των φακέλων προϋπηρεσίας και προσωπικών αντικειμένων.
Η πρόταση μας είναι να υπάρξει απογραφή και καταγραφή της περιουσίας της ΛΑΡΚΟ, υπάρχουν καταγγελίες που λένε ότι το προηγούμενο διάστημα υπήρξε λογιστικός μηδενισμός ανταλλακτικών μεγάλης αξίας. Παράλληλα να γίνουν οι απαραίτητες προσλήψεις στις εταιρείες που τους έχει ανατεθεί η φύλαξη και συντήρηση της ΛΑΡΚΟ, ο αριθμός των οποίων να αποτελείται αποκλειστικά και μόνο από πρώην εργαζόμενους της ΛΑΡΚΟ, απολυμένους σήμερα και να επαρκεί για ουσιαστική φύλαξη συντήρηση και επέμβαση όποτε και αν χρειαστεί.
4η ενότητα:
Η οικονομική κατάσταση που έχει δημιουργηθεί μετά την απόλυση των εργαζομένων, στις οικογένειες τους και στις τοπικές κοινωνίες.
Η ΛΑΡΚΟ είχε δραστηριότητα στην επαρχία γύρω από δεκάδες χωριά σε 6 νομούς. Αντικειμενικά η λειτουργία της για 6 δεκαετίες έχει μετατρέψει αυτά τα χωριά σε βιομηχανική περιοχή που κατα κύρια πηγή εισοδήματος, ήταν ο μισθός των εργαζομένων της ΛΑΡΚΟ. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι περισσότεροι απολυμένοι ήμασταν δεύτερης, τρίτης, σε ορισμένες περιπτώσεις και τέταρτης γενιάς βιομηχανική εργάτες της ίδιας οικογένειας (Παππούς, πατέρας, εγγονός, ακόμη και δισέγγονο). Αντικειμενικά νέα ζευγάρια έχουν χρεωθεί στις τράπεζες και έχουν φτιάξει σπίτια σε αυτά τα χωριά, η αξία των οποίων έχει χαθεί γιατί μετά το κλείσιμο της ΛΑΡΚΟ κανένας δεν ενδιαφέρεται να τα αγοράσει ή να τα νοικιάσει. Δεν υπάρχει ιδιαίτερος προβληματισμός για το εάν θα μπορέσουν να βρουν αλλού δουλειά οι απολυμένοι της ΛΑΡΚΟ. Εάν και σε ηλικίες άνω των 59 ετών είναι δύσκολο, πάρα ταύτα η προϋπηρεσία ενός βιομηχανικού εργάτη που σε δύσκολες εργασιακές συνθήκες έχει κάνει τρόπο ζωής την εργασία στις βάρδιας, επί 24ωρου βάσεως, 365 μέρες το χρόνο για 3 γενιές είναι προτέρημα στις σημερινές συνθήκες ευρέσεως εργασίας. Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν ανάλογες βιομηχανίες στην απόσταση των 100 χιλιομέτρων και το δίλημμα που αναπτύσσεται είναι εάν πρέπει να εγκαταλείψουμε τα σπίτια μας στις τράπεζες και να μεταναστεύσουμε σε άλλες περιοχές, διαλύοντας με αυτόν τον τρόπο ότι έφτιαξαν 3 γενιές βιομηχανικών εργατών με μόχθο και παρασέρνοντας παράλληλα στην καταστροφή αλλά επαγγέλματα που βασίζονταν στο εισόδημα της μισθοδοσίας των εργαζομένων, καταδικάζοντας επί της ουσίας σε ερήμωση δεκάδες χωριά σε 6 νομούς.
Είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα η κατάσταση στο εργοστάσιο στην Λοκρίδα και στα μεταλλεία της Βοιωτίας που η απόσταση μεταξύ τους είναι μόλις 10 χιλιόμετρα. Οι εργαζόμενοι που απασχολούνταν μέχρι τον Μάρτιο του 2020 όπου η ΛΑΡΚΟ μπήκε σε εκκαθάριση, ήταν 1100 και προέρχονταν από 5 χωριά. Η πλειοψηφία των οικογενειών των εργαζομένων μοναδικό εισόδημα είχαν την μισθοδοσία της ΛΑΡΚΟ, δεν υπάρχουν άλλες δουλειές στην περιοχή, όσοι είχαν την δυνατότητα έκαναν δεύτερη εργασία το επάγγελμα τους έχοντας παράλληλα βιβλία (θα αναφερθούμε στην συνέχεια για αυτή την κατηγορία απολυμένων). Από τον Μάρτιο του 2020 μέχρι και τις 15/7/2024 όπου απολύθηκε το σύνολο των εργαζομένων, από τους 1100, περίπου στους 500 εργαζόμενους είτε συνταξιοδοτήθηκαν, είτε όσοι είχαν την δυνατότητα πήγαν αλλού για εργασία. Η μη αναπλήρωση των συνταξιούχων και η εσωτερική μετανάστευση οδήγησε σταδιακά στο κλείσιμο και άλλων επαγγελμάτων, όπως κλείσιμο μαγαζιών, εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων κτλπ. Όσοι είχαμε μείνει μέχρι τις 15/7/2024, οι υπόλοιποι 600 δηλαδή δεν είχαμε την δυνατότητα να εγκαταλείψουμε την περιουσία μας και να φύγουμε, την χρωστάμε στις τράπεζες.
Η οικονομική κατάσταση των οικογενειών των απολυμένων είναι τραγική και αποτυπώνεται στα άλλα επαγγέλματα. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με την τοποθέτηση των οικονομικών επιμελητηρίων την πρώτη εβδομάδα μετά την απόλυση στα σούπερ μάρκετ της περιοχής ο τζίρος έπεσε 30%, ενώ σήμερα η πτώση είναι πολύ μεγαλύτερη. Η κατάσταση στους μικρότερους επαγγελματίες, όπως τα μπακάλικα και τα μανάβικα, οι ταβέρνες και τα καφέ, είναι ακόμη τραγικότερη, το λουκέτο είναι δεδομένο. Για την νέα σεζόν οι απολυμένοι της ΛΑΡΚΟ δεν πάνε να γράψουν τα παιδιά τους στα ιδιωτικά φροντιστήρια και στις δραστηριότητες και εκεί το λουκέτο είναι δεδομένο, ενώ οι φοιτητές θα εγκαταλείψουν τις σπουδές Ακόμη και τα σούπερ μάρκετ σε Λάρυμνα και Ακραίφνιο οδηγούνται στο λουκέτο.
5η ενότητα:
Τα αναποτελεσματικά προγράμματα απασχόλησης
Από το σύνολο των απολυμένων οι περίπου 160 έχουν απορρίπτει από το επίδομα ανεργίας και από ο δικαίωμα συμμετοχής στα προγράμματα απασχόλησης. Ο λόγος είναι ότι είχαν παράλληλο επάγγελμα για να συμπλήρωναν το μικρό εισόδημα από την ΛΑΡΚΟ.
Άλλοι 25 που εργάζονταν μέσω εταιρειών με σύμβαση έργου στην ΛΑΡΚΟ έχουν απορρίπτει από την συμμετοχή τους στα προγράμματα. Ο λόγος είναι ότι ενώ στην νομοθετική ρύθμιση προβλεπόταν η ένταξη τους στα προγράμματα, στην κοινή υπουργική απόφαση δεν συμπεριλήφθηκαν.
Στην Λοκρίδα, σε γεωγραφική απόσταση 50 χιλιομέτρων, για τους 55 ετών και κάτω οι οποίοι είναι πάνω από 300 απολυμένοι, υπάρχουν μόνο 30 θέσεις διαθέσιμες από τους φορείς και σχεδόν όλοι έχουν αιτηθεί για αυτές. Είναι χαρακτηριστικό ότι η περιφέρεια Στερεάς έχει ανοίξει 103 θέσεις στην Φθιώτιδα, όμως το ενδιαφέρον είναι μόνο από 3 απολυμένους. Αυτό γιατί η περιφέρεια έχει τις υπηρεσίες της στην Λαμία, δηλαδή 100 χιλιόμετρα μακριά από τον τόπο διαμονής των απολυμένων. Ακόμη και οι 3 συνάδελφοι που δήλωσαν Λαμία, το έκαναν γιατί η καταγωγή τους ήταν από εκεί και θα μετακομίσουν στα πατρικά τους σπίτια.
Για την πλειοψηφία των απολυμένων το προσοντολόγιο των φορέων είναι εμπόδιο στην απορρόφηση της θέσης. Είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα των δεκάδων χειριστών μηχανημάτων, οδηγών και συντηρητών που ενώ έχουν την κατάλληλη εμπειρία και γνώση απορρίπτονται λόγο εκπαιδευτικού και μορφωτικού επιπέδου.
Εάν δεν τροποποιηθεί το νομοθετικό πλαίσιο των προγραμμάτων, δεν πρόκειται αυτά να δώσουν την λύση για την οποία ψηφίστηκαν.
Σε κάθε περίπτωση η καθυστέρηση ένταξης της πλειοψηφίας των απολυμένων στα προγράμματα απασχόλησης θα πάρει μεγάλο χρονικό διάστημα ακόμη και αυτό σημαίνει έλλειψη εισοδήματος για μεγάλο χρονικό διάστημα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και οι συνάδελφοι που θα απορροφήσει από τους πρώτους στις αρχές Σεπτέμβρη, ακόμη και αυτοί θα πληρωθούν από το πρόγραμμα αρχές Οκτωβρίου, δηλαδή 2,5 μήνες χωρίς εισόδημα. Αυτονόητη είναι η τραγική κατάσταση της πλειοψηφίας που καλείται να ζήσει για ακόμη μεγαλύτερο διάστημα με το επίπεδο ανεργίας και ακόμη πιο αυτονόητη η τραγικότερη κατάσταση όσων είχαν βιβλία με εισόδημα 2.000 και 3.000 ευρώ ετησίως και για αυτόν τον λόγο έχουν απορριφθεί ακόμη και από το επίδομα ανεργίας.
Ακόμη τραγικότερη είναι η κατάσταση σε οικογένειες απολυμένων που έχουν σοβαρά προβλήματα υγείας οι ίδιοι ή μέλη των οικογενειών τους και δεν έχει προβλεφθεί καμία απολύτως ειδική μέριμνα προστασίας.
6η ενότητα:
Τα αιτήματα που έχει διαμορφώσει η Γενική Συνέλευση και η υλοποίηση τους που μπορεί να μειώσει τις επιπτώσεις
Οι εργαζόμενοι της ΛΑΡΚΟ που απολύθηκαν από τη δουλειά τους είναι αναγκαίο να έχουν ένα δίχτυ προστασίας, τόσο οι ίδιοι όσο και οι οικογένειες τους για να μπορέσουν να επιβιώσουν στις δύσκολες συνθήκες της ανεργίας.
Παράλληλα πρέπει να παρθούν όλα τα αντικειμενικά μέτρα που να διασφαλίζουν, την διαφύλαξη της περιουσίας της ΛΑΡΚΟ και την αποφυγή βιομηχανικού ατυχήματος.
Σε αυτή την βάση θα πρέπει να παρθούν υπόψη οι ιδιαίτερες συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί από την γεωγραφική θέση της δραστηριότητας της ΛΑΡΚΟ. Στις περιοχές αυτές οι επιπτώσεις παρασέρνουν και άλλα επαγγέλματα, με αποτέλεσμα η ερήμωση να είναι ήδη προς εξέλιξη.
Η αποκατάσταση των εργαζομένων της ΛΑΡΚΟ πρέπει να έχει κατεύθυνση μέτρων μοντέλου ρητινοπαραγωγων μετά την Φωτιά στην Εύβοια.
- Εξασφάλιση εισοδήματος σε όλους τους απολυμένους της ΛΑΡΚΟ στο ύψος των 1000 ευρώ κάθε μήνα για όσους μήνες είναι εκτός προγραμμάτων απασχόλησης. Η ένταξη των εργαζομένων στα προγράμματα θα καθυστερήσει, ακόμη και οι συνάδελφοι που θα έχουν ενταχθεί στις αρχές Σεπτέμβρη, θα λάβουν μισθό τον Οκτώβρη, δηλαδή 2,5 μήνες μετά την απόλυση. Επιπλέον ο Σεπτέμβριος είναι απαιτητικός Μήνας οικονομικών υποχρεώσεων λόγω της έναρξης της σχολικής περιόδου.
- Η κυβέρνηση να διασφαλίσει την επαναλειτουργία και την ανάπτυξη της ΛΑΡΚΟ. Η ΛΑΡΚΟ παραμένει μία στρατηγικής σημασίας επιχείρηση. Μετά το «ναυάγιο» των διαγωνισμών ιδιωτικοποίησης, η κυβέρνηση οφείλει να ανοίξει ουσιαστικό διάλογο με τα σωματεία των εργαζομένων και τις αρμόδιες επιτροπές της Βουλής.
- Για οποιαδήποτε θέση εργασίας στις εταιρείες που έχει ανατεθεί η φύλαξη και η συνάντηση των εγκαταστάσεων της ΛΑΡΚΟ, να προσλαμβάνονται με προτεραιότητα οι απολυμένοι της ΛΑΡΚΟ.
- Επειδή η ένταξη των εργαζομένων της ΛΑΡΚΟ στα προγράμματα ανεργίας θα έχουν δραματικές επιπτώσεις μείωσης στον υπολογισμό σύνταξης, ο χρόνος απασχόλησης στα προγράμματα να μετρά όπως ο χρόνος που ένας απολυμένος λαμβάνει επίδομα ανεργίας.
- Μία λύση που θα μπορούσε ουσιαστικά να αντισταθμίσει τις επιπτώσεις, είναι η μεταφορά όλων των απολυμένων εργαζομένων της ΛΑΡΚΟ σε υπηρεσίες και τομείς του δημοσίου ή του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Σε αυτή την βάση θα μπορούσε να μοριοδοτηθεί η προϋπηρεσία των εργαζόμενων στη ΛΑΡΚΟ, αλλά και η προϋπηρεσία στα προγράμματα, κατά τη διαδικασία προσλήψεων μέσω ΑΣΕΠ.
- Με βεβαίωση από την ειδική διαχείριση ότι καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες της ΛΑΡΚΟ, ένταξη στα προγράμματα και των εργαζόμενων στις εργολαβίες με σύμβαση έργου στην ΛΑΡΚΟ. Το προβλέπει η νομοθετική ρύθμιση και δεν έχει συμπεριληφθεί στην ΚΥΑ
- Να εξαιρεθούν από τις προϋποθέσεις ένταξης στα προγράμματα τα συγκεκριμένα ΑΦΜ των συναδέλφων που τηρούν βιβλία εσόδων-εξόδων από άλλη ενασχόληση. Θα μπορούσαν να μπουν εισοδηματικά κριτήρια.
- Επειδή η εύρεση εργασίας γεωγραφικά είναι πολύ μακριά από τον τόπο διαμονής, για να μην ερημώσουν τα χωριά γύρω από την ΛΑΡΚΟ, να αυξηθεί η διάρκεια του προγράμματος για τους άνεργους κάτω των 55 ετών από 1+1 στα 7 έτη.
- Να γίνει κέντρο υποδοχής και η ΕΑΒ, με αυτό τον τρόπο ένα μέρος των απολυμένων μπορεί να ειδικευτεί πάνω στην κλάδο που γνωρίζει.
- Να μπορούν να ενταχθούν και οι άνεργοι κάτω των 55 ετών σε ΟΤΑ α΄ βαθμού εφόσον το επιθυμούν. Αντίστροφα να ισχύει για τους άνεργους πάνω των 55 ετών για τις δομές υγείας, τα δασαρχεία κτλπ.
- Στην Λοκρίδα πχ, για τους 300 απολυμένους 55- υπάρχουν μόνο 40 θέσεις απορρόφησης στο ΚΥ Αταλάντης, στο ΕΦΚΑ και στο Δασαρχείο Αταλάντης. Εάν δεν ανοίξουν θέσεις στον Δήμο για τους 55- ή εάν δεν υπάρξει ειδικό πρόγραμμα εκπαίδευσης στο δασαρχείο που θα απορροφήσει μεγάλο αριθμό απολυμένων, δεν θα αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.
- Να διευρυνθούν τα Κέντρα υποδοχής και έξω από τα γεωγραφικά όρια της δραστηριότητας της ΛΑΡΚΟ, για ορισμένους άνεργους που επιθυμούν να ενταχθούν πχ σε Δήμους της Αττικής ή στον τόπο καταγωγής τους. (Έχουμε καταγράψει τους απολυμένους που επιθυμούν).
- Να παραταθεί το πρόγραμμα για τους άνω των 55 ετών και πέραν της 7ετίας για όσους δεν τεκμηριώνουν προϋποθέσεις συνταξιοδότησης.
- Να ενταχθούν στα ΒΑΕ και στα Κέντρα υποδοχής όσοι και στη ΛΑΡΚΟ ήταν στα ΒΑΕ, χωρίς να επιβαρύνεται οικονομικά ο εργαζόμενος.
- Συνέχιση της ισχύος του ασφαλιστηρίου συμβολαίου για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, για όλους τους εργαζόμενους και με ευθύνη του κράτους.
- Ειδική μέριμνα για αρρώστους που βρίσκονται σε θεραπεία και στα ΑΜΕΑ μέλη των οικογενειών των απολυμένων. (Θα σας προσκομίσουμε συγκεκριμένες περιπτώσεις που πρέπει να υπάρξει ειδική μέριμνα) πχ θα μπορούσε να εξασφαλιστεί κατευθείαν σταθερή εργασία στους απολυμένους ή σε μέλη της οικογένειας.
- Σε περίπτωση που η μεταβίβαση της ΛΑΡΚΟ ολοκληρωθεί πριν την διάρκεια των προγραμμάτων, διασφάλιση της στέγης για 7 χρόνια στους εργαζόμενους του οικισμού της ΛΑΡΚΟ.
- Προτεραιότητα εξαίρεση φραγμών και μοριοδότηση σε απολυμένους εργαζόμενους της ΛΑΡΚΟ που θέλουν να ακολουθήσουν επιδοτούμενα προγράμματα ΕΣΠΑ και αγροτών.
- Απαλλαγή πληρωμής ΕΝΦΙΑ για δύο χρόνια.
- Πάγωμα-αναστολή οφειλών προς το Δημόσιο, Τράπεζες (δάνεια κλπ) χωρίς περαιτέρω επιβάρυνση μέχρι την ένταξη στα προγράμματα.
- Κανένας πλειστηριασμός σε περιουσιακά στοιχεία(κατοικία, χωράφια, οικόπεδα κλπ)
- Επίδομα ενοικίου για όσους δεν έχουν ιδιόκτητη κατοικία. Το ύψος του επιδόματος να ανέρχεται στο ποσό των 300 ευρώ.
- Αν κατά τη διάρκεια των προγραμμάτων αυξηθούν τα όρια συνταξιοδότησης αυτό να μην ισχύσει για τους ενταγμένους στα προγράμματα.
- Επίδομα σίτισης-στέγασης για τους φοιτητές, με δικαιολογητικά εισοδήματος της φετινής χρονιάς.
- Απαλλαγή από Δημοτικά τέλη, τροφεία, εισφορές σε Ωδεία κλπ χωρίς περαιτέρω επιβάρυνση του συνόλου των Δημοτών.
- Χορήγηση κάρτα ελεύθερης διέλευσης από τα διόδια προς την εργασία, Εξασφάλιση οδοιπορικών προς και από τα Κέντρα Υποδοχής.
7η ενότητα:
Ποια κατά την γνώμη μας Υπουργεία πρέπει να τοποθετηθούν
- Για την εξέλιξη των διαγωνισμών της ΛΑΡΚΟ και τον νέο σχεδιασμό, τα υπουργεία οικονομικών και ενέργειας.
- Για την οικονομική ενίσχυση των εργαζομένων, τα υπουργεία εργασίας και οικονομικών.
- Για την διεύρυνση των θέσεων απασχόλησης στο δασαρχείο Αταλάντης, το υπουργείο περιβάλλοντος.
- Για την μοριοδότηση της προϋπηρεσίας στα προγράμματα και την διεύρυνση των θέσεων και σε άλλους φορείς ΟΤΑ, το υπουργείο εσωτερικών.
- Για την ένταξη της ΕΑΒ ως φορέα υποδοχής, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας και το υπουργείο εσωτερικών.
- Για τις περιπτώσεις που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας οι απολυμένοι ή μέλη των οικογενειών τους, τα υπουργεία υγείας και εργασίας.
- Για τις ασφαλιστικές ρυθμίσεις, το υπουργείο εργασίας.
- Για την παράταση του χρόνου στα προγράμματα, το υπουργείο οικονομικών.
Προσδοκώντας ουσιαστικό διάλογο, αναμένουμε απάντηση σας.
