Τι παθαίνει το ανθρώπινο σώμα σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας – Πόσο διάστημα θα χρειαστεί η οστική τους μάζα για να ανακάμψει
Η περιπέτεια των Μπάρι Γουίλμορ και Σάνι Γουίλιαμς, των δύο βετεράνων αστροναυτών της NASA οι οποίοι είχαν εγκλωβιστεί στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) από τον περασμένο Ιούνιο, έλαβε τέλος με καθυστέρηση εννέα μηνών με την προχθεσινή επιστροφή τους στη Γη.
Οι δύο αστροναύτες πήγαν στις αρχές Ιουνίου στον ISS και μετά από παραμονή οκτώ ημερών εκεί θα επέστρεφαν με το Starliner στη Γη.
Όμως, κατά τη διάρκεια της εκτόξευσης παρουσιάστηκαν τεχνικά προβλήματα (διαρροή ηλίου), η ύπαρξη των οποίων δεν οδήγησε στην ακύρωση της αποστολής. Στη διάρκεια της πτήσης τα προβλήματα αυτά αυξήθηκαν με αποτέλεσμα όταν το σκάφος έφτασε στον ISS η NASA και η Boeing να αποφασίσουν το πλήρωμα να παραμείνει στο σταθμό μέχρις ότου διερευνήσουν τι ακριβώς συμβαίνει.
Εννέα μήνες μετά μία αποστολή «σωτηρίας» κατάφερε να τους βοηθήσει να επιστρέψουν στη Γη και σε συνθήκες βαρύτητας. Μετά τον αρχικό ενθουσιασμό για την επιτυχία του εγχειρήματος όμως, άρχισαν οι ανησυχίες όλων για το πόσο «γέρασε» ο οργανισμός των δύο ανθρώπων, στους 9 αυτούς μήνες που έμειναν στο διάστημα.
Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα φωτογραφίες της Γουίλιαμς, 59 ετών, και του συναδέλφου της Μπατς, 62 ετών, να περπατούν δειλά και να χαιρετούν με χειραψία το προσωπικό, αφού υποβλήθηκαν σε μια σειρά από ελέγχους υγείας μετά το εννεάμηνο διαστημικό τους ταξίδι.
Οι γιατροί εξέφρασαν ανησυχίες για την υγεία της Γουίλιαμς, αφού σε μια νέα φωτογραφία φαίνεται εμφανώς αδύναμη.
Home sweet home. 🏠
— NASA's Johnson Space Center (@NASA_Johnson) March 19, 2025
NASA’s SpaceX #Crew9 touched down at Johnson Space Center’s Ellington Field in Houston at 11:19 pm CDT, March 18, after their @Space_Station mission and successful splashdown earlier this afternoon.
Welcome home, Butch, Suni, Nick, & Aleksandr! pic.twitter.com/fbgWiU9ird
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στους αποστεωμένους καρπούς της οι οποίοι, όπως αναφέρθηκε στην Daily Mail, μπορεί να είναι σημάδι ταχείας απώλειας βάρους, μυϊκής αδυναμίας στα χέρια της και απώλειας οστικής πυκνότητας.
Οι ειδικοί σημείωσαν επίσης ότι ο ορός που εξέχει από τον καρπό της Γουίλιαμς είναι “πιθανότατα” για να βοηθήσει στην αποκατάσταση της ενυδάτωσης και των ηλεκτρολυτών, καθώς η μικροβαρύτητα ξεγελά το σώμα ώστε να αποβάλλει τα απαραίτητα υγρά, προκαλώντας αφυδάτωση.
Γιατί «γέρασαν» έτσι οι αστροναύτες
Το ανθρώπινο σώμα εξελίχθηκε για να λειτουργεί στη βαρύτητα της Γης. Κατά συνέπεια, όσο μεγαλύτερος είναι ο χρόνος παραμονής σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας τόσο περισσότερο χρόνο θα χρειαστεί για να ανακάμψει πλήρως ο οργανισμός.
Για τη Σούνι Γουίλιαμς μόλις τώρα αρχίζει η περίοδος ανάρρωσης.
«Το διάστημα είναι μακράν το πιο ακραίο περιβάλλον που έχουν συναντήσει ποτέ οι άνθρωποι και απλώς δεν έχουμε εξελιχθεί για να χειριζόμαστε τις ακραίες συνθήκες», είπε ο καθηγητής Ντέιμιαν Μπέιλι, ο οποίος μελετά την ανθρώπινη φυσιολογία στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Ουαλίας.
Η επίδραση είναι άμεση και σύμφωνα με μαρτυρίες άλλων αστροναυτών, στην αρχή προκαλείται ένα αίσθημα μεγάλης ευφορίας. Ο Αμερικανός αστροναύτης Τιμ Πικ έχει δηλώσει ότι «είναι σαν να είσαι διακοπές. Για την καρδιά, δεν υπάρχει καμία πίεση. Οι μύες και τα οστά λειτουργούν σε πολύ καλές συνθήκες χωρίς αντιστάσεις και προσφύσεις. Επιπλέεις γύρω από τον διαστημικό σταθμό σε ένα υπέροχο περιβάλλον μηδενικής βαρύτητας».
Για να γίνει πιο κατανοητή η περιγραφή του Πικ, το BBC, σε άρθρο που δημοσιεύεται στις ηλεκτρονικές σελίδες του για θέματα επιστήμης, εξηγεί ότι “είναι σαν να κυλιέσαι στο κρεβάτι χωρίς ποτέ να χρειάζεται να σηκωθείς”.
Τι κάνει στο μυϊκό σύστημα
Η αρχή που πρέπει να ακολουθεί κάθε αστροναύτης όταν βρίσκεται στο διάστημα είναι “τον μυ ή τον χρησιμοποιείς ή τον χάνεις”. Και αυτό επειδή η μυϊκή δύναμη αποκτά διαφορετικό νόημα όταν όλα είναι πρακτικά χωρίς βάρος.
Γιατί επιταχύνεται η γήρανση
Το φαινόμενο της “επιταχυνόμενης γήρανσης” εμφανίζεται επειδή καθώς η καρδιά και τα αιμοφόρα αγγεία δεν έχουν πολλή δουλειά να κάνουν μια που δεν χρειάζεται πλέον να αντλούν αίμα ενάντια στη βαρύτητα, αρχίζουν να εξασθενούν.
Γιατί τα οστά γίνονται αδύναμα και εύθραυστα
Τα οστά γίνονται πιο αδύναμα και πιο εύθραυστα επειδή η ισορροπία μεταξύ των κυττάρων που διασπούν το παλιό οστό και εκείνων που δημιουργούν νέο διαταράσσεται χωρίς την ανάδραση και την αντίσταση της κίνησης ενάντια στη βαρύτητα.
«Κάθε μήνα, περίπου το 1% των οστών και των μυών τους “μαραίνεται” και αυτό επιιταχύνει τη γήρανση» εξηγεί ο Βρετανός καθηγητής.
“Θα τους χρειαστούν αρκετούς μερικούς μήνες για να χτίσουν τη μυϊκή τους μάζα”, σημειώνει μιλώντας στο BBC η Χέλεν Σάρμαν, η πρώτη Βρετανίδα που ταξίδεψε στο διάστημα. Όσο για την οστική μάζα θα πάρει τουλάχιστον δύο χρόνια και ίσως να μην ανακάμψει ποτέ σε φυσιολογικά επίπεδα.
