Η Κοττάνη είναι ένα απομονωμένο χωριό πλησίον των Ελληνοβουλγαρικών συνόρων στα βόρεια της Ξάνθης και ανήκει στα μοναδικά Πομακοχώρια.
Ο γραφικός οικισμός της αριθμεί λιγότερα από 30 σπίτια, με τα περισσότερα από αυτά να ξεπερνούν τα 200 ολόκληρα χρόνια, παρουσιάζοντας σκηνές που φέρνουν στο νου εικόνες μιας άλλης εποχής. Εν έτη 1998, το χωριό συνδέθηκε οδικώς με την κοντινή Μέδουσα, ενώ έως τότε η επικοινωνία με τα υπόλοιπα χωριά των Πομάκων γίνονταν κατ’ αποκλειστικότητα μέσα από μονοπάτια, με την αγόγγυστη βοήθεια των αλόγων.
Σήμερα, 25 χρόνια μετά, το κομμάτι αυτό του δρόμου, το οποίο φτάνει τα 6 χιλιόμετρα, είναι ακόμα χωματόδρομος και μάλιστα με αρκετά δύσκολα σημεία. Αν και η ταλαιπωρία για να φτάσει κανείς ως την Κοττάνη είναι μεγάλη, υπάρχει μια μικρή έκπληξη για τον επισκέπτη.
Λίγο πριν από τον οικισμό, η παραδοσιακή ταβέρνα – μουσείο του Τζεμήλ, η οποία λειτουργεί από Παρασκευή έως Κυριακή αλλά και αργίες, αποτελεί για πολλούς τον προορισμός τους σε αυτή τη διαδρομή. Η ταβέρνα – μουσείο ανήκει στον Τζεμήλ και στην γυναίκα του και λειτουργεί στο ισόγειο του διώροφου σπιτιού με την υπέροχη αυλή με θέα στον Κομψάτο ποταμό και στο ίδιο το χωριό της Κοττάνης. Ο επάνω όροφος του σπιτιού διατηρείται όπως ακριβώς τον «άφησαν» ο παππούς και η γιαγιά του Τζεμήλ. Τα πάντα είναι στην θέση τους, γυαλικά, παραδοσιακές φορεσιές, μπακίρια, υφαντά, κιλίμια και κουβέρτες, ζωντανεύοντας το χθες μέσα από τα μάτια του σήμερα με τον πιο όμορφο τρόπο.
Οι υπέροχες μυρωδιές δε από την κουζίνα του σπιτιού κρατούν σε εγρήγορση όλες τις αισθήσεις των επισκεπτών. Πατροπαράδοτες ντόπιες συνταγές, νοστιμότατα τουρσιά, ψητά, κρεατικά, γλυκάδια, καβουρμά, πατάτνικ (πατατόπιτα), και ότι μπορεί να φανταστεί ο νους σας, με τις πιο φανταστικές γεύσεις, σας περιμένουν μαζί με την απερίγραπτη φιλοξενία του Τζεμήλ και τις υπέροχης συζύγου του… στην απομακρυσμένη Κοττάνη…
